Lezyon dokunun bozukluğu anlamını taşır. Tıp dilinde doku bozukluğu için kullanılan genel bir terimdir. Ciltte meydana gelebilen lezyonların kendi içerisinde farklı türleri vardır. Bu türler iyi ve kötü huylu olarak isimlendirilir. Sık olarak rastlanan deri lezyonlarının yüksek bir oranı iyi huyludur. Endişe yaratacak bir durum söz konusu olmasa da lezyonların kötü huylu olma olasılığı da vardır. Her kötü huylu lezyonun kanser olduğu düşüncesi tamamen yanlıştır.
Kötü huylu lezyonlar da kendi içerisinde kanser ya da premaling olarak ikiye ayrılır. Kansere dönüşmesi halinde hızlı yayılım gösterme eğiliminde olabilir. İyi ve kötü huylu olan lezyonların mutlaka profesyonel muayene ile teşhis edilmesi gerekir. Belirtileri az veya çok fark etmeksizin görüldüğü zaman ivedi şekilde bir uzmana danışılması tavsiye edilir. Gerekli durumlarda biyopsi ya da lezyonun bulunduğu alana göre ultrason ile muayeneye gerek duyulabilir.
Lezyon türleri deri için kendi içerisinde ikiye ayrılır. Bunlar birincil ve ikincil lezyonlar olarak isimlendirilir. Çeşitlerinin özellikleri, boyutları, yayılımları gibi faktörler farklılık gösterir. Birinci ve ikincil olarak isimlendirilen lezyonların özellikleri ise;
Birincil lezyonlar:
Tıp dilinde primer adıyla bilinen doku bozukluklarıdır. Görülme olasılıkları ikincil lezyonlara oranla daha yüksektir. Makül, bül, papül,plak, püstül ve vezikül gibi farklı çeşitleri mevcuttur. Oluşumlarında etki eden faktörler de farklılık gösterir. Genelde deri üzerinde ya da altında içi sıvı dolu olarak görülen formdadır. Birincil lezyonların belirtileri de çeşitleri bazında ve hastadan hastaya göre farklılık gösterebilir.
İkincil lezyonlar:
Tıp dilinde sekonder adıyla bilinen ikincil lezyonlar birincil olan lezyonlara bağlı meydana gelir. Cildin maruz kaldığı çeşitli etkenler ya da genetik faktörler kapsamında oluşabilir. Kabuk, fissür, ülser, yara, erozyon veya atrofi gibi kendi içerisinde çeşitlenir. Bu lezyonların belirtileri de yine hastaya ve mevcut duruma bağlı olarak farklılık gösterebilir.
İyi Huylu Lezyon Belirtileri
Lezyon türleri genelde iyi huylu olarak yansır. İyi ve kötü huylu lezyonların tamamı için belirtiler benzerlik gösterebilir. Bazı hastalarda herhangi bir semptom görülmeden aniden deride fark edilecek şekilde de oluşma ihtimali vardır.
Genel olarak hastalar şu semptomlardan sonra muayene için doktora başvurunca lezyon teşhisi koyulur:
Ciltte normalinden fazla kuruluk hissi oluşması,
Cilt yüzeyinde aşırı kaşıntı hali,
Beklenmedik pullanma ve döküntü durumları,
Ciltte kabuk bağlama ve kanama durumları,
Derinin kızarmaya başlaması,
Cilde bağlı aşırı ağrı ve rahatsızlık hislerinin oluşması,
Deri altında enfeksiyon ve enfeksiyona bağlı ağrı oluşumları.
Bu belirtilerin tamamı ciddidir. En az bir belirti ile karşı karşıya kalan herkesin mutlaka bir uzmana başvurması tavsiye edilir. Lezyonların erken teşhis ve müdahale ile tedavi edilmesi mümkündür. Kötü huylu olabilecek lezyonlar kansere dönüşebildiği için erken teşhisin önemi son derece fazladır.
Kötü Huylu Lezyon Belirtileri
Kötü huylu lezyon semptom ve belirtileri iyi huylu olanlara kıyasla daha ağır ve şiddetli olabilir. Sıklıkla rastlanan belirtilerden biri hızlı büyüme olmasıdır. Küçük bir yapıda başlayarak hızlı bölünme neticesinde boyutunda büyüme görülebilir. Tek bir noktada başladıktan sonra dağılım göstererek cildin farklı bölgelerinde oluşması da kötü huylu bir lezyonun habercisi olabilir. Fark edilen lezyonların düzensiz ve asimetrik şekle sahip olması da belirtiler arasında kabul edilir.
Kötü huylu lezyonlar hastanın cildinde kapanmayan yara oluşumlarına da neden olabilir. Buna bağlı oluşan yaraların sürekli taze kalması belirti olarak kabul görür. Oluşan lezyonların mavi, kırmızı ve beyaz, pembe gibi renklere sahip olması da sık rastlanan temel kötü huylu lezyon belirtileri arasındadır. Belirtilerin takip edilmesi ve ivedi olarak uzmana başvurulması erken teşhis ve tedavi için tavsiye edilir.
