Tamamı Çanakkalelilerin malı olan GESTAŞ’ta olup bitenlerden kimsenin haberi olmuyor. Adeta şahıs şirketi gibi yönetilen ve şirketin durumu ile ilgili vatandaşlara ve yetkililere bilgi verilmediği için eleştiri konusu olan GESTAŞ, gündemdeki yerini koruyor. Şirkete bir eleştiri de CHP’den geldi. CHP İl Genel Meclisi CHP Grubu tarafından yapılan basın açıklamasında,”Gestaş Genel Müdürünün, her ne kadar bahsi geçen yöntemlerin ne olduğuna açıklık getirilmese ve kamuoyunda bu yöntemlerin haksız rekabet yaratan, diğer hat sahibi şirketlerin hat izni yenileme başvurusunu kasıtlı olarak sürüncemede bırakan, siyasi baskıya konu olan yöntemler olup olmadığına dair bazı tartışmalar yaratsa da, basın tanıtımında “Kendi yöntemlerimizle çözdük” şeklindeki ifadesinden anlaşıldığı üzere, İl Özel İdaresini borca kefalet sorumluluğu altına sokmaksızın gemi satın alınmasının olanaklı olduğu ortaya çıkmıştır.” eleştirisinden bulunuldu.
Deniz ulaşımının en önemli şirketlerinden biri konumunda GESTAŞ. Tamamı Çanakkalelilerin malı olan GESTAŞ, Çanakkale Boğazı, Gökçeada, ,Bozcaada ve Balıkesir’in adalarına ulaşımı sağlayan tek şirket konumunda. Boğazda Çardak ile Gelibolu arasında faaliyet gösteren özel şirkete ait feribotların bazılarını da yine GESTAŞ alarak bu alanda tekelleşti. Çok büyük paraların döndüğü GESTAŞ il gündeminden hiç düşmemeye başlandı.
Şirket son olarak bazı personelin maaşlarına yüksek zam yapılıp ve gizlilik anlaşması imzaladığı iddiaları ile çalkalandı. GESTAŞ’ta üst düzey personele yüzde 50 civarında zam yapılarak gizlilik anlaşması imzalandığı öğrenildi. Yanlış yönetim nedeniyle borç batağına düşen GESTAŞ’taki gizlilik anlaşması ile şirkette olup bitenlerin kimsenin duymaması için özel çaba harcandığı belirtiliyor. Şirketin ayrıca uzun süredir vergi borçlarını da ödememesi nedeniyle borç listesinin kabardığı belirtiliyor. Türkiye’nin önemli deniz şirketlerinden biri olan GESTAŞ’ta olaylar bitmiyor. Görevi devreden Volkan Uslu GESTAŞ’ın kasasında 16 milyon TL bıraktı. Bu yıl Ocak ayında GESTAŞ Genel Müdürlüğü’ne AKP Manisa Milletvekili Aday Adayı da olan Mahir Sevinç’in gelmesi ile şirkette sıkıntılı günler başladı. Sevinç’in gelmesinin üzerinden yaklaşık 5 ay geçtikten sonra İl Genel Meclisi’ne borç para başvurusunda bulunması ile dikkat çekmişti. GESTAŞ’ın içinde bulunduğu ekonomik sorun borçlanma ve kefalet yetkisi için İl Genel Meclisi’ne başvurması ile ortaya çıkmıştı. Adeta para basan şirket, ısrarla il genel meclisinden borçlanmak için yetki istedi.
CHP’DEN BÜTÇE ELEŞTİRİLERİNE CEVAP
GESTAŞ ile ilgili tartışmalar devam ederken bir eleştiri de CHP İl Genel Meclisi Grubu’ndan geldi. İl Genel Meclisi 2021 bütçesi ile ilgili açıklama yapan Çanakkale İl Genel Meclisi CHP Grup Başkanvekili Av. Güneş Pehlivan, açıklamalarının başında bütçenin Çanakkale Valisi tarafından imzalanmamasını ve bütçe ile ilgili eleştirilere cevap verdi. Pehlivan, “Hızlı karar alıp hızlı çözümler üretmek mazereti altında 97 yıllık demokrasi, 140 yıllık parlamento tarihi olan bir ülkenin parlamenter demokrasi kültürünü ve rejimini, çoğulcu demokrasinin ilke ve değerleri pahasına, tek güç ve menfaat odağı olabilmek için değiştiren, “bürokrasiyi azaltacağını” taahhüt eden anlayışın, İl Genel Meclisimizin bütçe çalışmalarına ve kararlarına bürokratik kılıf ve engellerle ket vurmaya çalışmasını esefle karşılıyor, kınıyoruz.
