Verimli tarım topraklarının bulunduğu Ayvacık’ın Tuzla bölgesindeki çevre katliamına İl Genel Meclisi el atıyor. Çevredeki köylerin ve çiftçilerin şikayetini dikkate alan meclis bölgede çevre felaketini yaşatan Jeotermal Enerji Santrallerinin (JES) zararları araştıracak. CHP Ayvacık İl Genel Meclisi Üyeleri Nizamettin Akça ve Şerafettin Alkan’ın önergesiyle Ayvacık Tuzla’daki kirliliğin araştırılması için komisyon kurulacak.
Ayvacık İlçesine bağlı Tuzla bölgesi, sebze ve meyvenin deposu durumundaydı. Bölgede yetişen kaliteli ürünler hem ihraç ediliyordu hem de iç piyasaya sürülüyordu. Bu bölgedeki tarımın gelişmesi ile bölge de hızla kalkınıyordu. Köylüler tarımdaki verimlilik ve gelişme sonucu kalkınan köylerin başında geliyordu. Olumlu yönde devam eden bu durum bölgede JES’lerin peş peşe kurulması ile son buldu. JES’lerin çevreye verdiği zarar nedeniyle tarımdaki verimlilik yavaşa yavaş düştü. Çevre kirliliğin artması ile sebze ve meyveler büyük zarar gördü ve çitçileri zor durumda bıraktı.
Yıllardır burada verdikleri emeklerle tarımı ve hayvancılığı bir yere getiren köylüler, JES’lerin kurulması ile gördükleri zararların ardından mücadele çalışması başlatıldı. Çitçi ve çevredeki vatandaşlar tarafından kurulan Gülpınar Sürdürülebilir Yaşam Derneği, Kazdağı Doğal ve Kültürel Varlıkları Koruma Derneği yıllardır bu JES’lerle mücadele ediyor. Dava üzerine dava açan dernekler, davaları kazanmasına rağmen şirketler, başka isim adı altında ve başka yöntemler kullanarak çalışmalarına devam ediyor.
YENİLERİ EKLENİYOR
Bölgede aktif olarak 2 JES bulunuyor. Bu JES’lerin hem doğaya hem de tarım deposu konumundaki tarım arazisine verdikleri zararlar devam ederken, yeni JES’ler de kurulması için çalışma yapılıyor. Aktif olan iki JES’in yanında şimdi bölgede Tuzla Mahallesi, Dikilitaş Mevkiinde MTN Enerji Elektrik Üretim A.Ş. tarafından yapılması planlanan Babadere Jeotermal Enerji Santrali projesi ile yine aynı bölgede Tuzla-Gülpınar-Kocaköy Mevkii’nde Transmark Enerji Üretim San. Ve Tic. A.Ş. tarafından kurulması planlanan jeotermal enerji santralleri kurulması için çalışma yapılıyor.
MAHKEME DUR DEDİ ÇALIŞMA DEVAM EDİYOR
Bu yeni kurulan JES’ler için verilen “ÇED Gerekli Değildir” kararı verilmişti. MTN Enerji'nin projesine verilen “ÇED Gerekli Değildir” kararına karşı Gülpınar Sürdürülebilir Yaşam Derneği, Kazdağı Doğal ve Kültürel Varlıkları Koruma Derneği ve bazı dernekler karşı dava açmıştı. Gülpınar Sürdürülebilir Yaşam Derneği aynı şekilde Transmak Enerji şirketine verilen “ÇED Gerekli Değildir” kararına da dava açmıştı.
Çevresel Etki Değerlendirmesi Gerekli Değildir kararına karşı açılan davada da projenin bölgedeki tarıma, tarihe ve sulara etkisinin yanı sıra aynı bölgedeki diğer projelerin yaratacağı kümülatif etkiye dikkat çekildi. Mahkeme dava sonrasında bilirkişi raporu istedi.
Bilirkişi raporunda özellikle çevre ve insan sağlığına olumsuz etkilerin yaşanmasının muhtemel olduğu belirtilmiş ve bu etkiler nedeniyle detaylı araştırma yapılması istenmiş. Bilirkişi raporundan sonra mahkeme heyeti oybirliği ile “ÇED Gerekli Değildir” kararının yürütmesini durdurdu.
ÇALIŞMA DEVAM EDİYOR
JES’lerle mücadele eden çevre derneklerinin açtığı dava sonunda mahkemenin “DUR” kararına rağmen bölgedeki JES’lerin çalışmaya devam ettiği belirtiliyor. Gülpınar Sürdürülebilir Yaşam Derneği yöneticileri, yıllardır verdikleri mücadele sonunda mahkemenin verdiği karara rağmen JES’lerin kararları hiçe sayarak çalışmalrına devam ettiğini belirtti. JES’lere verilen “ÇED Gerekli Değildir” kararını mahkemenin durdurmasına rağmen şirketlerin çalışmalarına devam ettiğini belirtti. Yöneticiler, JES’lerin ne bölge halkını ne de yetkili mahkemeleri dikkate almadığını savundu.
