Gebe kalmadan önce yapılacak olan sağlık taramalarının gebeliğe sağlıklı başlangıç için ilk adım olduğunu belirten İstanbul Atlas Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Ebelik Bölüm Başkanı Dr. Öğretim Üyesi Yeliz Yıldırım Varışoğlu, gebelik planı olan anne adaylarının öncelikle birinci basamak sağlık kuruluşlarındaki ebelerinden destek almalarının önemli olduğunu vurguladı. Dr. Öğretim Üyesi Yeliz Yıldırım Varışoğlu, gebelikte düzenli aralıklarla ebelik danışmanlığı alınmasının gebeliğin sağlıklı geçirilmesi, doğuma hazırlık ve doğum sonu süreçlere adaptasyonu artıracağının altını çizdi.
İstanbul Atlas Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Ebelik Bölüm Başkanı Dr. Öğretim Üyesi Yeliz Yıldırım Varışoğlu, 21-28 Nisan Ulusal Ebeler Haftası dolayısıyla yaptığı açıklamada ebelik mesleğinin, sağlık meslekleri arasında geleneksel ve tarihi en eski, dünyanın ilk holistik mesleği olduğunu ve bu mesleğin hedefinde bakımın daima kadın merkezli olduğunu söyledi.
Ebelik, UNESCO kültürel miras listesinde
İnsanlık tarihi kadar eski bir meslek olan ebeliğin, Aralık 2023’te UNESCO Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Kurumu tarafından bilgi, beceri ve uygulamaları insanlığın somut olmayan kültürel miras listesine eklendiğini belirten Dr. Öğretim Üyesi Yeliz Yıldırım Varışoğlu, “UNESCO tarafından bu tanınma, ebeliğin yalnızca tarihsel katkılarını değil, aynı zamanda toplumda süregelen rolünü de yansıtmaktadır. Ebeliğin UNESCO listesine yer alması sadece bir ödül değil; mesleğin tarihsel ve çağdaş önemini doğrulayan, korunmasını ve uygulamaya devam edilmesini teşvik eden önemli bir gelişmedir” dedi.
Geleneksellikten profesyonelliğe uzanan bir meslek…
Ebeliğin günümüzde profesyonel meslekler arasında bulunduğunu kaydeden Dr. Öğretim Üyesi Yeliz Yıldırım Varışoğlu, “Ebelik nesilden nesile, ebeden ebeye bilgi, beceri ve uygulamaların aktarımıyla devam etmiş geleneksel bir meslekken, günümüzde lisans, yüksek lisans ve doktora düzeyinde eğitim veren profesyonel meslekler arasındadır” diye konuştu.
Kaliteli ebelik bakımı, anne ve çocuk sağlığında anahtar faktör
Dünya çapında kaliteli ebelik bakımının kadın ve çocuk sağlığı için önemli bir faktör olarak kabul edildiğini kaydeden Dr. Öğretim Üyesi Yeliz Yıldırım Varışoğlu, “Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) ebeleri, gebelik sırasında doğumda ve doğumdan sonra gerekli
bakım ve danışmanlığı sağlamak, normal doğumları kendi sorumluluğunda yaptırmak ve
yenidoğanın bakımını yapmak üzere eğitimi tescillenmiş kişi olarak tanımlamaktadır. Dünya çapında kaliteli ebelik bakımı, kadın ve çocuklarda mortalite ve morbiditenin önlenmesinde anahtar faktör olarak tanımlanmaktadır” dedi.
Doğum öncesinden toplum sağlığına önemli görevler üstleniyor
Sağlık Bakanlığına göre ebenin çok geniş bir görev tanımı olduğunu ifade eden Dr. Öğretim Üyesi Yeliz Yıldırım Varışoğlu, “Bakanlığa göre ebe, ana çocuk sağlığı hizmetlerini yürüten, doğum öncesi, doğum ve doğum sonrası hizmetleri veren, doğum yaptıran, 0-6 yaş grubu çocuk beslenme ve aşıları yapan, aile planlaması, kişisel temizlik kuralları, ilk yardım, bulaşıcı ve sosyal hastalıklardan korunma, savaşla ilgili konularda bireye, aileye, topluma sağlık eğitimi veren, doğum ve ölüm istatistik verilerini tutan, değerlendiren kamu kuruluşları ile gerekli iş birliğini sağlayan insani ve ahlaki davranışları ile örnek, sağlık bakanlığınca tescil edilmiş bir okuldan mezun olan meslek mensubu kişidir” dedi.
Ebenin görevi sadece doğumla sınırlı değil
Dr. Öğretim Üyesi Yeliz Yıldırım Varışoğlu, her bireyin kendine özgü ihtiyaçlarını ve tercihlerini dikkate alan bireyselleştirilmiş bakım sağlayarak kadınların güvenli, sağlıklı ve olumlu bir doğum deneyimi yaşamalarına yardımcı olmayı amaçlayan ebelik mesleğinin sadece doğum yapmakla sınırlı olmadığını söyledi. Varışoğlu, “Ebelik gebelik öncesi dönemden başlayarak gebelik, doğum ve doğum sonrası dönemde anne ve çocuk sağlığının sürdürülmesi ve geliştirilmesi için kilit rol oynar” dedi.
Ebelik ve hemşirelik güçlerini birleştirmeli
DSÖ’nün evrensel sağlık sigortası ve Sürdürülebilir Kalkınma Hedeflerini desteklemek amacıyla herkese eşit hemşirelik ve ebelik bakımı sağlanmasını özellikle vurguladığını kaydeden Dr. Öğretim Üyesi Yeliz Yıldırım Varışoğlu, “Sürdürülebilir Kalkınma Hedeflerinde doğru ölçülebilir ilerleme kaydetmek, gezegenin hayatta kalması kadar insanlığın hayatta kalması için de kritik öneme sahiptir. Hemşireler ve ebeler yerel ve küresel düzeyde bu gündemin ayrılmaz bir parçasıdır ve DSÖ önerisi bu iki güçlü mesleğin küresel krizde güçlerini birleştirerek savunuculuk rollerini yerine getirmeleridir” dedi.
Gebelik sürecinde bilgilenmek riskleri azaltabilir
Günümüzde değişen dünyada teknoloji ve dijitalleşme ile birlikte gebelerin sosyal medya ve çeşitli uygulamalardan bilgi arayışı ve hizmet alma talebinin arttığını belirten Dr. Öğretim Üyesi Yeliz Yıldırım Varışoğlu, “Kadınların, gebelik süreci ile ilgili bilgi sahibi olması, gebelik/doğum/lohusalık dönemlerinde anne/yenidoğan sağlık risklerinin azaltılabilmesi açısından önemlidir” dedi.
Gebelik öncesi sağlık taramaları yapılmalı
Gebe kalmadan önce yapılacak olan sağlık taramalarının gebeliğe sağlıklı başlangıç için ilk adım olduğunu kaydeden Dr. Öğretim Üyesi Yeliz Yıldırım Varışoğlu, sözlerini şöyle tamamladı: “Gebelik planı olan anne adaylarının öncelikle birinci basamak sağlık kuruluşlarındaki ebelerinden destek almaları önemlidir. Gebelikte düzenli aralıklarla ebelik danışmanlığı alınması gebeliğin sağlıklı geçirilmesi, doğuma hazırlık ve doğum sonu süreçlere adaptasyonu artıracaktır. Sağlıklı nesiller, anne çocuk sağlığının korunması ve geliştirilmesi için hayata bir ebe ile başla! 21-28 Nisan Ulusal Ebeler Haftası kutlu olsun.”
Haber Merkezi