CHP, DEVA Partisi, Demokrat Parti, Gelecek Partisi, İYİ Parti ve Saadet Partisi’nin “Yarının Türkiye’si için Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem” sunumu ve imza töreni yapıldı. Törenden sonra altı partinin genel başkanları Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem metnini imzaladılar. Bu tarihi imza törenini Boğaz Medya da yerinde takip etti.
CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, Demokrasi ve Atılım (DEVA) Partisi Genel Başkanı Ali Babacan, Demokrat Parti Genel Başkanı Gültekin Uysal, Gelecek Partisi Genel Başkanı Ahmet Davutoğlu, İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener ve Saadet Partisi Genel Başkanı Temel Karamollaoğlu; “Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem” metnini imzaladı. Genel Başkanlar tarihi imza sonrası birlikte fotoğraf çektirdiler.
CHP, DEVA Partisi, Demokrat Parti, Gelecek Partisi, İYİ Parti ve Saadet Partisi’nin “Yarının Türkiyesi için Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem” sunumu ve imza töreni Ankara Bilkent Otel’deki Sakarya Salonu’nda yapıldı.
Törene; CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, DEVA Partisi Genel Başkanı Ali Babacan, Demokrat Parti Genel Başkanı Gültekin Uysal, Gelecek Partisi Genel Başkanı Ahmet Davutoğlu, İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener ve Saadet Partisi Genel Başkanı Temel Karamollaoğlu katıldı. Salonda, sadece Türk bayrakları ile Cumhuriyetin Kurucu Önderi Mustafa Kemal Atatürk'ün posterleri yer aldı. Sahnedeki ekranda; "Yarının Türkiye’si için… Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem" yazılarının altında TBMM silueti yansıtıldı.
BOĞAZ MEDYA TARİHİ ZİRVEYİ TAKİP ETTİ
Siyasi partilerin genel başkanları salona birlikte girdi. Törene; sivil toplum kuruluşu, baro, sendika ve dernek temsilcileri ile çok sayıda gazeteci katıldı. 300 gazetecinin davet edildiği toplantıya Boğaz Medya Ankara temsilcisi Emin Varol da katıldı.
Sırasıyla CHP Genel Başkan Yardımcısı Muharrem Erkek, DEVA Partisi Genel Başkan Yardımcısı Mustafa Yeneroğlu, Demokrat Parti Genel Başkan Yardımcısı Bülent Şahinalp, Gelecek Partisi Genel Başkan Yardımcısı Ayhan Sefer Üstün, İYİ Parti Genel Başkan Yardımcısı Bahadır Erdem ve Saadet Partisi Genel Başkan Yardımcısı Bülent Kaya, üzerinde uzlaşma sağlandıktan sonra genel başkanlara sunulan, 48 sayfalık ve 23 maddelik mutabakat metnini okudu.
“GÜÇLENDİRİLMİŞ PARLAMENTER SİSTEM, ŞEFFAF VE HESAP VEREBİLİR BİR SİSTEMDİR”
Sözlerine “Savaşa hayır” diyerek başlayanCHP Hukuk Politikalarından Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı Muharrem Erkek, “Güçlendirilmiş parlamenter sistem, şeffaf ve hesap verebilir bir sistemdir. Bu sistemde siyasi makamların millete hizmetten başka hiçbir amacı olmayacaktır. Bunun güvencesi de hazırlayacağımız Siyasi Etik Kanunu’dur. Sonuç olarak bizler, ortak idealimiz olan güçlendirilmiş parlamenter sistemi, milletimize ve gelecek nesillere barış ve huzur getirmesi inancıyla hayata geçirmeyi taahhüt ediyoruz” dedi.
YENEROĞLU: TBMM'NİN TEMSİL YETENEĞİ ARTIRILACAK
DEVA'lı Yeneroğlu da "'Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem' ile katılımcı, özgürlükçü ve çoğulcu demokrasinin gereklerine uygun, kuvvetler ayrılığı ilkesi ile etkin denge ve denetleme mekanizmalarına dayanan hükümet sistemi modeli amaçlıyoruz. Hükümet sistemimizde, temsilde adalet ile yönetimde istikrar ilkelerini eşit şekilde esas almaktayız. Meclis'i güçlendirirken hükümeti zayıflatmama, hükümeti güçlendirirken Meclis'i zayıflatmama kararlılığı içerisindeyiz. Bu amaçla öncelikle etkili ve katılımcı bir yasama organı öngörüyoruz. Bu kapsamda 'Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem'in kalbi olan TBMM'nin temsil yeteneği arttırılacak, kanun yapma ve yürütmeyi denetleme işlevleri etkili kılınacaktır. Böylece yasama organının daha demokratik ve daha etkili olması sağlanacaktır" diye konuştu.