ATIKLAR DEREYE BIRAKILIYOR
Öte yandan çevre derneklerin ve vatandaşlardan gelen şikayetler üzerine CHP Ayvacık İl Genel Meclisi Üyesi Nizamettin Akça da bölgede araştırma yaptı. JES’lerin atıklarını direk dereye attığını belirten Akça, “Bunlar katı atıklarını jeotermal atıklarını, kimyevi maddelerini dereye salmak için kanal gibi bir yer yapmışlar. Yalnız bu dereye salındığı yer tam dere yatağının olduğu yer. Buradan biraz ileri geçerek bıraksalar en azından bu tarım alanı kurtarılmış olur. Ayrıca geçen yıl dereye salındıktan sonra yapılan sulamada bir vatandaşımızın yonca tarlasının kuruduğu ve bunun da firma tarafından satın alındığı vatandaşlar tarafından bize söylendi. Kesin net bilgiye sanıp değilim ama oradaki vatandaşların söylemi bu.” dedi.
İL GENEL MECLİSİ EL ATIYOR
İl Genel Meclisi Şubat ayı Birleşimi İl Özel İdaresi Hizmet Binası’nda gerçekleştirildi. Gündem maddelerinin görüşülmesi öncesinde Meclis Başkanlığına CHP Ayvacık İl Genel Meclisi Üyeleri Nizamettin Akça ve Şerafettin Alkan’ın imzası ile meclis gündemine gündeme ilave edilme talebiyle bir önerge verdi. Önergede “Ayvacık Tuzla bölgesinde faaliyet gösteren jeotermal elektrik üretim tesislerinin bölgedeki akarsu kaynaklarına doğaya zararlı atıklar bıraktığı haberleri bir süredir basında yer almaktadır. Bu konunun meclisimiz tarafından araştırılıp meclisimize bilgi verilmesini istiyoruz” ifadelerine yer verildi.
Yazılı önergenin gündemin 9. Maddesi olarak görüşülmesine oy birliği ile kabul edilmesinden sonra gündem maddeleri görüşüldü.
‘’ÇAYDA BALIK ÖLÜMLERİ MEYDANA GELMİŞTİ’’
Gündem maddelerinin teker teker meclise sunulmasından sonra önerge ile eklenen 9. Madde hakkında CHP Ayvacık İl Genel Meclisi Üyesi Nizamettin Akça söz aldı. Akça, “Yine Ekim ayında meclisimizde bu konu ile ilgili görüşmeler yapmıştık. Yapılan görüşmede İl Tarım Müdürlüğü ile Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğünün konu ile ilgili araştırma yapması konusunda görüş birliğine varılmıştı. Ancak bu konuda bir sonuç alamadık. Yöre halkının da bu konu ile ilgili şikayetlerini dile getirmiştim. Tuzladaki işletmenin yürürlüğe uygun bir işletme olmadığı için, katı ve kimyevi maddeleri çaya döküldüğü için çayda balık ölümleri meydana gelmişti. Çayın çevresinde tarım ile ilgili üretim yapan çiftçilerinde sulama yaptıkları alanlarda ürünlerin kuruduğu bilgisini de yine yöre halkından almıştık. Bu önemli konu ile ilgili çevre komisyonuna bu yazılı önergemizin gönderilmesi ve gerekli araştırmanın yapılarak rapor oluşturulmasını talep ediyoruz’’ diye konuştu.
‘’HALA BU ÖNEMLİ KONU İLE İLGİLENEN KİMSE OLMADI’’
CHP Ayvacık İl Genel Meclisi Üyesi Nizamettin Akça’nın konuşmasının ardından söz alan CHP Ayvacık İl Genel Meclisi Üyeleri Şerafettin Alkan, “Tuzla’ da geçtiğimiz yıllarda da balık ölümlerine ve canlıların ölümlerine neden olan katı atık ve atıklar tespit edilmişti. Bu konuyu meclisimizde de gündeme getirmiştik. Fakat hala bu önemli konu ile ilgilenen kimse olmadı. Geçen sene 10. Ayda bu konuyu biz sözlü olarak mecliste anlattık. Tarım, Çevre ve Sağlık İl Müdürlüğüne konunun araştırılmasını talep ettik. Ancak 4 ay geçmesine rağmen hiçbir müdürlüğümüzden konu ile ilgili bir araştırma bilgisi ya da raporu gelmedi. Biz CHP Ayvacık İl Genel Meclisi üyeleri olarak konunun çevre komisyonuna havale edilmesini istiyoruz ve ardından da tuzlaya gidilip yerinde bu atıkların verdiği zararın görülmesini tespit edilmesini istiyoruz” dedi.
ÇEVRE KATLİAMI ARAŞTIRILACAK
Yıllardır bölgedeki çevre katliamına karşı mücadele eden köylülerin sesi il merkezine ulaştı. Bu çevre katliamına İl Genel Meclisi’de el atmaya karar verdi. Kurulacak komisyon, bölgede inceleme yapacak. Yerinde yapılacak incelemesinin sonucunda çevre katliamının sebepleri, etkileri ve yapılması gerekenler rapor edilerek meclise sunulacak.
Hülya Öz