Kepez’de sosyoküktürel dönüşümü araştırma projesi çerçevesinde Kepez Belediyesi desteği ile “İlk Kepezliler” kitabı oluşturuldu. Kitabın gala gecesi Turhan Mildon Kültür ve Sanat Merkezinde yapıldı. Proje kapsamında kepeze ilk yerleşen isimler ile röportajların yapıldığı proje büyük ilgi gördü. Proje yürütücüsü Doç. Dr. Mustafa Dinç ve Yönetmen Yunus Emre Eroğlu “İlk Kepezliler” araştırma projesi kapsamında fotoğrafladılar ve Kepez’e ilk yerleşen ve Kepez’i kuran ilk Kepezliler ile röportajlar yaptı.
Proje sırasında ilk Kepezlilerden elde edilen fotoğraflarda kültür merkezi girişinde düzenlenen sergi ile davetlilerin zamanda yolculuk yapması sağlandı. İlk Kepezliler gala gecesi Kepezli vatandaşlar büyük ilgi gösterdi. Gala gecesinde konuşan Kepez Belediye Başkanı Birol Arslan, “Cumhuriyetin 100. Yılında Kepez’in kuruluşunun ve Kepez’de ilk yaşayan Kepezlilerin bu çalışma ile ölümsüzleştirilmesi çok önemli. Çocukluğumun ilk yıllarında hatırlıyorum. Anneannemin evinde annem şöyle geniş, kerpiç evde beni camın içine oturttur ve Dışarıyı izlerdim. Tabii o yıllarda evlerimizde elektrik, yeni yeni geliyor. Su yok, elektrik yok, hatırlıyorum gaz lambasının altında kadınlar akşamları birbirine oturmaya gider. Orada örgü örerler, Bol bol dedikodu yaparlar. Beyler de kahvede tabii, harika bir köyümüz vardı. Tabii o köyden çocukluğumun ilk yıllarından sonra gençliğimin ilk yıllarını da hatırlıyorum. İşte böyle yetmiş yaş üzerindeki abilerimiz Rıfkı dayının köşedeki, kahvede. İşte ondan biraz daha genç olan abilerimiz Kazım dayımı kahvede olanlar, köşede, avcılar lokalinde. Gençler ve sporu sevenler de gazinoda buluşur, o haftaki Kepezspor maçını yorumlar. Hakikaten çok keyifli günlerdi. Sonra doksanların başında biliyorsunuz belediye olduk. Ve doksan iki yılında ilk belediye başkanımız Halil Atan, Kepez'e iki dönem hizmet etti. O dönemki hizmetleri için kendisine teşekkür ediyorum. Ve tabii o bizim köyümüz belde oldu. Ardından hızlıca büyümeye başladık. Büyüdük, büyüdük. Geldiğimiz noktada bugün Türkiye'nin en büyük beldesiyiz. Öyle bir noktadayız ki Çanakkale'nin üçüncü büyük yerleşim bölgesi olduk. Birinci büyük yerleşim bölgesi Çanakkale merkez, ikinci büyük yerleşim Biga ve 3. Büyük yerleşim yeri Kepez oldu. Ayvacık ilçesi, Ezine ilçesi, Bayramiç ilçesinin üç ilçeyi topladığımızda totalde bir Kepez kadar nüfusa sahip oluyorlar.
Kepez bu kadar hızlı büyürken Eskiyle unutmamak ve o kültürümüzü, tarihe anı bırakmak istiyordum. o günkü Osmanlı toprakları olan Bulgaristan’ dan dedelerimiz göç ederek geliyor. Uzun uzun elimizde olan eski belgeleri araştırdık. Ve Bulgaristan da dedelerimizin göç ettiği köylere ulaştık Bulgaristan'a gittik. Loca Belediyesi'ni ziyaret ettik. Çünkü kitaplar şunu yazıyor. Bulgaristan Lofça ve Selvi bölgesinden göç eden yirmi sekiz haneyi tarif ediyor. Loca Belediye Başkanı'yla görüştük. Onları Kepez'in tarihini anlattım. Dedim ki “Bizim dedelerimiz buradan göçüyor ve geliyor Kepez'i kuruyor. Ve kepez bugün Türkiye'nin en büyük beldesi. Eğer kabul ederseniz ben de Kepez belediye başkanı olarak size kardeş belediye olmayı teklif ediyorum, Kardeş belediye olalım” dedim. Kardeş belediye olmak için meclis kararı alacaklar. Orada da Selvi Belediyesi'ne geçtim. Selvi Belediyesi'ne de aynı şekilde belediye başkanıyla, yaptığım görüşmede tercüman aracılığıyla kardeş belediye olmayı teklif ettim. O meclis kararı alacaklarını ifade ettiler. Ardından yapancı belediyeler ile kardeş belediye olmak için bakanlıktan izin almamız gerekiyordu kardeşlikle ilgili. O izinlerimizi de aldık.
Anıların Her Zaman Yaşatılması İçin Bu Proje Ortaya Çıktı
Tabi Kepez bu kadar büyürken o eski insanlarımızda yaşlanıyor ve onları kaybediyoruz. Eski insanlarımızı kaybettikçe aslında Kepez’in kuruluş anıları da bu yaşlı Kepezlilerimiz ile birlikte toprağa girip kayboluyor. Hiçbir zaman için kayıt altına alınamıyor idi. Bu durumu üniversiteden , Doçent doktor Mustafa Dinç Hocamızla paylaştım. Ve kendisine çok teşekkür ediyorum, “bu süreç ile ilgili bir kitap yazalım ve bir belgesel yapalım” dedik. Arkadaşlarımız aradı. Ama bizdeki kayıttaki tüm Kepezlileri aradı. Bazıları konuşmak istemedi. Bazıları konuştu. Ben konuşan da konuşmayan da tüm büyüklerime teşekkür ediyorum. Şükranlarımı sunuyorum. Bir kitap oluşturduk. Bir kitabı da Çanakkale On Sekiz Mart Üniversitesi Tarih Bölümü Başkanı hocamız hazırlıyor. O kitap daha ayrıntılı bir kitap olacak. Bu akşam ilk kitabımızı tanıtarak sizlerle buluşturuyoruz. Ve yaklaşık bir saat on beş dakika o büyüklerimizin yapmış olduğu röportajları birlikte izleyeceğiz. Ben biraz hüzünlüyüm. Gerçekten hüzünlüyüm. Yani kapıda karşılarken gelen büyükleri gördüğümde gözlerim doldu. Yani hakikaten Sevim teyzenin o merdivenleri ne kadar zorlukla çıktığını gördüğüm için parçalandı. Ama o kadar güzel konuşmuş ki şimdi hep beraber onunla gurur duyacağız. Tabii diğer tüm büyüklerimiz de gerçekten tarihe bir eser bırakıyoruz. Annem de aynı şekilde. Annem “ben ne konuşacağım” dedi. Sağ olsun Mustafa Hocam Annemin de konuşturdu. Bu gece Kepez tarihine büyüklerimizin anlatımı ile tarihe bırakacağımız güzel bir eser yaratmanın mutluluğunu hep birlikte yaşıyoruz” dedi.
Daha sonra proje yürütücüsü Doç. Dr. Dinç ve Yönetmen Yunus Emre Eroğlu’da belgesel ve kitap hakkında bilgi verdi. Daha sonra “İlk Kepezliler” belgesel gösterimi yapıldı.
Tuba Demirtaş
Foto: BHA