Çılgın proje olarak adlandırılan Kanal İstanbul, yeniden Türkiye gündemine otururken Gökçeada Belediye Başkanı Ünal Çetin’den ilginç bir paylaşım geldi. Başkan Çetin, Kanal İstanbul projesinden çıkacak hafriyat ile Kabatepe Gökçeada arasının doldurulacağını belirterek, hava muhalefeti mahrumiyeti ortadan kaldırılacağı yorumu yaptı.
Kanal İstanbul Projesi, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından 2011 yılında “çılgın proje” olarak tanıtıldı. Geçen süre içinde yapılıp yapılmayacağı konuşulurken, yeni tartışma ise İstanbul’a yararlı mı zararlı mı? tartışması çıktı. Hâlihazırda Karadeniz ile Akdeniz arasında alternatifsiz bir geçit olan İstanbul Boğazı'ndaki gemi yoğunluğunu ve İstanbul Boğazı'nda tehlikeli madde taşıyan gemilerin oluşturduğu riski azaltmak adına Karadeniz ile Marmara Denizi arasında yapay bir suyolu açılacak.
TOPRAĞI GÖKÇEADAYA YOL OLACAK!
Son günlerde tartışma konusu olan Türkiye’nin gündemine oturan Kanal İstanbul Projesi hakkında bir açıklamada Gökçeada Belediye Başkanı Ünal Çetin’den geldi. Sosyal medya hesabında bir paylaşım yapan Ünal Çetin, “Kanal İstanbul Projesinde çıkacak hafriyatın Gökçeada Kabatepe arasını doldurmakta kullanılacağı, bizi heyecanlandırdı. Artık Gökçeadalıların, hava muhalefeti, mahrumiyeti ortadan kalkacaktır” ifadelerini kullandı.
DÜNYANIN EN BÜYÜK PROJELERİNDEN BİRİ
Kanal İstanbul, birçoklarına göre -buna Napolyon da dahil- dünya başkenti olan İstanbul'un suyolu projesinin adıdır. 2011 yılında o dönem başbakanlık görevini yürüten Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın İstanbul'un güzelliğini biraz daha artıracak olan bu projesi basına yansımış; ancak projenin adı, içeriği ve yeri uzun süre gizli tutulmuştu. 27 Nisan 2011 tarihinde ise Sütlüce'de bulunan Haliç Kongre Merkezi'nde yapılan basın toplantısıyla basın mensuplarına ve vatandaşlara projeye ilişkin temel bilgiler açıklanmıştı.
Kanalın oluşumuyla birlikte Marmara Denizi ile kesişen noktaya 2023 yılına kadar planlanan iki yeni şehirden biri inşa edilecek. Kanalın uzunluğu 40-45 km; genişliği yüzeyde 145-150 m, tabanda ise yaklaşık 125 m olacak. Suyun derinliği 25 m olacak. Bu kanalla birlikte İstanbul Boğazı tanker trafiğine tümüyle kapanacak, İstanbul'da iki yeni yarımada, yeni bir de ada oluşacaktır.
453 milyon metrekareye kurulması planlanan Yeni Şehir'in 30 milyon metrekaresini Kanal İstanbul oluşturmaktadır. Diğer alanlar 78 milyon metrekare ile havaalanı, 33 milyon metrekare ile Ispartakule ve Bahçeşehir, 108 milyon metrekare ile yollar, 167 milyon metrekare ile imar parselleri ve 37 milyon metrekaresi ise ortak yeşil alanlara ayrılmıştır.
Projenin etüt çalışması iki yıl sürecek. Çıkartılan topraklar, büyük bir havalimanı ve liman yapımında kullanılacak, taş ocaklarının ve kapatılan madenlerin doldurulması için yararlanılacak.
DENİZYOLU TAŞIMACILIĞINDA YENİ BİR DÖNEM
Cebelitarık Boğazı ile Atlas Okyanusu’na, Süveyş Kanalı ile Arap Yarımadası ve Hint Okyanusu’na, Türk Boğazlarının Karadeniz-Akdeniz bağlantılarıyla Avrasya ve Uzakdoğu’ya uzanan bir ulaşım ağının odak noktasında bulanan Türkiye, 8 bin 333 km’yi bulan sahil şeridi Asya ve Avrupa’yı bağlaması, enerji üreten ülkelere yakınlığı, uluslararası ulaşım yolları üzerinde bulunması, yeterli oranda kara ve demir yolu bağlantısı sebebiyle deniz yolu taşımacılığında önemli bir potansiyele sahip.
Bu avantajlarının yanı sıra Türkiye son 15 yılda hem yerli armatörlerin gerçekleştirdikleri filo yatırımları hem de liman ve altyapı yatırımlarıyla küresel deniz ticaretinde rolünü artırdı. Ancak, önemli bir konu daha vardı ki; Türkiye, Montrö Anlaşması’ndaki kısıtlamalar sebebiyle 30 seneyi aşkın bir süredir İstanbul Boğazı’ndan geçen gemilerden elde edeceği 10 milyar dolarlık gelirden mahrum kaldı.
GÜNDE ORTALAMA 160 GEMİ
Kanal İstanbul tamamlandığında, yeni bir uluslararası su yolu olması bakımından, bölgede kartları Türkiye lehine yeniden dağıtacak. Günde 150-160 gemiye ev sahipliği yapması beklenen Çılgın Proje, Panama Kanalı ile kıyaslandığında dört katı büyüklüğünde gemi trafiğine hizmet verecek. Kanal İstanbul projesinden, Montrö by-pass olacağı için kasamıza yılda 8 milyar dolar girecek. Panama Kanalı’nı her gün ortalama 40 gemi kullanırken, yıllık ortalama getiri de 1,5 milyar dolara kadar çıkıyor. Benzer geçiş yollarından biri olan Süveyş Kanalı’nda ise günde 54 geminin geçiş yaptığı düşünüldüğünde yıllık kazancın 4 milyar dolar olduğu görülüyor.
Arzu Baladur