Lezyon Tanısı Nasıl Konulur?
Lezyonlar için doktora başvuran hastaların öncelikle şikayetleri dinlenir. Şikayetleri üzerine olası belirtiler uzman tarafından ön görülür. Lezyonun oluştuğu bölge için ultrason ve biyopsi talep edilebilir. Bu teşhis prosedürleri uygulandıktan sonra gelen sonuçlar uzman hekim tarafından analiz edilerek teşhis edilir.
Hastaların belirti şikayetleri dinlendikten sonra uzmanlar ilk adım olarak dermoskopi kullanıp lezyonu 10 kat büyüterek inceleme yöntemini de tercih edebilir. Gerekli durumlarda vücudun tüm kısımları için farklı lezyonlar olup olmadığı hekim tarafından muayene sırasında analiz edilebilir.
Lezyon Nasıl Tedavi Edilir?
Lezyon tedavi türleri lezyonun türü ve durumuna göre değişir. Detaylı tetkikler ve teşhis prosedürleri uygulandıktan sonra hekimler iyi veya kötü huylu olduğunu saptar. Saptanan türüne göre ise traşlama, ameliyat, ilaç tedavisi, radyoterapi, lazer veya cilt soyma olarak biline tedavi prosedürleri uygulanabilir. Tedavi yöntemleri hastanın yaşı, şikayetleri, lezyonun türü, büyüklüğü gibi faktörlerin değerlendirilmesi sonucunda hekim tarafından belirlenir.
Tedavi süreçlerinde papül lezyonlar için krem ve merhemler kullanılabilir. Plak adıyla bilinen lezyon türlerinin tedavisi için ise kortikosteroid etken maddesi içeren krem ya da merhemlerin kullanılması hekim tarafından uygun görülebilir. İkincil kategoride yer alan lezyon türlerinin tamamı için tedavi süreci altta yatan nedenlerin saptanmasına göre belirlenir.
Lezyon Ameliyatı
Lezyonların türlerine göre ameliyat ile alınması hekim tarafından uygun görülebilir. İyi huylu lezyonlar cilt altı ya da üstü olması fark etmeksizin ameliyat ile alınmaya uygunsa doktor tercih edebilir. Kötü huylu ve yayılımı artan, kansere dönüşen lezyonların alınması, temizlenmesi için de cerrahi işleme başvurulabilir. Küçük cerrahi operasyonlar olarak uygulanır. Ameliyat ile alınması için doktorun teşhis ederek uygunluk belirtmesi gerekir.
Lezyon Tedavisi Sonrası İyileşme Süreci
Lezyon tedavisinden sonra iyileşme süreçleri lezyonun türüne ve hastaya göre farklılık gösterir. İyi huylu olan lezyonlar için başvurulan ilaçların düzenli kullanılması tedaviyi hızlandırabilir. Doktorun uygun gördüğü doz ve süreye hastanın dikkat etmesi gerekir. Ameliyat edilerek alınan lezyonlar için ise ameliyat sonrası evresi çok önemlidir. Bu evrede hastanın enfeksiyondan korunması ve iyileşmeye destek olacak doktorun verdiği ilaçları kullanması büyük önem taşır.
Lezyon Hakkında Sıkça Sorulan Sorular
Lezyon Tehlikeli midir?
Lezyonların hepsi tehlikeli değildir. İyi ve kötü huylu olarak ayrılan lezyonlar kendi içerisinde de oluşum süreçleri ve nedenlerine göre ayrılır. Hastaların pek çoğunda görülen lezyonların iyi huylu olduğu saptanır. Kötü huylu lezyonlar da hemen kansere dönüşmez. Kansere dönüşme riski olan lezyonlar ise uzmana başvurulmazsa tehlike arz eder.
Lezyon Kanser midir?
Lezyon kanser değildir. İyi veya kötü huylu olmasına göre kanser olma faktörü değişir. Kötü huylu lezyonlar kendi içerisinde farklı türlere sahiptir. Lezyonların kötü huylu olması da her zaman kanser olduğu anlamı taşımaz. Risk faktörleri, lezyonun türü ve belirtileri gibi etkenler uzman hekimler tarafından saptanır. Teşhis prosedürleri uygulandıktan sonra lezyonun kanser olup olmadığı teşhis edilir.
Lezyon Nasıl Temizlenir?
Lezyonun temizlenme süreci türüne ve uygulanacak tedavi yöntemine göre değişir. İyi huylu lezyon türleri için hekimler ilaç tedavisini uygun görebilir. Kötü huylu ve kansere dönüştüğü teşhis edilen lezyonların alınması için ise ameliyata başvurulabilir. Kanser olmayıp kötü huylu olan bazı lezyonların temizlenmesi için ise lazer ameliyat yöntemine başvurulabilir. Bu süreçlere tamamen uzman hekim karar verir.
Kaynak: www.medicalpark.com.tr