Çanakkale’nin içme suyunu karşılayan Atikhisar Barajı yanında bulunan Atikhisar Kalesi, adeta harabeye dönmüş durumda. Manzarası ve havası ile dikkat çeken kalenin her tarafı yıkılmış ve adeta alemcilere mekan olmuş. İçler acısı durumda olan kale onarılmayı bekliyor.
Atikhisar Kalesi, Çanakkale merkeze 6 km uzaklıkta ve Çan yolu üzerinde yer alıyor. Halk arasında Gavurhisarı da denilen kale, Çanakakle’nin içme suyunu karşılayan Atikhisar Barajı yanında yüksek kayalıklar üzerine kurulmuş. Kale, Çanakkale Boğazı’ndan geçerek iç Troas ve Mysia bölgelerini birbirine bağlayan antik yolların üzerinde bulunan kontrol merkezlerinden biri durumunda olduğu belirtilmiş. Kalenin MÖ 7. YY’a kadar indiği, Persler’in MÖ 6. YY’da Troas Bölgesinin kontrolü amacı ile kullandığı önemli bir üs konumundaydı.
Ayrıca kale, antik maden ocaklarının bulunduğu Sarıçay vadisinin kontrolünü ve güvenliğini sağlaması açısından da önemli durumda.
Yüksek bir tepe üzerinde kurulmuş olan kale, Sarıçay vadisine hakim bir durumda. Yaklaşık 40 m yükseklikte büyük bir ana kaya üzerine inşa edilmiş olan kalenin girişi kuzey yönde. Doğu ve batı bölümü dik kayalıktır. İç içe iki bölümden meydana gelen kalenin iç bölümdeki kısmı yüksek bir kayanın üstü düzleştirilerek iskan edilmiş. Bu yüksek bölünde vadiyi gözetleyen kuleler bulunmakta. Burada iki bölümlü bir sarnıç yapısı kalıntısı ve ortasında bulunan boşlukta temel kalıntıları mevcut. Aşağı bölümde bulunan dış duvarın kuzey batı bölümündeki sur duvarları kısmen korunmuş durumda. Kalenin duvarları moloz taş ve kireç harçlı malzeme ile yapılmış. Bu son hali ile Geç Roma dönemi özellikleri göstermekter. Kale içinde ve eteklerinde MÖ 6. yy’dan başlayarak MS 10. yy’a kadar kesintisiz devam eden seramik örneklerine rastlanmış.
Kalenin dış kısmında bulunan düzlükte de iskan izleri görülmekte. Kalenin kuzeyinde bulunan tepe üzerinde yaklaşık 2 m yükseklikte bir tümülüs kalıntısı bulunmakta. Üzerinde bulunan çukurluk nedeniyle tümülüs tahrip edilmiş.
KADERİNE TERKEDİLMİŞ
Sarıçay vadisi üzerine kurulan kale, Atikhisar Barajı’nın yapılması ile ayrı bir manzaraya sahip oldu. Bu bölge Çanakkale şehir merkezine yakın olduğu için sık sık vatandaşlar buraya mangal yakmaya ve hava almaya gidiyor. Mangalcıların bu bölgeye sık sık gitmesi nedeniyle kalenin tahrip edilmesi de beraberinde gelmiş.
Kalenin büyük bölümü yıkılmış durumda. Burada mangal yakan vatandaşlar tarafından tahrip edilen bir çok duvar aynı zamanda tehlike saçıyor. Geçen zaman içinde büyük bölümü tahrip olan kale, tehlike de oluşturuyor. Kalenin en üst kısmında bulunan barınma yerlerinin çatı kısmında büyük delikler açılmış. Bunların üzerine çıkan ve manzarayı izleyen vatandaşlar her an düşme ihtimali ile karşı karşıya. Barajla beraber her geçen gün bölgeye rağbet artarken, çok önemli olan kalenin bu durumda olması ise tepki ile karşılanıyor.
Nazif Cemhan Şen