Bilim Kurulu Üyesi ve eski ÇOMÜ Hastanesi doktoru Prof. Dr. Alper Şener, ağır hastaların 20’li yaşlara kadar indiğini belirterek, gençleri aşı olmaya çağırdı.
Korona belası dünyada can almaya devam ediyor. Dünya genelinde olduğu gibi Türkiye’de de vaka oranı düştü. Buna en büyük gerekçe olarak aşı gösteriliyor. Aşının hızla artması vaka sayısını azaltınca dolayısı ile ölüm oranları da düştü. Artık tam kapanma ile ilgili bir öngörü de yok ama virüsün ne zaman tamamen hayatımızda çıkacağı merak konusu.
Yeni bir açıklama yapıldı ve koronanın bir yıl içinde bitebileceği söyleniyor. Peki uzmanlar bu konuda ne diyor. Salgın bir yıl içinde biter mi?
Yaklaşık 2 yıldır koronavirüs salgını ile mücadele ediyor dünya. Dünyanın önde gelen aşı üreticilerinden Moderna’dan sa salgının bir yıl içinde bitebileceği belirtiliyor. Peki bilim kurulu üyeleri bu açıklamayı nasıl değerlendiriyor. Bilim Kurulu Üyesi ve eski ÇOMÜ Hastanesi doktoru Prof. Dr. Alper Şener, bu konu ile ilgili açıklama yaptı. Şener özellikle aşı konusuna dikkat çekti.
Şener, “Asıl kastedilen aşı üretiminin hızlanması ile ilgili. Tüm dünyada herkes ile birlikte etkin ve yetkin aşıların ulaşması gerekiyor. Gençler aşınızı olun. Artık ağır hasta grubu 20’li yaşlara kadar indi. Güvenli alanda kalın.” dedi.
İKİSİ BİR ARADA OLUR MU?
Pandemi devam ediyor, tüm dünyanın tek umudu olan aşı, karşıtları ve dezenformasyon nedeniyle gerekli seviyede uygulanamıyor. Pandeminin ilk yılında tüm dünyada uygulanan tam kapanma, sosyal mesafede çok daha dikkatli olmamız, maske kuralına uymamız nedeniyle grip vakalarında ciddi oranda bir düşüş gerçekleşti. Ancak aşılama oranlarına paralel, pandeminin ikinci yılına girmemizle birlikte tüm önlemlerde bir gevşeme olduğu bir gerçek.
Hal böyle olunca sonbaharın da gelmesiyle birlikte gribal enfeksiyona yakalanan insan sayısında da artış yaşanmaya başladı. Çevremizde birçok kişide öksürük burun akıntısı halsizlik gibi semptomları taşıyan insanları oldukça sık görmeye başladık. Bu semptomları yaşayan herkesin endişesi ve kafasındaki soru işareti aynı… Grip miyim korona mı? İşte birçok insanın merak ettiği soru olan 'grip ve koronavirüs aynı anda bulaşır mı?' ya da 'grip ya da koronavirüs taşıdığımı test yaptırmadan anlayabilir miyim?' sorusunun yanıtı… Enfeksiyon Hastalıkları Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Alper Şener, açıkladı; “Bu iki enfeksiyonu sadece semptomlarından ayırt etmek aslında zor ama şöyle söyleyebilirim. Koronavirüste, ishal, tat-koku kaybı oluşurken gripte yok.
Ateş, kas/eklem ağrısı, öksürük, tat/ koku kaybı, ishal, burun akıntısı/ tıkanıklığı var ise koronavirüs testi yaptırmak gerekli.
GRİP AŞISI NE ZAMAN YAPTIRMALIYIZ?
65 yaş üstü ve ek hastalığı olanlara öncelikli grip aşısı öneriliyor. Diğerleri isteğe bağlı olabilir. Grip aşıları geldi ve eczanelerde mevcut. Grip aşısını Ekim ayı gibi yaptırmakta fayda var.
Koronavirüs aşılarıyla ilgili profesyonelce bir dezenformasyon yürütülüyor. Bunun kamuoyunda en çok sorgulanan kısmına açıklık getirmek lazım. Aşı olsanız da korunmaya devam etmelisiniz! Peki neden?
1. Aşıların oluşturduğu antikor herkeste standart değildir. Bunun kişinin bağışıklık sistemi ile de ilişkili olduğunu unutmayın.