İl Özel İdaresinin 2021 mali yılında 145 milyon 950 TL bütçesi mevcuttur. 2020 yılı içinde tespit edilen ihtiyaç ve talepler doğrultusunda, İdare tarafından hazırlanan mevcut performans programına “eklenmek üzere” 10 ilçemizde yetki alanı içinde bulunan yerleşim yerlerine artı değerler kazandırmak adına yapılmış olan Plan ve Bütçe komisyonumuzun raporu Cumhuriyet Halk Partisi grubunun kabul ve diğer grupların red oyu ile meclisimizden geçmiştir. AKP grubu söz konusu komisyon raporunda önerilen proje ve hizmetlerin yapılmasına “evet”, bu hizmetlerin Performans Programına eklenmesine “hayır” oyu vermek istediklerini belirterek raporun ikiye ayrılarak oylanmasını istemişlerdir. Raporun bölünmez bir metin olduğu gerekçesiyle iki kısımda oylanması talebi kabul görmeyince tamamına red oyu vermişlerdir. Savunulan fikrin özü bundan ibarettir. Yapılmak istenen ek proje ve hizmetlere kabul oyu vermek, ancak performans programına dahil edilerek hayata geçirilmesini engellemek için her türlü yolu deneyerek seçmeni manipüle etmek isteyen bir siyasi etik anlayışından nasıl kamu yararı beklenebilir?
İdarenin hazırlamış olduğu performans programına “ek” katkılarda bulunmak, kırsal bölgelerimizin ihtiyaç ve taleplerinin karşılanması için çalışmak her meclis üyesinin görevidir. Bu ihtiyaçların karşılanması önüne bürokratik engeller koymak, idareyi tahakküm altına almak hangi demokrasiyle, hangi kamu hizmet anlayışıyla açıklanabilir?
İl Özel İdaresinin ilgili birimlerine edilen şahsi telefonlarla, İdarenin yol ağında olmayan yollarda, yetki dahilinde bulunmayan sahalarda İdarenin kaynaklarının kullanımının hesabı verileceği, köylerimizde artı değer üretmek adına yapılmak istenen ek hizmet ve projelere destek verileceği yerde bütçenin siyasi şov malzemesi yapılmasına Çanakkale halkı izin vermeyecektir.
Hatırlatırız ki bütçenin siyaseti olmaz, siyasetin bütçesi olur. Mevcut siyasi iktidarın reva gördüğü İl Özel İdaresi bütçeleri ise adaletsizliğin en büyük örneklerinden biridir.
Sayıştay’ın Cumhurbaşkanlığı Denetim Raporlarına göre bir günde ortalama 10 milyon TL harcayan sarayın altı günlük masrafı, Köydes payı ve İl Özel İdare yatırım bütçesinin bir yıllık toplamına denk düşmektedir.
İl Özel İdarenin Su ve Kanal Hizmetleri Müdürlüğünün 2021 mali yılındaki ihtiyacı 31.800.000 TL olmasına rağmen, İdarenin hazırladığı teklifte ancak 4.225.000 TL ayrılabilmiş olup bu kalem meclisimizin kararıyla 4.990.000 TL’ye yükseltilmiştir.
Yol ve Ulaşım Hizmetleri Müdürlüğünün ihtiyacı 90.774.000 TL iken, idarenin teklifi 12.939.000 TL olmuş, İl Encümeni tarafından hedef 17.379.500 TL olarak belirlenmiş, meclisimiz bu teklifi 17.559.500 TL olarak artırmıştır. İdari birimlerimizin kamu hizmetlerini daha etkin ve etkili olarak yürütebilmesi için birimlerimizin kaynak ihtiyacı sağlanmalıdır. Birimlerimizin talep ettiği ihtiyacın ancak %18’ine cevap verebilen kamu kurumu gerçeği ortadadır. Türkiye’nin vergi gelirlerinden yoksun 51 Özel İdaresi de kaynak yönünden aynı sorunu yaşamaktadır. Tunus’a 5 milyon dolar hibe edebilen zihniyet, yerel kamu kurumlarının bütçesi için hiçbir adım atmıyorsa bunun adı uluslararası işbirliği veya dayanışma değil, halk düşmanlığıdır. Halkla ve demokrasiyle arasına duvarlar ören genel iktidara tabii olanlar, köylerimizin basit ihtiyaçlarının giderilmesi çabamızı var gücüyle engellemeye çalışmak yerine kaynak ihtiyacını çözmek için somut adımlar atmalıdır.
