Türkiye’nin en büyük beldesi olan Çanakkale’nin Kepez beldesi, giderek yaşlanan nüfusu ile dikkat çekiyor. Ekim Ayı Belediye Meclisi’nde yapılan sunumda, Kepez’in yaşlanma sorunları ve bu durumun gelecekte yaratacağı sıkıntılar gündeme getirildi.
Kepez Kent Konseyi Yürütme Kurulu Üyesi Dr. Akif Akalın, mecliste yaptığı sunumda beldenin emekli göçü aldığını ve nüfusun hızla yaşlandığını vurguladı. 2040 yılına kadar Kepez'de her dört kişiden birinin 65 yaş üstünde olacağı öngörülüyor.
Dr. Akalın, doğurganlık oranlarının düşmesi, gençlerin şehri terk etmesi ve emekli göçü gibi faktörlerin bu süreci hızlandırdığına dikkat çekti. Şu an yüzde 17 olan 65 yaş üstü nüfus oranının 2040’a kadar yüzde 25’in üzerine çıkması bekleniyor. Ayrıca 85 yaş ve üstü nüfusun 2040’a kadar ciddi bir artış göstereceği ve sağlık sorunları nedeniyle belediyeleri zorlayacağı ifade ediliyor. Bu nüfusun bakım ihtiyacı da önemli bir sorun olarak öne çıkıyor. 2013 yılında yapılan bir araştırmaya göre, 65 yaş üstü nüfusun üçte biri yalnız yaşıyor ve yüzde 6’sı yardımsız hayatını sürdüremiyor.
Belediye Başkanı Birol Arslan ise huzurevlerine olan ihtiyacın altını çizdi. Çanakkale’de mevcut huzurevi kapasitesinin yetersiz olduğu ve birçok vatandaşın sırada beklediği belirtildi. Yaşlı nüfusun artmasıyla huzurevi kapasitesinin arttırılmasının gerektiği vurgulandı.
Kepez Belediyesi Ekim ayı Belediye Meclisinde Kepez Kent Konseyi Yürütme Kurulu Üyesi Dr. Akif Akalın, çarpıcı bilgiler verdi. Sunumuna Belediye ile hak sağlığı konusuna değinen ve geçmişten örnekler veren Kepez Kent Konseyi Yürütme Kurulu Üyesi Dr. Akif Akalın “Ben bir halk sağlığı uzmanıyım ve halk sağlığı ile Belediyecilik birbirine eşit konular. ‘Bana bak’ diyen birine hatırlayan vardır ‘Sana Belediye baksın1’ derdik . Bu eskilerin kullandığı bir şakaydı ama bunun bir temeli ve maddi bir gerçekliği var. Çünkü gerçekten Belediyelerimizin böyle bir yükümlülüğü var. Belediye gerçekten de kimsesizlere, yetimlere, bakıma muhtaç olanlara bakar. Bu da Osmanlı’dan gelen bir geleneğimiz. Bizim kültürümüzde aslında bu kesimlere toplumsal dayanışma içinde sorunlarıhalledilen bir toplumuz. Ancak 19. Yüz yıla geldiğimizde sadece biz değil, dünyanın her yerinde bu sorunları daha kurumsal yollarla çözülmeye gidilmeye başlandı. Osmanlı İmparatorluğunda da 1830 yılında birGureba hastanesi açıldı. Daha sonra belediye hastaneleri kurulduğunu görüyoruz. Yani ilk önce sağlık hizmetleri bizde geleneksel olarak Belediyeler tarafından üstlenilmiştir. Çünkü Belediyeler yerel halka en yakın olan bir devlet organı. Osmanlı döneminde Belediyeler bünyesinde bulunan sağlık hastaneleri 2023 yılında Sağlık Bakanlığı bünyesine devredilmişti. Ama günümüzde hala, özellikle Büyük şehir Belediyeleri bu hizmeti verebilmektedir” dedi.
“Yaşlı bakımı konusunda bizi bekleyen ciddi tehditler var”
Konuşmasının devamında Yaşlı nüfus istatistikleri vererek Kepezi bekleyen tehdide ve gelecekte Belediyeleri en çok zorlayacak alana dikkat çeken Kepez Kent Konseyi Yürüme Kurulu Üyesi Dr. Akif Akalın “Belediyelerin günümüzdeki görevleri ise Umumi iktisat kanunu ile belirlenmiş halk sağlığı görevleri. Başta kanalizasyon, çöplerin toplanması ve benzeri daha bir çok fonksiyonu var. Fakat bunlarla sınırlı kalmaması gereken bir döneme giriyoruz. Yani bu işlevleri zaten Belediyelerimiz yerine getiriyorlar. Fakat önümüzde bizibam başka bir alan bekliyor. Bu alan hızla yaşlanan şehirlerimiz ki bunların arasında Çanakkale ve Kepez Beldemiz de var. Yaşlı bakımı konusunda bizi bekleyen ciddi tehditler var” dedi.
