Kemiksuyu’nun geçmişten gelen zengin besin değeri hakkında yazan Diyetisyen. Bihter Taşdelen, Gıda mühendisi Kamber Taşdelen’in keleme aldığı yazı da; ‘’Saray mutfağından günümüz modern şeflerinin mutfaklarına uzanan, tüm dünyada şifa ve lezzet kaynağı olarak tanımlanan ilikli kemik suları dünyada " broth, stock, brühe, brodo, altın sıvı, superfood” gibi çoğaltabileceğimiz birçok isimle anılan çok değerli bir besin kaynağıdır. Değişik sebze ve baharatlarla tatlandırılarak içilebilen ya da yemeklere eklenerek tüketilebilen, çeşitli sosların yapımında kullanılan doğal bir şifa ve lezzet kaynağıdır. Kemik suları eskiden her evde kaynayan, çorbaya, pilava, kebaplara, her türlü sebze ve et yemeklerine eklenen bir şifa ve lezzet kaynağıyken son zamanlarda modern ve hızlı hayatın döngüsü içerisinde, hazır gıdaların da hayatımıza girmesiyle evlerde yapımı azalan lezzetlerden biri olmuştur. Ancak son zamanlarda tekrar popüler hale gelen ilikli kemik suyu şu anda güzellik, spor, sağlık, kozmetik vb. birçok alanda kullanılır hale geldi.’’ dedi.
‘’Türkiye’de bir ilk olan bebekler için ilikli kemik sulu ek gıdalar üretilir’’
Türkiye’de kemik suyunun geçmişini aktaran yazıda; ‘’İlikli kemik suyunun Türkiye’deki hikayesi bir gıda firması sahibinin başka büyük bir firmanın müdürü, gıda mühendisi Kamber Taşdelen ile tanışmasıyla başlar. Ürün yurtdışında görülmüş ve tadılmıştır. Firma sahibi bu ürünü görüp tattıktan sonra çok beğenir ve bu fikri Kamber Taşdelen ile görüşür. Kendisine bu ürünü Türkiye’de üretip üretemeyeceklerini danışır. Bu görüşmeler ve toplantıların ardından ar-ge çalışmaları başlar. Uzunca süren ar-ge süreci ve birçok deneme yanılma sonucunda Kamber Taşdelen yeni bir formülasyon oluşturur ve Türkiye’deki ilk ilikli kemik suyu süreci başlar. Ardından bu ürüne birçok firma talep gösterir ve piyasada sıkça gördüğümüz kavanozların içerisinde market raflarında yerini almaya başlar. Ürün talep gördükçe farklı fikirler ortaya çıkar ve yine Türkiye’de bir ilk olan bebekler için ilikli kemik sulu ek gıdalar üretilir.’’
Kemik suyunun faydaları hakkında yazılan bölümde; ‘’1. Kemik Suyu Çok Önemli Vitaminler ve Mineraller İçerir: Kemik suyunun besleyicilik kalitesini oluşturan; hayvan kemiklerinde bulunan kalsiyum, magnezyum, fosfor, potasyum gibi mineraller ve iliklerde bulunan A vitamini, K vitamini, çinko, demir, selenyum mineralleri ve omega 3 omega 6’dır.Ayrıca balık kemikleri tiroit ve metabolizmanın sağlıklı çalışabilmesi için gerekli olan iyotu içermektedir. Bağ dokuları kıkırdakta bulunan ve eklem sağlığına faydası olan glukozamin ve kondroitin açısından besleyici özelliktedir. Kemik ve bağ dokuları pişirildiğinde jelatin haline dönüşen ve bazı önemli amino asitleri içeren protein kolajeni de içeriğinde bulundurmaktadır. Kemik suyunu yaparken tüm malzemeler kaynatıldığında kemik ve bağ dokularının içerdiği vitamin mineraller kolayca vücuda emilebilecek şekilde suya salınır. Fakat her kemik grubu farklı olduğundan suda bulunan besin maddelerinin tam miktarını bilmek zordur. Bu sebeple ne kadar çok içilirse o kadar fazla besin maddeleri vücuda alınmaktadır.
2. Sindirim Sistemine Yardımcı Olur
Yapılan birçok çalışma, genel sağlığın büyük oranda bağırsakların sağlığına bağlı olduğunu açıklamaktadır.Kemik suyunun sindirimi kolaydır. Kemik suyunda bulunan jelatin doğal olarak sıvıları tutma özelliğine sahiptir ve bu sebeple sindirim sitemindeki suya da bağlayabilmektedir. Bu sayede besinlerin daha kolay sindirilmesine yardımcı olmaktadır.
