Kahramanmaraş merkezli depremlerden sonra yaşanan felaketin etkileri devam ederken Çanakkale Belediyesi önemli bir adım attı. Deprem konusu için olağanüstü toplanan Çanakkale Belediye Meclisi, hayati önem taşıyan 10 maddelik yeni deprem önleme kararları aldı. Bu yılın sonuna kadar yapılacak çalışmalar büyük önem taşıyacak.
Çanakkale Belediyesi 1999 yılında yaşanan Gölcük depreminin ardından, deprem kuşağında bulunan Çanakkale’deki yapılar için 2001 yılında önemli kararlar almıştı. Hükümet bir çok kararı deprem yönetmeliğine sonradan eklerken Çanakkale Belediye Meclisi aldığı kararlarla depremin yıkıcı etkisinin önüne geçmeye çalıştı. Bu kararlar Çanakkale’deki binaların temelini sağlamlaştırırken gelişen teknoloji ve depremin olası büyüklüğünün artmasına bağlı olarak Belediye Meclisi yeni kararlar aldı. Özellikle Kahramanmaraş ve Hatay’da yaşanan depremleri göz önünde bulunduran Çanakkale Belediyesi 10 maddelik yeni deprem kararnamesi hazırladı. Yaklaşan olası bir depremin yıkıcı etkisinin önüne acil geçebilmek amacı ile Çanakkale Belediyesi Olağanüstü toplandı. 2001’den önce yapılan 5 bin 800 binanın öncelik sırasına göre risk analiz raporlarının hazırlanacağı, 5 bin 800 yapının risk analiz raporlarının bir kısmının hemen, bir kısmının 31 Aralık’a kadar, geri kalan kısmının ise 2025’in sonuna kadar yapılacağı kararların yer aldığı yeni yönetmelik ilk olarak Belediye Meclisi Üyelerine okunarak bilgiler verildi.
Yeni Yönetmeliği okuyan Çanakkale Belediyesi İmar Müdürü Kemal Albayrak, yönetmeliğin detaylarını da okudu. Çanakkale Belediyesi tarafından hazırlanan ve Olağanüstü meclise getirilen 10 maddelik yönetmelik şöyle;
1- Kent içindeki mevcut ölçüm cihazlarını barındıran deprem istasyonlarının işler durumda kalması için her türlü önlem alınacaktır. Mevcut istasyonlara ilave yapılarak deprem erken uyarı sisteminin kurulması için gerekli çalışmalar yapılacaktır.
2- İdare bünyesinde yapı test laboratuvarın kurulması için gerekli işlemler yapılacaktır. mevcut yapıların analizi ve yeni imalatların kontrolü için gerekli donanım ve lisanlı personel bulundurularak hizmet verilmesi sağlanacaktır. Tahribatlı ve tahribatsız yöntemler kullanılacak şekilde kurulacak laboratuvarda idarece resen işlemler yapılacak, gerektiğinde vatandaş başvurularına cevap verilecektir. İlgili kanun gereği gerek resen yapılan işlemlerin mülk sahiplerine rücu edilmesi, gerekse vatandaş başvurularında analizlerin ücretlendirilmesi için gelir tarifesinde gerekli düzenleme yapılacaktır. laboratuvar kurulumu ile ilgili harcamalar acil kodu kullanılarak yapılır, ilgili kurumlardan alınacak lisans ve benzeri izinler için başvuru acilen yapılır.
3- İdare bünyesinde afet sonrası için acil durum ekiplerinin eğitimi ve bu ekiplerin müdahale için hazır bulundurulması, deprem sırasında ve sonrasında yapılacak iletişim, kurtarma ve yardım çalışmalarına yönelik hazırlıkların yapılmasının koordine edilmesi için İmar ve Çevre Şehircilik Müdürlüğü bünyesinde alt birim kurulacaktır. Alt birimin çalışma usul ve esasları ayrıca belirlenecektir. Mevcut bina kontrolü ile imalar kontrolü gibi afet öncesi çalışmalar ile afet sonrası yapılacak işleri eş zamanlı yürütecek Birim içerisinde yeterli sayıda jeoloji, jeofizik, geoteknik ve inşaat mühendisi ile inşaat teknikeri, sivil savunma uzmanı, eğitmen vb. istihdam edilecektir.
4- Kent içerisinde afet öncesi ve sonrasında 112 Acil, AFAD İtfaiye gibi ekiplerin ve kamu yararına çalışan dernek statüsünde STK’ların (AKUT vb.) kullanacağı acil müdahale alanları belirlenerek imar planları üzerinde işlenmesi sağlanacaktır. Bu alanlarda afet sırasında arama kurtarma faaliyetlerinde kullanılacak ekipman depoları ve afet sonrası acil ihtiyaç olabilecek çadır, battaniye gibi ihtiyaçların depolanacağı yapıların tesisi sağlanacaktır. Bu amaçla Hüseyin Akif Terzioğlu Şefkat Yuvası Vakfı mülkiyetinde ve park alanı olarak planlı Barbaros Mahallesi sınırlarında 1398 ada, 60 parsel hakkında girişimlere acilen başlayacaktır.