Kepez büyük bir emekli göçü alıyor
Çanakkale’nin ve Kepez’in yaşlanan nüfusuna dikkat çeken Kepez Kent Konseyi Yürüme Kurulu Üyesi Dr. Akif Akalın, Kepez’in yoğun olarak emekli göçü aldığına değinerek “Doğurganlık oranımız Türkiye’de zaten düşüyor. Cumhurbaşkanımız açıkladı geçtiğimiz günlerde. 1-55’ yaşın alarm verdiğini, Türkiye’de nüfusun kendini yenileme oranının çok geriye düştüğünü söyledi. Bu 2.1’dir. Yani bir kadın hayatı boyunca 2 çocuk doğurursa ancak nüfus kendini koruyabilir. Artıştan değil nüfusun kendini korumasından bahsediyorum. Türkiye’de bu oran 1.55’e düştü. Çanakkale ve Kepezde de bu 1.28 oldu. Ölçüm tekrar yapılsa belki bunun da altına inmiş olabiliriz. Doğurganlığın azalması nüfusumuzun azalmasında bir etken ancak tek etken değil. Bunun dışında maalesef bir sanayi kenti olmadığımız için, gençlerimize yeterince iş imkanı sunamadığımız için başta üniversite mezunu gençlerimiz olmak üzere şehrimizi terk ediyorlar. Bu da nüfusun yaşlanmasına sebep olan etkenlerden bir tanesi. Bir diğeri ise emekli göçü. Özellikle Kepez büyük bir emekli göçü alıyor. Bu emekli göçü de yaşlanmayı arttırıyor. Yani çok hızlı bir şekilde yaşlanıyoruz” dedi.
Doğurganlık artmazsa 15 yıl sonra Kepez’de her 4 kişiden biri 65 yaş üzeri olacak
Kepez için çarpıcı rakamlar veren ve doğurganlık oranının azalması ile 15 yıl sonra Kepez Beldesinin nüfusunun her 4 kişiden birinin 65 yaş üstü olacağını belirten Kepez Kent Konseyi Yürüme Kurulu Üyesi Dr. Akif Akalın “65 yaş ve üzeri nüfusumuz, şu anda nüfusumuzun yüzde 17’sini oluşturuyor. Fakat 2040 projeksiyonu sadece doğurganlık hızının azalması nedeni ile bunun yüzde 25’in üzerine çıkacağını, yani 15 sene sonra 2040 yılına geldiğimizde Kepez’de yaşayan her 4 Kişiden birinin 65 yaş üzerinde olacağını gösteriyor. Burada sadece doğurganlık faktörü ve göç yok. Ama göç de bu şekilde devam ederse bu oranlar çok daha öne çekilebilir. Yani şöyle bir gelecek bizi bekliyor; ne tedbir alırsak alalım bu tabloyu değiştirme şansımız yok gibi. Yani doğurganlık hızını arttırsak da bu kadar kısa sürede sonuç alamayız. 65-74 yaş 2021’de 85 bin, 2040’ta 93 bin 800 olması bekleniyor. Fakat bizim esas korkumuz 85 yaş ve üstü. 85 ve üstü nüfusta çok büyük bir patlama bekliyoruz. Şu anda 85 yaş üzerinde 7 bin 354 yurttaşımız varken 2040 yılında 19 bin olması bekleniyor. Bu nüfusun özellikle sağlık sorunları bizi çok yoracak” dedi.
Bu yaşlılara kim bakacak?
Kepez Kent Konseyi Yürüme Kurulu Üyesi Dr. Akif Akalın “Çanakkale Yaşlı atlası 2013 senesinde daha önce yapılmıştı. En son elimizdeki veriler bunlar ve bu verilere bakarsak şu anda Çanakkale’de yaşayan 65 yaş üstü nüfusun üçte birinin yalnız yaşadığını görüyoruz. Bu çok tehlikeli bir olay. Çünkü bu insanlar yalnız ve evde tek başına yaşıyorlar. Bunların yüzde 6’sı gündelik ihtiyaçlarını kısmen kendileri karşılayabiliyor. Yani birisi onun için pazardan ve çarşıdan malzemesini alabiliyorsa evde yemeğini kendisi pişirebiliyor. Fakat yüzde 6’lık bir kesim var ki yardımsız yaşayamıyor. Bunlardan yüzde 86’sı da en az bir kronik hastalığa sahip. Ya şeker hastası, ya tansiyon, ya kalp hastası gibi hastalığa sahip. 2040’ta bizi ne bekliyor- bunlar tahmin değil matematiksel gerçekler. 2040 yılına geldiğimizde göçler hariç, gündelik ihtiyaçlarını yardım almadan karşılayabilecek en az 11 bin insanımız olacak. Bu 11 bin yaşlıya kim bakacak? “ dedi.
Huzurevine ihtiyacımız var
Sunum sonrası bir açıklama yapan ve Huzurevindeki yoğunluğa dikkat çeken Belediye Başkanı Birol Arslan “Kentimizde Huzurevi konusunda gerçekten büyük sorunlar yaşıyoruz. Huzurevine yatmak isteyen büyüklerimiz benden de çok destek istiyorlar ama yapılacak çok bir şey yok. Çünkü Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü bir başvuru sırasına göre değerlendirip alıyor. Bizim buradaki huzurevinin kapasitesi her halde 120 civarında burada da sırada bekleyen ciddi sayıda vatandaşlarımız var. Bu anlamda Çanakkale’nin gerçekten Huzurevi konusunda büyük bir ihtiyacı var” dedi.
Sedat Uz
foto: BHA