Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından Mart ayından beri Troya Müzesi sanal müze olarak hizmet vermeye başladı. Açıldığı günden beri fiziki rekor ziyaretçilere ulaşan Troya Müzesi pandemi ile birlikte sanal ziyaretçi rekorları da kırıyor. Troya Müzesi en çok ziyaret edilen 4. Müze oldu.
Korona virüs tedbirleri kapsamında sosyal faaliyetlerin hemen hemen hiç biri gerçekleştirilemiyor. Bu süreçte evlerine kapananlar müzeleri sanal olarak gezebiliyor. Özellikle son yıllarda sanal müzeler konusunda başarılı çalışmalara imza atılıyor. Artık çoğu müze sadece bir tık uzaklıkta yer alıyor. Türkiye’deki müzelerin bazıları da bu şekilde gezilebiliyor.
Türkiye’nin önemli turizm merkezlerinden olan Çanakkale’de pek çok destinasyon arasından Troya Müzesi de ziyaretçileri tarafından yoğun ilgi topluyor. Troya Antik Kenti’nin girişinde yer alan Troya Müzesi, adeta tarihe açılan bir kapı…
Koronavirüs nedeniyle18 Mart’ta kapılarını kapatan Troya Müzesi’nde sanal olarak gezme fırsatı sunulmuştu. 1 Haziran’da ise yeniden fiziki olarak gezilmeye açılmıştı. Fakat bu süre zarfında müze sanal gezi rekorları kırmıştı. Kültür Turizm Bakanlığının sunduğu altyapıyla Türkiye’de 33 müze sanal ziyarete açıldı Troya Müzesi de dünyanın dört bir yanından tık alarak ziyaretçilerini ağırladı.
3 BOYUTLU ZİYARET İMKANI
Yaklaşık 12 bin 750 metrekarelik bir alana yayılan müze, 3 boyutlu gerçek modellerinin internet üzerinden gezilebilmesi ve kültürel mirasımızın sanal ortamda da tanıtılması amacıyla ücretsiz olarak hizmete sunulan www.sanalmuze.gov.tr internet sayfasından gezilebiliyor.
Yoğun ilgi gösterilen Troya Müzesi, Çanakkale İli, Merkez İlçesi’ne bağlı Tevfikiye Köyü sınırları içinde yer alan, UNESCO’nun 1998 yılında Dünya Kültür Mirası Listesi’ne aldığı, Troya Antik Kenti girişinde yer alıyor. 3.000 m2 sergi salonu, 11.200 m2 kapalı alana sahip olan müzenin İnşasına 2013 yılında başlanılmış, 2015 yılında duran çalışmalara 2017 yılından bu yana devam edilmiş ve ardından son haline kavuşarak 2018 yılı Ekim ayında açıldı.
Müze ziyareti rampadan inerken başlamaktadır. Rampanın duvarlarında bulunan nişlerde Troya’nın farklı katmanları; mezar taşları, büyük boy heykeller, sahne canlandırmaları ve büyük boy fotoğraflarla anlatılıyor. Müzenin giriş alanı olan, Troas ve çevresini konu alan sirkülasyon bandında ise devam eden sergi katları öncesinde ziyaretçiye bir oryantasyon sağlamak amacıyla arkeoloji bilimi; arkeolojik ve arkeometrik tarihleme yöntemleri, “neolitik, kalkolitik, tunç çağı, demir çağı, höyük, restorasyon, konservasyon” gibi terimler şemalar, çizimler, metinler ve interaktif yöntemlerle aktarılıyor.
Eserler taş (mermer), heykel, lahit, yazıt, sunak, mil taşı, paleolitik balta ve kesiciler vb., pişmiş toprak seramikler, metal kaplar; altınlar, silahlar, sikkeler, kemik obje ve aletler, cam bilezikler, süs eşyaları, bardak, koku şişeleri, gözyaşı şişelerinden vb. oluşmakta. Müze bahçesinde, peyzaj ile birlikte taş eserler de, lahit, sütun, steller, sütun başlıkları vb. bütünlük oluşturacak şekilde sergileniyor.
Müzede ayrıca görsel grafik tasarımlarla birlikte diorama (anın veya hikâyenin ışık oyunlarının da yardımıyla üç boyutlu olarak modellenmesi) dokunmatik ekran ve animasyonlarla sergi ile anlatımları yapılıyor.
POLYKSENA LAHDİ YER ALIYOR
Troya Müzenin gözde eseri Polyksena lahdi de Müzenin 2. Katında yer alıyor. Bu lahdin önemi ise Polyksena Lahdi, bilinen en eski lahit konumunda. Prokonnesos (Marmara Adası) mermerinden yapılmış olan lahit, 3.32 m. uzunlugunda, 1. 60 m. genişliğinde ve 1. 78 m. Yüksekliğinde olduğu biliniyor. Lahit teknesi dikdörtgen sanduka şeklinde. Lahit kapağı ise iki yöne eğimli üçgen alınlıklı çatı formunda yapılmış. Lahit açığa çıkarıldığında, çevresinin kiremitlerle örtülü olduğu, bu kiremit örtünün altında, lahite dayalı olarak gömülmüş, iki araba tekerleği ve koşum takımlarına ait bronz aksam bulunduğu anlatılıyor. Lahitin yan yüzlerindeki kabartmalarda 37 figür bulunuyor. Bu sebeple lahit mutlaka görülmesi gereken bir yapıt.
