Anne karnındaki bebeğin aldığı sıvıları vücut sistemi işler.
Bu sıvıları sindirim sistemi yoluyla filtreleme işlemi gerçekleştirilir. Bebek anne rahmindeyken sıklıkla idrar çıkarır.
Ancak anne rahmindeki bebek doğumdan sonraya kadar dışkısını yapmaz.
Mekonyum nedir, diye sorulduğunda doğum esnasında ya da doğumdan sonra yapılan bu ilk dışkıdır yanıtı verilebilir.
Bazı durumlarda bebek anne rahmindeyken mekonyumunu yapabilir. Mekonyumun rahimde yutulması bebek için aslında zararlı değildir.
Fakat mekonyumun solunarak ciğerlere çekilmesi bebek için ciddi hastalıklara yol açabilecek kadar tehlikedir.
Yeni doğan bebeğin ilk dışkısının tıbbi literatürdeki adı mekonyum nedir, sorusunun net yanıtını içerir.
Bu dışkı, anne karnında gelişim aşamasını sürdüren bebeğin sindirim sistemindeki amniyotik sıvı ve yutulan mukus ile karışan sindirilmemiş maddelerden oluşur.
Normal koşullarda bu dışkı bebek doğarken ya da bebeğin doğumundan sonraki ilk 24-48 saat içinde vücuttan atılır.
Mekonyum adı verilen bu yeni doğan bebek dışkısı koyu yeşil ya da siyaha çalan bir renkte olabilir.
Mekonyum, yapışkan ve kokuludur. Mekonyumun kalın, yapışkan ve kokulu yapısı yeni doğan bebeğin sağlıklı bir sindirim sistemiyle dünyaya geldiğine işaret eder.
Fakat bir şekilde bebek tarafından mekonyumun solunması bebeğin akciğerleri için büyük bir tehdit oluşturur.
Bebeğin mekonyumu soluduğu duruma tıp dilinde mekonyum aspirasyonu adı verilir.
Mekonyum aspirasyonu nedir sorusu hamilelik sürecindeki annelerin merak ettiği konulardan biridir.
Mekonyumunu yeni doğan bebek soluduğunda zor nefes almasına neden olabilir.
Bu durum yeni doğan bebeğin solunum sıkıntısına, enfeksiyona ve başka ciddi solunum yolu hastalıklarına yakalanmasına neden olabilecek riskli bir durumdur.
Yeni doğan bebeklerde mekonyum aspirasyonu riski varsa, hemen gerekli olan tıbbi önlemler alınmalıdır.
Mekonyum aspirasyonu nedir sorusuna bebeğin rahimde ya da doğum esnasında mekonyum solumasına bağlı olarak akciğerlerinde oluşan tahribat şeklinde yanıt verilebilir.
Eğer erken müdahale edilmezse çok daha riskli bir takım sonuçlara yol açabilir. Bu yüzden mekonyum aspirasyonu yaşayan bebeklerde erken müdahale son derece önemlidir.
Mekonyum Aspirasyonu Belirtileri Nelerdir?
Mekonyum aspirasyonu, yenidoğanlarda akciğerlere mekonyum aspirasyonu sonucu ortaya çıkan bir solunum tıkanıklığı sendromu yaşanması durumudur.
Mekonyum nedir sorusuna ise; bebeğin doğumdan önce bağırsaklarında oluşan koyu yeşil renkli, yapışkan dışkıdır, şeklinde yanıt verilebilir.
Bu dışkı bebek tarafından solunduğunda bebeğin akciğerlerine kaçma riski oluşur. Mekonyum aspirasyonu belirtileri ise şu şekilde sıralanabilir:
Mekonyum aspirasyonu yaşayan bebeklerde hızlı solunum görülür. Yeni doğan bebeğin dakikadaki solunum sayısı normalden fazladır. Normal gelişim sürecinde bebeklerdeki solunum sayısının 60 dakikadan az olması beklenir.
Mekonyum aspirasyonu geçiren bebeğin göğüs kafesi nefes alırken belirgin şekilde içeri doğru çekilir. Bebeğin kaburgaları arasındaki boşlukların içeri çekildiği gözlemlenir.
Akciğerlerle rahat, sağlıklı şekilde nefes alınamamasından kaynaklı olarak bebeğin cilt renginde değişiklikler oluşur. Bebeğin dudakları, tırnaklarında morarma belirtileri görülür.
