Türkiye İstatistik Kurumu tarafından, Tarım-GFE Eylüğl ayı rakamları açıklandı. Eylül'de bir önceki yılın Aralık ayına göre %91,85 ve on iki aylık ortalamalara göre %97,41 artış gerçekleşti.Tarımsal Girdi Fiyat Endeksi (Tarım-GFE) Eylül'de aylık bazda yüzde 2.90 artarken, yıllık bazda yüzde 138.15 yükseldi. Böylece Endeks, yıllık bazda tarihi rekorunu kırdı.Ana gruplarda bir önceki aya göre tarımda kullanılan mal ve hizmet endeksinde %2,89, tarımsal yatırıma katkı sağlayan mal ve hizmet endeksinde %2,91 artış gerçekleşti. Bir önceki yılın aynı ayına göre göre tarımsal yatırıma katkı sağlayan mal ve hizmet endeksinde %95,12, tarımda kullanılan mal ve hizmet endeksinde %145,02 artış gerçekleşti.Aylık Tarım-GFE'ye göre 5 alt grup daha düşük, 6 alt grup daha yüksek değişim gösterdi.
En Yüksek Artış %19,71 ile tohum ve dikim materyali oldu
Aylık artışın düşük olduğu alt gruplar sırasıyla, %0,27 ile hayvan yemi ve %0,59 ile makine bakım masrafları oldu. Buna karşılık, aylık artışın yüksek olduğu alt gruplar ise sırasıyla, %19,71 ile tohum ve dikim materyali ve %6,62 ile enerji ve yağlar oldu.Yıllık Tarım-GFE'ye göre 7 alt grup daha düşük, 4 alt grup daha yüksek değişim gösterdi.Yıllık artışın düşük olduğu alt gruplar sırasıyla, %38,73 ile veteriner harcamaları ve %66,12 ile diğer mal ve hizmetler oldu. Buna karşılık, yıllık artışın yüksek olduğu alt gruplar ise sırasıyla, %226,63 ile gübre ve toprak geliştiriciler ve %193,88 ile enerji ve yağlar oldu.
Artışın Sebebi Neden ?
Artış sürecinin Ekim ve Kasım rakamlarına da yukarı yönde hareketi devam edeceği tahmin ediliyor. Özellikle enerji maliytelerinde yaşanan artış ve emtia ürünleride gerçekleşen artışın, döviz fiyatlarındaki artış ile bir çok kalemde yaşanan artışın devam etmesi bekleniyor.Özellikle tarım alanında ithal olan üretim maliyetlerinde yükseliş, artışın yaşanması hız kazanmasına sebep oldu.
İbrahim Akın Kazancı