Zemin İyileştirme Kontrolü Yapılmadan Binalar Başlamayacak
5- Yeni yapı imalatları ile ilgili kontroller; a. Ruhsat eki projelerin denetimi aşamasında; projelerin kendi aralarında uyumu hususunda idarenin kendi denetimine ilave olarak denetimlerin yapılabilmesinin yöntemleri araştırılacaktır. b. İdare tarafından onaylanan yapı ruhsatı dosyası eki zemin iyileştirme projelerinin imalatı sonrası yapılan kontroller idareye sunulduktan sonra onaylanmadan inşaata devam edilemez. İdare temel vizesi aşamasında; zemin iyileştirme imalatı kontrolünü yapmadan inşaatın devam etmesine izin vermez. c. İdare beton döküm işlemi sırasında mevzuatta tarif edilen örnek alma işlemine ilave olarak, kalıp içerisinden numune almaya yetkilidir. Alınan numunenin proje gereklerini sağlamaması durumunda inşaat durdurulur. d. İşyeri açılış ruhsatı ile ilgili başvurularda, ilgili bağımsız bölüm içerisinde inşaat ruhsatına uygunluk kontrolü yapılır. Uygunluk kontrolünde projesine aykırı durum tespit edilmesi halinde imar kanunun 32 ve 42.maddelerine göre işlem tesis edilerek bu meclis kararının 7.maddesinde belirtilen hususlara uyulması istenir. e. Zemin katında işyeri bulunan bütün binalar hakkında 31.12.2023 tarihine kadar işyerleri içerisinde statik projesine uygunluk kontrolü yapılır. Projesine aykırı uygulamalar yapmış olanlar hakkında imar kanunun 32 ve 42.maddelerine göre işlem tesis edilerek bu meclis kararının 7.maddesinde belirtilen hususlara uyulması istenir.
2021 Tarih Önceki Binalarda Yıl Sonuna Karar Risk Analiz Raporu İstenecek
6- Mevcut yapı stoku ile ilgili alınacak önlemler; 29.06.2001 tarihinden önce ruhsatlandırılmış bulunan veya ruhsat tarihine bakılmaksızın 3194 sayılı imar kanununun geçici 16.maddesinden faydalanmış olan yapılardan; a. Ekli listede belirtildiği üzere, kentin ana ulaşım akslarının kesişim noktalarında bulunan kavşaklardan cephe alan ve deprem anında yıkılması durumunda ulaşımı olumsuz etkilemesi muhtemel binaların mülk sahipleri idarenin tebliği sonrasında 31.12.2023 tarihine kadar bina deprem risk analiz raporu hazırlanır veya hazırlattırılır, analiz masrafları mülk sahiplerinden tahsil edilir. b. Kent içerisinde mevcut hastane, sağlık ocağı ve sağlık tesisi ve özel eğitim kurumu olarak hizmet veren birimlerin mülk sahipleri idarenin tebliğini takip eden 45 takvim günü içerisinde bina deprem riski analiz raporunu idareye sunarlar. Gereğinin yerine getirilmemesi durumunda idarece risk raporu hazırlanır veya hazırlattırılır, analiz masrafları mülk sahiplerinden tahsil edilir. c. Mevcutta yurt, pansiyon ve otel olarak kullanılanlar ile tüm katları ticari veya ofis hizmetlerine ayrılmış binalar hakkında mülk sahipleri idarenin tebliğini takip eden 60 takvim günü içerisinde bina deprem riski analiz raporu idareye sunulur. Gereğinin yerine getirilmemesi durumunda idarece risk raporu hazırlanır veya hazırlattırılır, analiz masrafları mülk sahiplerinden tahsil edilir. d. Olası afet durumunda kolluk kuvveti ile güvenlik ihtiyacı karşısında olumsuz durumlarla karşılaşılmaması amacıyla mevcut polis lojmanları, askeri lojmanlar ve askeri birliklerde yatakhane olarak kullanılan birimler ile kent halkına hizmet veren diğer tüm kamu hizmet binaları hakkında analiz raporunun hazırlanmasının kamu güvenliği için hayati önemde olduğu binaların tahsisli olduğu kamu kurumuna ve mülki amirliğe yazı ile bildirilir. e. Binalarda baz istasyonu mevcut ise; mevzuatta karşılığı ne olursa olsun bina hakkında mülk sahipleri idarenin tebliğini takip eden 60 takvim günü içerisinde bina deprem risk analiz raporunu idareye sunarlar. Gereğinin yerine getirilmemesi durumunda idarece risk raporu hazırlanır veya hazırlattırılır, analiz masrafları mülk sahiplerinden tahsil edilir. Deprem anında ve sonrasında yaşanması muhtemel iletişim kesintilerini önlemek amacıyla; açık alanlarda kule tipi baz istasyonları teşvik edilecektir, zorunlu hallerde baz istasyonlarına ancak 26.06.2001 tarihinden sonra ruhsatlandırılmış binalarda izin verilir. f. 3194 sayılı imar kanunun geçici 16.maddesinden faydalanmış yapılar hakkında mülk sahipleri idarenin tebliği sonrasında 31.12.2023 tarihine kadar bina deprem riski analiz raporu hazırlanır veya hazırlattırılır, analiz masrafları mülk sahiplerinden tahsil edilir.
