Türkiye'de son dönemde artan enflayon ile birlikte birçok gıda ürünü fiyatı da artmaya devam ediyor. Bu artışa rağmen gıdada israf da devam ediyor. Araştırmaya göre katılımcıların yüzde 30,3’ü ekmeğimi bayat tüketirim diyorken, yüzde 25,6’si kızartıp yeniden tüketirim diyor. Diğer seçenekler ise yüzde 15,9 hayvanlara veririm, yüzde 13,4 derin dondurucuya koyarım, yüzde 12,8 farklı yemeklerde değerlendiririm, yüzde 1,1 ihtiyacı olan birine veririm, yüzde 0,9 ise çöpe atarım diyor.
Ekmek israfının temel sebebi fazla ekmek alınması
Aynı zamanda araştırmaya göre, katılımcıların yüzde 42,3’ü ekmeğini fırından alırken, yüzde 29,3’ü bakkaldan, yüzde 18,1 ekmek satış noktalarından, yüzde 10,4’ü marketten satın alıyor. Ekmek satın alma sıklığı ise yüzde 51,1 ile günde 1 kez, yüzde 28,2 ile her öğün için, yüzde 14,4 ile birkaç günde bir, yüzde 6,3 ile haftada bir kez. Vazgeçemediğimiz besin kaynağı ekmeği katılımcıların yüzde 61,8’i israf etmediğini, yüzde 27,9’u zaman zaman ve yüzde 10,3’ü ise israf ettiğini belirtiyor. Ekmek israfının temel sebebi yüzde 63,5 ile ihtiyaçtan fazla ekmek alınması olarak görülüyor.
Bayat Ekmek İle Ne Yapılabilir
Farklı malzemeler kullanarak fırında pizza tarifleri denenebilir. Birbirinden lezzetli baharatlar ile çeşnili ekmekler (sarımsaklı ekmek vb.) hazırlanabilir. Bayatlayan ekmekler ile galeta unu yapılabilir ve çeşitli yemek, köfte, pasta ve tatlı yapımında kullanılabilir. Ekmek dilimleri küp küp doğranıp fırında veya tavada kıtırlaştırılıp çorbaların üzerinde değerlendirilebilir. Ek olarak kahvaltıların vazgeçilmezi yumurtalı ekmekler de bayat ekmeklerin değerlendirilmesinde alternatif olabilir. Alışveriş esnasında ihtiyaçtan fazla ekmek alınmamalıdır. Ekmek dilimlenerek tüketilmeli ve poşette saklanmalıdır. Uzun süreli saklama amaçlanıyorsa ekmek derin dondurucuda ve poşet içerisinde saklanmalıdır. Fırınlarda üretim talebe göre planlanmalıdır. Toplu yemek tüketim yerlerinde ekmeğin küçük roll ekmek şeklinde verilmesi ve servis tezgahlarında ekmeğin baş tarafta değil, yemeklerden sonra yer alması sağlanmalıdır. Ayrıca toplu yemek tüketim yerlerinde, menüye göre ekmek siparişi verilmeli, artan ekmeklerin daha sonraki günlerde kullanılmasını sağlayacak menü düzenlemeleri yapılmalıdır.
Bünyamin Nami Tonka