2. Aşı ile oluşan antikor yanıtının bir koruma süresi var. Çünkü antikor miktarı zamanla azalır.
3. Aşı olsanız ve virüs pozitif olursanız aşısızlara göre daha az bile olsa virüs yayarsınız.
Gelelim asıl dezenformasyona, koronavirüs aşılarının bu konulardaki pozisyonunu bir başarısızlık olarak gündemde tutmak ya aşı artı bağışıklık konularında hiçbir fikri olmamak ya da art niyettir. Örneğin, grip aşısı her yıl olmanız gerekir, virüs değişime uğrar ama grip aşısı yine her yıl yüzbinlerce insanın ölümünü önler.
Poliyo aşısı ( çocuk felci) inaktif (koldan yapılan) olanı vücutta enfeksiyonu önler ama barsakta çoğalmayı önlemez. O yüzden ekstra ağızdan alınanı kullanılır. Ağızdan alınan ise bir süre atılımı devam eder. Bu aşılar ile poliyo eradike olmuştur.
Boğmaca aşısı, bakteriyi öldürmez ama toksin üretimini bloke eder. Boğaza bakteri yerleşip, yayılabilir. Yıllardır başarı ile uygulanır.
Rota virüs aşısı, ishali önlemez ama virüs miktarı üretimini azaltır ve tablo hafif geçer. Kızamık çok güçlü immün yanıt ile virüsü ortamdan temizler ancak kendisi canlı bir aşıdır.
SORULARI CEVAPLADI
Prof. Dr. Şener, sosyal medya üzerinde gelen soruları da cevapladı. “Burada ki mRNA nükleusa GİRMEZ çünkü…AŞI’da ki pseudo üridin içerdiği için; normalde kullanılan RIG-I retinoic acid–inducible gene I protein, ve TLR toll-like reseptör yolağına dahil olmaz…sitoplazmada kalır…
Teknolojisi yeni değildir; ilk olarak 2002 yılında Dr. Drew Weissman ve Dr. Katalin Karikó tarafından düşünülüp geliştirilmiştir…”
BİLGİLENDİRİYOR
Prof. Dr. Şener, ayrıca her hafta bir gün vatandaşları da bilgilendiriyor. Şener son olarak halkı şu şekilde bilgilendirdi;
“Covid 19 AŞI’ları ile ilgili profesyonelce bir dezenformasyon yürütülüyor…
Bunun kamu oyunda en çok sorgulanan kısmına açıklık getirmek lazım…
“AŞI’lanmış olsanız bile korunmaya devam etmelisiniz!” Peki neden?
1. AŞI’ların oluşturduğu antikor herkeste standart değildir…bunun kişinin bağışıklık sistemi ile de ilişkili olduğunu unutmayın…
2. AŞI ile oluşan antikor yanıtının bir koruma süresi var…çünkü antikor miktarı zamanla azalır…
3. AŞI’lanmış, virüs pozitif olursanız…aşısızlara göre daha az bile olsa virüs yayarsınız…
Gelelim asıl dezenformasyona…Covid 19 aşılarının bu konularda ki pozisyonunu bir başarısızlık olarak gündemde tutmak…ya aşı+bağışıklık konularında hiç bir fikri olmamak yada art niyettir…Örn…
- Grip aşısı her yıl olmanız gerekir, virüs değişime uğrar…ama grip aşısı yine her yıl yüzbinlerce insanın ölümünü önler…
- Poliyo aşısı ( çocuk felci) inaktif ( koldan yapılan) olanı vücutta enfeksiyonu önler ama barsakta çoğalmayı önlemez…o yüzden ekstra ağızdan alınanı kullanılır…ağızdan alınan ise bir süre atılımı devam eder…bu AŞI’lar ile poliyo eradike olmuştur…
- Boğmaca aşısı; bakteriyi öldürmez…ama toksin üretimini bloke eder…boğaza bakteri yerleşip, yayılabilir…yıllardır başarı ile uygulanır…
- Rota virüs aşısı, ishali önelemez ama virüs miktarı üretimini azaltır ve tablo hafif geçer…
- Kızamık çok güçlü immün yanıt ile, virüsü ortamdan temizler…ancak kendisi canlı bir aşıdır…
Yani sanki zaten yıllardır olduğumuz aşılarda olmayan bir misyonu covid 19 aşılarından beklememek gerekir…
1. Ölümü önlüyor mu? Evet
2. Ağır hastalığı önlüyor mu? Evet
3. Aşı etkinliği yüksek mi? Evet
Aşınızı olup, korunmaya devam etmeliyiz…toplumda %85 üstünde tam doz aşılı…veya sürü bağışıklığı gelişmesini başaran ülke olmadığına göre maske, mesafe gibi önlemlerden taviz vermeden aşınızı olun…”