ŞAHİNALP: CUMHURBAŞKANI BİR DÖNEM SEÇİLECEK
DP'li Şahinalp ise 'Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem'de cumhurbaşkanlığı makamının niteliğini, süresini, görev ve yetkilerini düzenlediklerini söyleyerek, "Cumhurbaşkanı ile Meclis'in görev sürelerinin ayrıştırılması amacıyla cumhurbaşkanının görev süresini 7 yıl olarak belirleyeceğiz. Bizler, cumhurbaşkanının hem toplumun farklı kesimleri hem de Meclis'teki partiler karşısındaki tarafsızlığını tam anlamıyla sağlayabilmesini amaçlıyoruz. Bu nedenle cumhurbaşkanının yalnızca bir dönem için seçilmesi kuralını getireceğiz. 'Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem'de cumhurbaşkanlığı makamını, milletin ve devletin birliğini temsil eden, tarafsız bir makam olarak düzenleyeceğiz. Bu noktada altını çizmek istediğim husus şudur ki cumhurbaşkanı seçilen kişinin varsa partisi ile ilişiği kesilecek ve görevi sona eren cumhurbaşkanı aktif siyasette bir daha görev alamayacaktır. Devletin başı sıfatını taşıyan cumhurbaşkanlığı temsili görev ve yetkilere sahip bir makam olarak düzenlenecektir" dedi.
ÜSTÜN: ÇOKLU BARO UYGULAMASINA SON VERECEĞİZ
Gelecek Parti'li Üstün, 'Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem'in en önemli başlıklarından birinin de bağımsız ve tarafsız yargı olduğunu vurgulayarak, şunları kaydetti: “Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem'de öncelikle yargı bağımsızlığı ve tarafsızlığını sağlayacağız. Yüksek yargı kurulları ile yüksek yargı organlarının bağımsızlıkları ve demokratik meşruiyetlerini güçlendireceğiz. Hakim ve savcıların mesleğe kabullerinde ve yükselmelerinde objektif kriterleri esas alacağız. Sulh ceza hakimliklerinin görev, yetki ve işleyişlerini hukuk devletinin gereklerine göre yeniden düzenleyeceğiz. Tutuklamanın istisna olması ilkesinin titizlikle uygulanması için gerekli tedbirleri alacağız. Anayasa Mahkemesi ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi içtihatları ile uyumlu kararlar alınmasını ve bu mahkemeler tarafından verilen kararların derhal uygulanmasını sağlayacak düzenlemeler yapacağız. Görevini kötüye kullanmak suretiyle Anayasa Mahkemesi veya Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin verdiği hak ihlali kararına sebep olup devleti tazminata mahkum ettiren ve zarara uğratan hakimlere ve savcılara bu tazminat ve zararın rücu ettirilmesini sağlayacağız. Yargının kurucu unsuru olan savunmayı anayasal güvenceye kavuşturacağız. Çoklu baro uygulamasına son vereceğiz."
ERDEM: ULUSLARARASI SÖZLEŞMELER UYGULANACAK
İYİ Parti'li Erdem ise 'Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem' ile demokratik hukuk devletinin güçlendirilmesini de esas aldıklarını belirterek, "Temel hak ve özgürlükler; dil, din, mezhep, ırk, cinsiyet, siyasi ve sosyal aidiyet farkı gözetmeksizin tüm insanlar için güvenceye kavuşturulacak ve iç hukukumuz uluslararası standartlarla uyumlu kılınacaktır. Ötekileştirme hissi doğuran tüm uygulamalar ortadan kaldırılacaktır. Toplantı ve gösteri yürüyüşü hakkına ilişkin mevzuatı, Anayasa Mahkemesi ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi içtihatları ışığında yeniden düzenleyerek bu hakla ilgili bildirim uygulamasının idare tarafından keyfi şekilde kullanılmasını engelleyeceğiz. Yarının Türkiye'sinde kadına yönelik şiddetle etkin şekilde mücadele edilecek, şiddetin önlenmesi adına uluslararası sözleşmeler ve ulusal mevzuat hükümleri etkili şekilde uygulanacaktır" diye konuştu.