Bebek nefes alıp verirken solunum güçlüğü yaşadığını belirten şekilde hırıltılı sesler çıkarır.
Bebek ciğerlerine soluğu mekonyum parçalarını çıkarmak için sıklıkla öksürebilir ve ağzından mekonyum bulaşmış mukus parçaları gelebilir.
Bebek normalde beklenilen kilodan çok daha düşük kilolu doğabilir.
Bebek hareketsiz, donuk ve uyuşuk davranışlar sergileyebilir.
Mekonyum aspirasyonu geçiren bebeklerde yüksek ateş görülebilir.
Mekonyum aspirasyonu geçiren bebek yeterli şekilde beslense bile sağlıklı biçimde kilo alamaz.
Mekonyum aspirasyonu geçiren bebeklerde gelişimsel gecikme yaşanır.
Yenidoğan bebeklerin düzenli aralıklarla sürekli gözlemlenmesi mekonyum aspirasyonu durumunun saptanması açısından önemlidir.
Mekonyum aspirasyonu belirtileri gösteren bebeklerde geciktirilmeden hemen tıbbi müdahale yapılması gerekir.
Eğer bebeğinizde mekonyum aspirasyon belirtileri olduğundan şüphelenirseniz vakit kaybetmeden doktorunuzu bilgilendirmeniz gerekir.
Mekonyum Aspirasyonu Nedenleri Nelerdir?
Mekonyum aspirasyonu nedenleri tam olarak tıbben bilinmemektedir. Ancak mekonyum aspirasyonuna yol açabilecek bazı risk faktörlerini şu şekilde sıralayabiliriz.
Normal doğum sürecinden uzun süren, 42. haftadan sonra gerçekleşen doğumlarda bebeğin mekonyum aspirasyonu yaşama olasılığı daha fazladır.
Annede görülebilen preeklampsi (gebelik zehirlenmesi) veya eklampsi rahatsızlığının sonucunda bebekte mekonyum aspirasyonu yaşanma riski daha fazladır.
Annede hipertansiyon rahatsızlığı sonucunda bebekte mekonyum aspirasyonu yaşanma riski daha fazladır.
Annenin diyabet (şeker) hastalığı sonucunda bebekte mekonyum aspirasyonu yaşanma riski daha fazladır.
Annede görülen kronik akciğer hastalığı sonucunda bebekte mekonyum aspirasyonu riski yaşanma olasılığı daha fazladır.
Annede görülen kardiyovasküler hastalık sonucunda bebekte mekonyum aspirasyonu riski oluşabilir.
Annenin hamilelik sürecinde sigara içmesinin sonucunda bebekte mekonyum aspirasyonu riski oluşabilir.
Genetik olarak ailede mekonyum aspirasyonu hikayesi olan bebeklerde mekonyum aspirasyonu riski daha fazladır.
Uzun ve zor doğum yaşayan bebeklerde mekonyum aspirasyonu riski oluşabilir.
Sezaryen doğum yaşayan bebeklerde mekonyum aspirasyonu riski oluşabilir.
Doğum esnasında uzun süre oksijensiz kalan bebeklerde mekonyum aspirasyonu riski daha fazladır.
Erkek bebeklerde mekonyum aspirasyonu riski daha sık görülebilir.
Annenin hamilelik sürecinde çok stresli olması sonucunda bebeklerde mekonyum aspirasyonu riski daha fazla görülebilir.
Annenin hamilelik sürecinde çevre kirliliğine maruz kalması sonucunda bebeklerde mekonyum aspirasyonu riski daha fazla oluşabilir.
Bebeğinizin mekonyum aspirasyonu riskini azaltmak için alabileceğiniz önlemleri şu şekilde listeleyebiliriz:
Anne adayı olarak gebelik kontrollerini düzenli olarak yaptırarak bebeğinizin mekonyum aspirasyonu riskini azaltabilirsiniz.
Anne adayı olarak gebelik süreciniz boyunca alkol ve sigara gibi sağlığa zararlı maddelerden uzak kalarak bebeğinizin mekonyum aspirasyonu riskini azaltabilirsiniz.
Anne adayı olarak gebelik sürecindeki gelişmeleri düzenli takip ederek bebeğinizin doğumunun 42. haftadan sonraya sarkmaması için gerekli olan önlemleri alarak mekonyum aspirasyonu riskini azaltabilirsiniz.
