Pandemi nedeniyle ekonomik zorluklar yaşayarak işgücü düşen esnafın üniversitelerin açılmasına yönelik umudu söndü. Sağlık Bakanı Koca’nın üniversiteler için teorik eğitimlerin çevrimiçi olarak devam edilmesi yönünde tavsiye vermesinin ardından YÖK kararını verdi.
Korona virüs sebebiyle Mart ayından beri ülkemizde 27 binden fazla kişi hayatını kaybetti. Ülkemizde artan korona virüs vakalarıyla İçişleri Bakanlığının yayınladığı genelgelerle bulaş riskini azaltmak adına bir dizi önlem alındı. Tüm Türkiye’de kısmı kısıtlama kararıyla beraber esnaflar masraflarını çıkartmayınca zor durumda kaldı. Karardan lokantalardan, seyahat acentelerine pek çok sektör etkilendi. Çanakkale’de de bu kapsamda en işlek caddelerdeki dükkanlar boş kaldı. Genelgeyle birlikte tüm Türkiye’de olduğu gibi Çanakkale’de de kafeler, lokantalar gibi iş yerleri sadece paket servis hizmeti vermeye başladı. Yiyecek- içecek sektörü dışında turizm, konfeksiyon, AVM ve benzeri hizmet sektöründe yer alan gruplarda da ciddi ekonomik daralmalar yaşandı. Pek çok iş yeri pandeminin ilk aylarında borçlandı, biriken borçlarını ödeyemeyen esnaf tek çareyi dükkanını kapatmakta buldu. Pandemiden önce iş yapan çarşı caddesindeki dükkanların camlarına da devir, kiralık ve satılık ilanları asıldı.
ESNAF ÖĞRENCİLERİ BEKLİYOR
Emekli nüfusu en fazla olan illerden biri olan kentimizin ekonomisi çiftçilik, turizm ve üniversite öğrencileri üzerinde yürüyor. Koronavirüs nedeniyle yerli ve yabancı turist sayısının düştüğü Çanakkale’de bir uzaktan eğitim sürecinin uzaması nüfusun neredeyse yarısını oluşturan üniversite öğrencilerin kente gelemeyişi esnafı önemli oranda etkiledi. Korona virüsün Türkiye’de görülmeye başlamasıyla bulaşma riskini en aza indirmek amacıyla ilkokul, lise ve üniversiteler kapatıldı. Çanakkale ekonomisinin can damarı olan üniversite öğrencilerinin 1 yıldır online eğitim yapma kararı çarşı esnaflarını üzdü. Kentin nüfusunun yarısını oluşturan öğrencilerin gelmemesi nedeniyle zor duruma düştüklerini belirten çarşı esnafı, yüz yüze eğitimin başlatılmasını talep etti.
Küresel salgın koronavirüsle birlikte uzaktan eğitimin zorunlu bir hal alması üniversite şehirlerinde hem emlak piyasasını hem de ticari hayatı olumsuz etkiledi. Koronavirüs salgınından sonra üniversitelerde yüz yüze eğitime ara verilmesi üniversitede çok sayıda öğrencinin eğitim gördüğü Çanakkale’deki esnafı olumsuz etkiledi. Kent için 'bacasız sanayi' olarak kabul edilen üniversiteye öğrenciler gelemeyince, kentteki esnafın kazancı büyük oranda düştü. Nüfusun yüzde 50’sini öğrencilerin oluşturduğu Çanakkale’de öğrencilerin online eğitimde olmaları esnafı olumsuz etkilerken esnaf üniversitenin açılmasını dört gözle bekliyor.
TAVSİYE ESNAFLARIN BEKLENTİSİNİ KARŞILAMADI
Esnafın iş yapamamaktan yakındığı bu dönemde vaka ve vefat sayılarında olumlu düşüşler gözlenmesi ile gözler Sağlık bakanlığı tarafından verilecek yüz yüze eğitim tavsiyesine çevrildi.
Sağlık bakanlığından beklenen açıklama ise gecikmedi. Tamamıyla bir yüz yüze eğitime geçiş için henüz erken olduğunu belirten bakan Koca’nın eğitim tavsiyesi esnafların yüzünü güldürmedi. Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, Twitter üzerinden yaptığı paylaşımda, “Bugün itibariyle 5 milyondan fazla aşı yaptık. Bilim Kurulumuzun oluşturduğu öncelikli grupların aşılanmasında 1. aşamayı tamamlamak üzereyiz. Bugün yüksek öğretim ile ilgili değerlendirmeler yaptık. Yapılan değerlendirmede uygulamalı eğitimin mümkün olduğunca yüz yüze yapılması, teorik eğitimlere ise çevrimiçi olarak devam edilmesi konusundaki görüş birliği Yükseköğretim Kurulumuza iletilmiştir” ifadelerine yer verdi.
YÖK BAŞKANI AÇIKLAMA YAPTI
YÖK Başkanı Prof. Dr. Yekta Saraç, Bakan Koca’nın eğitim tavsiyesinin ardından Twitter'dan açıklamada bulundu. Yekta Saraç, "Sağlık Bakanlığına ilettiğimiz bahar dönemine ilişkin görüş bildirilmesi talebimiz cevaplandırılmıştır. Küresel salgın sürecinin, YÖK’ün 'esnek yönetim, güçlü koordinasyon ve yetki paylaşımı' anlayışı ve üniversitelerimizin kendilerine özgü şartlarının ve Bakanlığın tedbir ve tavsiyelerinin dikkate alınmasıyla aşılacağına inanıyoruz" ifadelerinde bulundu.
Sağlık Bakanlığı’nın tavsiyelerinin ardından YÖK'ün aldığı kararlar ise şöyle:
1. Uygulamalı eğitimlerin “Azami dikkatin gösterilmesi ve sıkı tedbirlerin alınması” şartıyla öğrenciler seyreltilerek, gruplara ayrılarak yüzyüze yapılabileceği,
2. Teorik eğitimlerin ise Sağlık Bakanlığının görüşleri ile programlarda kazandırılması gereken asgari yeterlikler dikkate alınarak mümkün olduğunca çevrimiçi yapılması,
3. Sağlık Bakanlığınca dönem ortasında konuya ilişkin tekrar bir değerlendirme yapılacağının göz önünde bulundurulması,
4. Salgın endişesi veya barınma dolayısıyla eğitimlere devam etmek istemeyen öğrencilerin kayıt dondurma haklarından yararlandırılması,
5. Küresel salgın döneminde öğrenci motivasyonu üzerinde de yoğunlaşmanın önemli olması hasebiyle rehberlik hizmetlerine ağırlık verilmesi.
Kararın ardından beklentileri gerçekleşmeyen esnafın ayakta durması her geçen gün daha da zorlaşıyor. Giderek borçlanan esnaf bir bir kepenk kapatırken pandeminin seyrinin bu şekilde gitmesiyle akıbetlerinin ne olacağı merak konusu.
Muzaffer Cirtel
