2022 yılının başından bu yana yaşanan gıda enflasyonu ile birlikte sebze ve yağ fiyatlarında yaşanan yüzde yüze varan artışların üzerine elektrik gibi diğer maliyetler de gelince konserve ve salça hazırlıklarındaki tasarrufu da eritti. Kışlık hazırlık yapmak artık dar gelirlinin tasarruf yöntemi olarak çıktı ve organik beslenmek isteyenlerin lüks harcaması haline geldi.
Hem şehirde hem kırsalda yaşayan vatandaşların kışlık gıda tüketiminde daha sağlıklı ve daha ekonomik gıda tüketmek üzere gelenek haline getirdikleri konserve ve salça hazırlıkları gıda enflasyona kurban gitti.
Yaz aylarında fiyatı ucuzlayan soğan ve patates kış için saklanırken bu yıl pek mümkün olmayacak gibi görünüyor. Geçtiğimiz senelerde kilo fiyatı 2 TL olan soğan bu yıl 10 TL’nin altına düşmedi.
Salçalık domatesler ayın son haftasında tezgahlarda yerini alacak ancak yerli domatesin fiyatı da bu sene 8 TL’nin altına düşmedi. İstanbul gibi büyük şehirlerde kilo fiyatı 20 TL olan domates ile kışlık salça hazırlamak artık tasarruftan ziyade lüks oldu.
Çanakkale’de özellikle Yenice’de yetişen hem salçalık hazırlamada hem de közlenerek saklamada kullanılan kaypa biber ise üreticisini maliyetlere ezdirdi. Kapya biber üretimi azalırken kilo fiyatı şu anda15 TL’den alıcı buluyor.
ARADA UÇURUM GİBİ FARK VAR
2020-2021 ve 2022 yılı sebze fiyatlarına bakıldığında fiyatların dolayısı ile de kışlık konserve yapımı maliyetlerin ne kadar attığı gözler önüne serildi. Örneğin kışlık konservede en çok kullanılan domates 2020 yılında 1,5 TL civarında olan domatesin kilo fiyatı 2021 de 3.2 TL 2022 ise 17 TL oldu. Sivri biber’in 2020’deki fiyatı 8 lira iken 2021 yılında bu fiyat 14 TL oldu. 2022’de ise 40 TL’yi buldu. Kışlık konserve yapımında kullanılan tüm malzemelerin fiyatları da bu oranlarda artınca kış aylarına hazırlık için yapılan kışlık konserveler artık hayal oldu.
BAŞKA MALİYETLER DE VAR, YÜZÜ ASTARINI GEÇİYOR
Konserve kavanozlarındaki artıştan elektrik maliyetine kadar bir hesaplama yapıldığında kışlık gıda saklamanın yüzü astarını geçiyor. Hangi kalemden tasarruf edeceğini şaşıran vatandaş, ekonomik yaşamın yollarını ararken, ilk tasarrufu
gıdadan yapıyor.
Dilek Akşen