Mekonyum Aspirasyonu Hastalık Çeşitleri Nelerdir?
Mekonyum aspirasyonu, yenidoğanlarda akciğerlere mekonyum parçası bulaşması ya da bebeğin mekonyumu soluması sonucu ortaya çıkan bir bebek akciğer hastalığıdır.
Mekonyum aspirasyonu hastalık çeşitleri şu şekilde sınıflandırılabilir:
Hafif mekonyum aspirasyonu; en yaygın görülen çeşittir. Bebeklerde hafif solunum sıkıntısı, retraksiyonlar ve siyanoz belirtilerine rastlanabilir.
Orta mekonyum aspirasyonu; hafif mekonyum aspirasyonundan daha şiddetli bir tipidir. Bebeklerdeki komplikasyonları daha ağır seyredebilir. Göğüs röntgeninde mekonyum parçasının neden olduğu bazı komplikasyonlara rastlanabilir.
Şiddetli mekonyum aspirasyonu; bu mekonyum aspirasyonu hastalığının en şiddetli türüdür. Bebeklerde ciddi komplikasyonlara yol açabilir. Şiddetli solunum yetmezliği, yüksek tansiyon görülebilir. Acilen tıbbi müdahale edilmezse ölümle sonuçlanabilir.
Bebeklerde mekonyum aspirasyonu hastalık çeşitleri, bebeğin yuttuğu ya da soluduğu mekonyum miktarına bağlıdır.
Her bebeğin akciğerlerinin gösterdiği reaksiyon da farklı olabilir. Hafif mekonyum aspirasyonu tıbbi müdahale gerektirmeden genellikle kendiliğinden iyileşebilir.
Ancak orta ve şiddetli mekonyum aspirasyonu yaşayan bebeklerde tıbbi müdahale ve tedavi hayati önem taşır.
Mekonyum Aspirasyonu Tanısı Nasıl Konulur?
Alanında uzman bebek doktoru, mekonyum aspirasyonu şüphesi üzerine bebeğe yaptığı birtakım testler sonucunda mekonyum aspirasyonu tanısı koyabilir.
Amniyotik sıvının mekonyumla boyanmış olması mekonyum aspirasyonu riskini gösteren işaretlerden biridir.
Doktor bebeğin akciğer grafisinde mekonyum aspirasyonuna bağlı değişiklikler gözlemleyebilir.
Bebek doktoru gerekli gördüğü durumlarda bebeğe kan gazı, ekokardiyografi gibi testleri analiz ederek hastalığın tanısını koyabilir.
Mekonyum Aspirasyonu Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
Mekonyum aspirasyonu tedavi yöntemleri bebeğin genel sağlık durumuna, yuttuğu ya da maruz kaldığı mekonyum oranına, mekonyum aspirasyonu rahatsızlığının çeşidine bağlı olarak değişiklik gösterebilir.
Alanında uzman bebek doktoru tarafından hasta için en uygun olan yöntem tercih edilerek gecikmeden tedavi sürecine başlanır.
Mekonyum aspirasyonu tedavisi kaç gün sürer sorusunun yanıtı bu bebeğin hangi yöntemle tedavi edileceğine göre farklılık gösterebilir.
MEKONYUM ASPİRASYONU ÖNLENEBİLİR Mİ?
Evet. Mekonyum aspirasyonu yaşanmasına neden olabilecek bazı risk faktörleri yönetilerek bebeğin mekonyum aspirasyonu yaşama olasılığı engellenebilir.
MEKONYUM ASPİRASYONU BEBEKTE KALICI HASAR BIRAKABİLİR Mİ?
Bu bebeğin ne şiddette mekonyum aspirasyonu yaşadığına bağlıdır. Eğer hemen müdahale edilmezse şiddetli mekonyum aspirasyonu rahatsızlığı bebeğin akciğerlerine ciddi ölçüde zarar verebilir. O yüzden erken müdahale edilmesi büyük önem taşır.
BEBEKLERDE MEKONYUM ASPİRASYONU HASTALIĞI HANGİ SIKLIKTA GÖRÜLÜR?
Bebeklerde mekonyum aspirasyonu hastalığı görülme sıklığı yaklaşık olarak bin doğumda bir oranındadır. Mekonyum aspirasyonu hastalığı bebeklerde binde bir oranında görülme riski olan bir hastalıktır.
Kaynak: www.medicalpark.com.tr