3. Enflamasyonla Mücadelede Yardımcı Olabilir
Kemik suyu içinde bulunan glisin ve arginin gibi birçok aminoasit güçlü anti-inflamatuar etkilere sahiptir. Özellikle Arginin, obezite ile ilişkili iltihaplarla mücadeleye yardımcı olabilir. Yapılan bir çalışmada, kandaki yüksek arjininin, obez kadınlardaki iltihaplanmanın azalmasıyla ilişkili olduğu belirtilmiştir.Farelerde yapılan bir başka araştırma, obez bireylerde arjinin ilavesinin iltihaplanmayla mücadeleye yardımcı olabileceğini, ancak bu sonuçları desteklemek için insanlarda daha fazla araştırma yapılmasının gerekli olduğunu belirtmektedir.Kronik enflamasyon durumu ciddi hastalıklara sebep olabilmektedir. Bunlara kalp hastalığı, diyabet, metabolik sendrom, Alzheimer hastalığı, artrit ve birçok kanser türü dahildir. Bu hastalıklara karşı bolca anti-inflamatuar besinler yemek önemlidir.
4. İçindeki Besinlerin Eklem Sağlığına İyi Geldiği Gözlemlenmiştir
Pişirme işlemi sırasında, kemiklerin ve bağ dokusundaki ana protein olan kolajen, jelatin denilen başka bir proteine ayrılır. Jelatin, eklem sağlığını destekleyen önemli amino asitler içermektedir. Yapılan bir çalışmada, romatoid artritli 60 kişi üç ay boyunca tavuk kollajeni tüketmiş ve çalışmaya katılan kişilerin tamamında görülen semptomların belirgin olarak düzeldiği görülmüştür. Çalışmaya katılan 4 kişide de hastalığın tamamen ortadan kalktığı görülmüştür.Kemik suyunda, kıkırdakta bulunan doğal bileşikler olan glukozamin ve kondroitin içerir. Birden fazla çalışma, glukosamin ve kondroitinin eklem ağrısını ve osteoartrit semptomlarını azaltabileceğini göstermiştir.Kemik suyu içerisindeki proteinlerin, kronik romatizmal hastalıklara karşı koruyucu etkisi kanıtlanmıştır.
5. Kilo Kaybı Dostudur
Kemik suyunda bulunan jelatin tokluk hissi vermektedir. Böylece kilo kaybı dostu besinler arasındadır. Araştırmalarda kemik suyu bazlı çorbaları düzenli olarak tüketen kişilerde tokluk oranının artarak kalori alımın azaldığını ve zamanla kilo vermeye yardımcı olduğu görülmüştür.53 erkek üzerinde yapılan başka bir çalışmada ise direnç eğitimi ile birlikte, kolajen tüketiminin kas kütlesinin artmasına ve vücut yağının azalmasına yardımcı olduğu bulunmuştur.
6. Uyku ve Beyin Fonksiyonunu Geliştirebilir Birden fazla çalışma, kemik suyunda bulunan glisin adlı aminoasitin uykuya dalmada yardımcı olduğunu göstermektedir.Yapılan bir çalışma, yatmadan önce 3 gram glisin almanın uykuya dalmada zorluk çeken bireylerde uyku kalitesini önemli ölçüde artırdığını bulmuştur. Bu çalışma aynı zamanda glisinin gündüz uykusuzluğunu azalttığını, zihinsel fonksiyonları ve hafızayı geliştirdiğini bulunmuştur.’’ dedi.
AZI YARAR ÇOĞU ZARAR !
Besin değeri yüksek bu gıdayı tüketirken miktarına dikkat edilmesinin altını çizilen makalede; ‘’Kemik suyu hayvansal yağ kaynağı olması ve yüksek oranda kolesterol içermesi sebebiyle, kolesterolü yüksek kişilerin tüketmesi tavsiye edilmez. Aşırı tüketildiğinde, içerisindeki yağ oranı sebebiyle kalp ve damar tıkanıklarına sebep olabilir. Kalp ve damar hastalıkları riski taşıyorsanız kontrollü tüketmeniz gerekir. Kalori miktarı fazladır. Zayıflama sürecindeyseniz veya zayıflamak istiyorsanız günlük olarak aldığınız kalori miktarına dikkat etmeniz gerekir. Kemik suyu içtiğiniz zaman günün geri kalanında yediğiniz yiyeceklerin kalori miktarına dikkat etmeniz önemlidir. Hiçbir hastalığınız yoksa dahi, günde 1 çay bardağından fazla kemik suyu tüketmek kolesterol seviyelerinizde yükselmeye sebep olacaktır. Tükettiğiniz miktarlara dikkat ettikçe ilikli kemik suyunun bir zararı yoktur.’’ ifade etti.
Arzu Baladur