Çanakkale Arkeoloji Müzesi içindeki tüm eserler de Troya Müzesi’ne taşındı. Böylelikle Troya Müzesi tarihsel zenginliğine zenginlik kattı.
Troya Müzesi’nin tüm katları 3 boyutlu olarak www.sanalmuze.gov.tr adresinden gezilebiliyor. Zemin kat, 1. Kat ,2. Kat, 3. Kat ve teras olarak 4 katı mevcut olan müzenin her katlarında fiziki olarak geziyormuşçasına deneyim yaşamak mümkün. Müzede yer alan eserlere yakından bakabilme imkanı sunan sanal müze bakanlık tarafından her geçen gün biraz daha geliştiriliyor.
ASSOS ÖREN YERİ DE AÇILDI
Kültür ve Turizm Bakanlığınca geçtiğimiz Mart ayında uygulamaya konulan aralarında Troya Müzesinin de olduğu sanal müzelerin sayısı 33’e ulaştı. Bakanlık uygulamaya 13 müze ve ören yerini daha ekledi. Çanakkale Assos Ören Yeri, İzmir Atatürk Müzesi, Adıyaman Nemrut Ören Yeri, Denizli Hierapolis Ören Yeri, Denizli Laodikeia Ören Yeri, İstanbul Türk ve İslam Eserleri Müzesi, Bitlis Ahlat Selçuklu Meydan Mezarlığı Ören Yeri, Uşak Müzesi, Mersin Arkeoloji Müzesi, İstanbul Havalimanı Müzesi, Ankara Cumhurbaşkanlığı Millî Mücadele Sergisi, İstanbul Arkeoloji Müzesi ve İzmir Efes Ören Yeri uygulamada ziyaretçilerini bekleyen yeni kültürel mekanlar oldu.
TROYA MÜZESİ 4. OLDU
Bugüne kadar toplam 11,4 milyon kez ziyaret edilen sanal müze uygulamasında 3 milyon 383 bin 985 ziyaret ile Göbeklitepe Ören Yeri ilk sırada, 1 milyon 869 bin 319 ziyaret ile Kurtuluş Savaşı Müzesi ikinci sırada, 1 milyon 350 bin 742 ile de Efes Ören Yeri üçüncü sırada yer aldı. Efes’i 1 milyon 100 bin 147 kez ziyaret ile Troya Müzesi ve 1 milyon 31 bin 447 kez ziyaret ile de Anadolu Medeniyetleri Müzesi izledi. Bakanlık tarafından sanal müze sayısının güncellenerek artacağını paylaştı.
TROYA ANTİK KENTİ
Müzenin hemen yanında yer alan Troya Antik kenti de en çok ziyaret alan yerlerden. Yerli ve yabancı pek çok turisti ağırlayan Troya Antik Kenti, Homeros’un İlyada Destanı’nda bahsediliyor. Troya Savaşı’nın yapıldığı yer olarak da bilinen Troya Antik Kenti, UNESCO Dünya Miras Listesi’ne 1998 yılında girdi.. MÖ 3000 yılına kadar uzanan tarihi geçmişi ile dünyanın en ünlü arkeolojik alanlarından biri olan kent, Çanakkale il sınırları içinde yer alıyor.
Troya kuruluş efsanesine göre deniz perisi Thetis ile denizler tanrısı Okeanos’un kızı Elektra, Zeus’un karısı olarak Dardanos’u dünyaya getirmiş, Dardanos’un oğlu Tros, Truad adlı kenti, onun oğlu İlus da Troya kentini kurmuş. Eteklerinde Troya’nın kurulduğu Kaz Dağı, Troya Savaşı’nın da nedeni olan dünyanın ilk güzellik yarışmasının yapıldığı yer olrak biliniyor. Güzellik yarışmasına katılan güzeller Hera, Afrodit ve Athena. Seçici görevini üstlenen Paris, kendisine Sparta kralının karısı Helena’yı vadeden Afrodit’i seçer. Paris’in Helena’yı kaçırması da savaşı başlatır. Troya’da 1871 yılından itibaren yapılan kazılar, kentin tarihi boyunca defalarca kurulup yıkıldığını ortaya koydu. Dokuz kent katmanının yanında kırk iki yapı katı ortaya çıkarıldı.
Daha sonraki yıllarda devam eden kazılar sonucu, tiyatro, hamamlar, çeşitli buluntular ile son derece gelişti ve kanalizasyon sistemi ve yapı temellerine de ulaşıldı.
Arzu Baladur