7- Ruhsat eki projesine aykırı şekilde imalar yapılmış ve 3194 sayılı imar kanununun geçici 16.maddesinden faydalanmış yada geçici maddenin yürürlükten kalktığı tarihten sonra aykırı imalatı tespit edilmiş yapılardan, ruhsat ve eki projesine uygun imalat yapılacağına dair dilekçenin ekinde deprem risk raporunun sunulması zorunludur aksi durumda 3194 sayılı imar kanununun 42.maddesine istinaden encümence verilecek yıkım kararının idare tarafından uygulanmasından önce risk raporu hazırlarını veya hazırlattırılır.
Sosyal Konutlar, Barbaros Mahallesi ve Bazı Caddeler Üzerindeki Yapılardan Risk Raporu İstenecek
8- Çanakkale İl Afet Risk Azaltma Planı içerisinde mevcut amaç ve hedeflere uygun olarak planlamış eylemler içerisinde bulunan idaremizin sorumluluğunda olan; a. Afet riski en yüksek olan alanlarda öncelik verilerek kentsel dönüşüm çalışmalarının yapılması eylemi kapsamında Sosyal Konutlar mevkiinde Çevre ve Şehircilik Bakanlığının talebine istinaden risk raporu hazırlanan 13 adet bina hakkında gerekli işlemler idarece yapılacaktır. Kalan 73 blok hakkında idarece belirlenecek ve 31.12.2023 tarihini geçmeyecek takvim dahilinde risk raporu istenecektir. b. Celal Atik Sokağa cepheli 533 ada içerisinde kalan, meclis kararına istinaden risk tespiti yapılan 4 adet binaya ilave olarak kalan binalar hakkında idarece belirlenecek ve 31.12.2023 tarihini geçmeyecek takvim dahilinde risk raporu istenecektir. c. Ana ulaşım aksı olarak belirlenmiş olan Atatürk Caddesi, Demircioğlu Caddesi, İnönü Caddesi, Kayserili Ahmetpaşa Caddesine cepheli 5 ve üzeri katlı yapılardan idarece belirlenecek ve 31.12.2023 tarihini geçmeyecek takvim dahilinde risk raporu istenecektir. d. Kentsel dönüşüm stratejisi belgemizde yüksek riskli alan olarak belirtilen Barbaros mahallesi 100.yıl Caddesi ve çevresinde ekli kroki ile sınırlı alanlarda yer alan 5 ve üzeri katlı yapılardan idarece belirlenecek ve 31.12.2024 tarihini geçmeyecek takvim dahilinde risk raporu istenecektir.
İmar Affından Faydalanan Yapılar 2025 Yılına Kadar Rapor Verme Zorunluluğu Getirilecek
9- Çanakkale İl Afet Risk Azaltma Planı içerisinde mevcut amaç ve hedeflere uygun olarak planlanmış eylemler içerisinde bulunan ve idaremizin sorumluluğu olan; a. İmar Barışı mevzuatından faydalanan yapıların envanter üzerinden risk sınıflandırılmasının yapılması eylemi kapsamında; 3194 sayılı imar kanununun geçici 16.maddesinden faydalanmış 5 kat ve üzeri yapılardan idarece belirlenecek ve 2025 yılı sonunu geçmeyecek takvim dahilinde risk raporu istenecektir.
10- İdare 45 gün içerisinde envanter tarama ile saha çalışmalarını tamnalar ve gerekli tebligatları mülk sahipleri yapar.
Maddelerin okunmasının ardından Belediye meclis üyeleri görüşlerini bildirdi. Yapılan fikir alış verişinin ardından oylamaya sunulan 10 maddelik yeni yönetmelik oy birliği ile kabul edildi.
Arzu Baladur