Bununla birlikte, Meclisimiz 2020 mali yılı için hazırlanan, oybirliğiyle meclisten geçen, Vali tarafından onaylanan ve başarıyla uygulanan İl Özel İdare bütçesinde izlenen yöntemle 2021 mali yılı bütçe çalışmalarını yürütmüştür. Geçen yılın rakamsal ifadelerinden farklı olarak idare tarafından 3.500.000 TL olarak ayrılan, Valilik kullanımındaki misafir ağırlama giderlerinin 2 milyon TL’sini diğer yatırım hizmet birimlerine aktararak misafir ağırlama gideri olarak 1.500.000 TL bırakmıştır. 3 yıldır aynı bütçeyle çalışmakta olan, göreve geldiğimizden beridir ek bütçe desteği bulunmayan, hatırlı(!) şirketlerden 25 milyon TL’yi bulan alacaklarını tahsil etmeyen İl Özel İdaresinin misafir ağırlama veya 1 yılda 800 milyon TL ciro yapan Acun medyanın tv şovlarına sponsor olmak yerine köylerimizin ihtiyaçlarının karşılanabilmesi için böyle bir hakkaniyet dengesi kurulmuştur.” dedi.
CHP’DEN GESTAŞ’A ŞEFFAFLIK ELEŞTİRİSİ
Grup adına açıklama yapan Pehlivan’ın açıklamasının son paragrafını ise GESTAŞ’a ayırdı. GESTAŞ’ı şeffaf davranmamakla eleştiren Pehlivan, halkın malı olan şirketle ilgili şu eleştirileri yaptı, “2021 mali yılında mevcut bütçenin yaklaşık %10’uyla ifade edilebilecek ek hizmetler yapma önerimiz çeşitli karalamalarla engellenmek istenirken soruyoruz; Gestaş şirketi gemi adedini ve borç miktarını dahi belirtmeksizin İl Özel İdaresinden gemi alımı için borca kefalet talep ettiğinde bu küçük hesaplar neredeydi?
6 ay süresince 5 defa “gemi alımını desteklediğimizi ancak yeterli bilgi ve belge ibraz edilmeksizin İl Özel İdaresini vadesini ve miktarını bilmediğimiz bir borç yükü altına sokarak mali sorumluluk alamayacağımızı” ifade ederek reddettiğimiz kefalet talebine karşılık bizler siyasi tehditleri göğüslemekten kaçınmadık ve İl Özel İdaresini Gestaş’ın miktarını hala bilmediğimiz borcuna ortak/kefil etmedik. Bunun üzerine Gestaş’ın kendi öz kaynaklarıyla gemi alabildiğine, İl Özel İdaresinin borç yükü altına girmesine aslında ihtiyaç bulunmadığına hep birlikte şahit olduk.
2021 mali yılında köylere yapılmak istenen yolları, su depolarını, çocuk parklarını çok görenler, ne alınacak gemi sayısı ne de borç miktarıyla ilgili resmi belge bulunmaksızın bir borca İl Özel İdaresi tarafından gözü kapalı kefil olma ısrarını nasıl izah edecek?
Sayın Gestaş Genel Müdürünün, her ne kadar bahsi geçen yöntemlerin ne olduğuna açıklık getirilmese ve kamuoyunda bu yöntemlerin haksız rekabet yaratan, diğer hat sahibi şirketlerin hat izni yenileme başvurusunu kasıtlı olarak sürüncemede bırakan, siyasi baskıya konu olan yöntemler olup olmadığına dair bazı tartışmalar yaratsa da, basın tanıtımında “Kendi yöntemlerimizle çözdük” şeklindeki ifadesinden anlaşıldığı üzere, İl Özel İdaresini borca kefalet sorumluluğu altına sokmaksızın gemi satın alınmasının olanaklı olduğu ortaya çıkmıştır.
Aynı şekilde 2021 mali yılı bütçesi ve performans programında tarafımızdan önerilen ek hizmetlerin her türlü siyasi tehdit ve karalamaya rağmen İl Özel İdaremizin ilgili birimlerinin başarılı çalışmasıyla altından kalkabileceği, hayata geçirilebileceği ve bu çalışmaların köylerimize artı değerler katacağı da görülecektir. “
Mehmet Kuzey