KAYA: KAYYUM UYGULAMALARINA SON VERECEĞİZ
SP'li Kaya da sistem ile öncelikli olarak kamu yönetimine eşitlik, tarafsızlık, liyakat, hukuka uygunluk ve şeffaflık ilkelerini hakim kılacaklarını söyleyerek, "Tüm kamu kurumlarını, fonksiyon ve etkinliklerini gözden geçirerek ihtiyaçlar doğrultusunda yeniden yapılandıracağız. Bu bağlamda paralel bütün kurum ve kurulların faaliyetlerine son vereceğiz. Mülakat uygulamalarına son vererek yazılı sınav sonuçlarını esas alacağız. Kamu İhale Kanunu'nu yenileyerek ihale mevzuatını tek kanunda düzenleyeceğiz. Yerel yönetimlerin yetki ve sorumluluklarını artıracağız. Seçimle gelenin seçimle gitmesini güvence altına alacağız. Yerel yönetimlerde seçme ve seçilme hakkını yok sayan kayyum uygulamalarına son vereceğiz" dedi.
Partilerin genel başkan yardımcıları, “Yarının Türkiye'si için Güçlendirilmiş Parlamenter Sistemin” detaylarını açıkladılar. Genel başkan yardımcılarının açıklamalarının ardından altı siyasi partinin genel başkanları Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem metnine imza attılar. Genel Başkanlar imza sonrası birlikte fotoğraf çektirdiler.
Mutabakat metninin özeti
Seçim barajını %3’e düşürülecek. En az %1 oy alan siyasi partiler hazine yardımından faydalanmaya hak kazanacak. Torba kanun uygulamasına son verilecek. Cumhurbaşkanı’nın veto yetkisine son verilecek. Hükümet, Başbakan ve Bakanlar hakkında gensoru verme yetkisi tanınacak. Cumhurbaşkanı’nın görev süresi 7 yıl olacak. Cumhurbaşkanı yalnızca bir dönem için seçilecek Cumhurbaşkanı seçilen kişinin varsa partisi ile ilişiği kesilecek ve görevi sona eren Cumhurbaşkanı aktif siyasette bir daha görev alamayacak. Olağanüstü hal ilan etme yetkisi, Cumhurbaşkanı başkanlığında toplanan Bakanlar Kurulu’na ait olacak ve bu yetki, TBMM’nin onayına tabi tutulacak. Olağanüstü hal kanun hükmünde kararnamelerine hukuk sisteminde yer verilmeyecek. Hâkimlerin idari görevleri yönünden Adalet Bakanlığı’na bağlı olduğuna ilişkin Anayasa hükmü kaldırılacak ve çoklu baro uygulamasına son verilecek. Anayasa Mahkemesi yeniden yapılandırılacak. Kamu yönetiminde kadın yöneticilerin sayısı artırılacak. Eğitim müfredatına ilkokul birinci sınıftan itibaren insan hakları ve kadın-erkek eşitliği dersleri konulacak. TRT ve Anadolu Ajansı yeniden yapılandırılacak. Mülakat uygulamalarına son vererek yazılı sınav sonuçları esas alınacak. Belediyelerdeki kayyum uygulamalarına son verilecek. Yükseköğretim Kurulu kaldırılacak. Öğretim üyelerinin kendi üniversitelerinin rektörünü seçmesine imkân sağlanacak.
BOĞAZ MEDYA YERİNDE TAKİP ETTİ
Altı Muhalefet Liderinin katıldığı “Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem, Sunum ve İmza Töreni”ne çok sayıda basın mensubu davet edildi. Davet edilen basın kuruluşları arasında yazarımız ve Boğaz Medya ve Ankara Temsilcimiz Emin Varol da yer aldı. Varol tarihe tanıklık eden salonda basın mensuplarının yanında yerini alarak tüm gelişmeleri hem yazılı hem de canlı yayında Boğaz Medya okurlarına aktardı.
Muzaffer Cirtel
Foto: DHA