Dünyanın en büyük savaşlarından birisinin yaşandığı Gelibolu yarımadasında bulunan siperler, teknoloji kullanılarak canlandırıldı. 330 metre uzunluğunda olan siper canlandırması ile dönemin birebir ölçülerini barındırarak siperde yaşama hissi verirken, Tarihi Yarımada'ya gelen ziyaretçiler, Çanakkale Ruhunu yaşayacak.
Tarihimizin dönüm noktalarından biri olan Çanakkale Savaşları, milletimiz için çok önemli bir yer. 108 yıl önce burada dedelerimizin verdiği mücadelenin nesiller boyu aktarılması hedefleniyor. Buradaki eşsiz mücadelenin verildiği yerlerden biri de siperler. Eceabat ilçesi Alçıtepe köyünde, 1915 Hilal-i Ahmer Hastanesi yakınlarında, 1915 Siper Canlandırması Projesi Gelibolu Savaşları Tarihi Alan Başkanlığı tarafından hayata geçirildi. Çalışmalar kapsamında Çanakkale Kara Savaşları sırasında kullanılan siperler bire bir taklit edilerek hazırlandı. Savaşa katılan askerlerin anı, günlük ve dönem fotoğrafları seçilerek siperlerde yaşanan 1 gün, 12 başlık halinde seslendirme desteğiyle canlandırıldı. 330 metre uzunluğundaki siper canlandırma çalışmasında, gözetleme, bekleyen askerler, makineli tüfek, dinlenen askerler, gözetleme-2, karargah, lağım tünel girişi, taarruza kalkan askerler, cephanelik, yıkılan siperdeki şehitler, piyadeler ateş ediyor ve karavanda çorba içen askerlerin bulunduğu 12 bölümden oluşuyor. Alanın 10 gün sonra ziyarete açılması bekleniyor.
Projeyle, Çanakkale Kara Savaşları'nda destan yazan kahraman Mehmetçiğin anı ve günlükleri ve dönem fotoğrafları seçilerek siperlerden yaşanan bir günü anlatılıyor. Çanakkale Savaşları'ndan kalma görsel, fotoğraf, siper görüntüleri ve harp ceride ve raporlarına bakılarak oluşturan senaryo çerçevesinde o dönemin canlandırması gerçekleştiriliyor. Canlandırma siperleri 330 metre uzunluğunda ve 12 bölümden meydana geliyor. Canlandırma kısmında, gözetleme, bekleyen askerler, makineli tüfek, dinlenen askerler, gözetleme-2, karargah, lağım tünel girişi, taarruza kalkan askerler, cephanelik, yıklan siperde şehitlerimiz, piyadeler ateş ediyor ile karavanda çorba içen askerler yer alıyor.
Hayata geçirilen proje ile ilgili bilgi veren Çanakkale Savaşları Gelibolu Tarihi Alan Başkanı İsmail Kaşdemir, “Çanakkale Tarihi Alan bölgesi açık hava müzesi olma yolunda emin adımlarla ilerliyor. Ve gelen ziyaretçiye Çanakkale Ruhunu daha iyi aksettirecek, Çanakkale Ruhunu daha iyi hissettirecek, siper canlandırma çalışmamız artık sona geldi. Ve çok yakın bir zaman içerisinde burayı gelen ziyaretçimize açık hale getireceğiz. Özellikle Çanakkale Kara Muharebeleri aslında bir siper mücadelesidir. Mehmetçik işte bu içinde bulunduğumuz siperlerde Çanakkale'yi Geçilmez yaptı. Ve dünyaya meydan okudu. Tabii Mehmetçik bu büyük kahramanlığı ortaya koyarken, büyük fedakarlığı ortaya koyarken siperde günlerini, aylarını geçirdi. Bu siperlerde şehit ve gazi oldu. Ve bu siperler de yemek yedi, uyudu, dinlendi. Ve bu siperlerde zaman geldi, türkü yaktı, dua etti. Buradaki arkadaşlarıyla birlikte Çanakkale'yi Geçilmez yaptılar. Bu siperler de, Gazi Mustafa Kemal Atatürk askerlerine; ‘Size ölmeyi emrediyorum’ dedi ve taarruz emrini verdi. Özellikle bomba sırtı vakasında siperdeki Mehmetçiğin nasıl metanetli olduğunu, nasıl cesaretli olduğunu hepimiz çok yakından biliyoruz. Burada bütün Mehmetçik biraz sonra üç dakikaya kadar öleceğini, şehit olacağını bilmesine rağmen herhangi bir yılgınlık, herhangi bir çekinme hissi ortaya koymadan bilenler Kur'an-ı Kerim'i okuyor. Bilmeyenler de dua ediyorlar ve birazdan yapılacak taarruzda Çanakkale'ye Geçilmez yapacaklarını çok iyi biliyorlardı. Biz Tarihi Alan Başkanlığı olarak bu vatanı nasıl kazanıldığını, Cumhuriyetimize nasıl kavuştuğumuzu, gelecek nesillere daha iyi aktarmak için çalışmalar içerisindeyiz ve Çanakkale Ruhunun doğduğu işte bu topraklarda Mehmetçik'in hangi şartlarda Çanakkale'ye Geçilmez yaptığını, Mehmetçiğimizin hangi şartlarda o büyük mücadeleyi verdiğini gelen ziyaretçimize daha iyi anlatmayı düşünüyoruz. Ve gelen ziyaretçi de bu siperlere girdiği zaman gerçekten o siper hayatını daha iyi hissetmiş olacak. Mehmetçiğimizin hangi şartlarda Çanakkale Geçilmez yaptığını daha iyi anlamış olacak. Ve bu siperlerde nasıl büyük bir mücadelenin verildiğini daha iyi anlamış ve idrak etmiş olacak. Ve bu siperler de gerçekten Çanakkale Geçilmez yapıldı. Ve dünyaya meydan okundu. Bu siperler yeri geldi Mehmetçiğin mutfağı oldu. Yeri geldi dinlenme odası oldu. Yeri geldi bu siperler de dinlendi uyudu. Yeri geldi bu siperler de kefensiz mezar oldu, bu siperler Mehmetçiğimize. Gerçekten Çanakkale siperleri gezilip, ziyaret edilmeye değer hale geldi. Ve çok da güzel bir proje ortaya çıkmış oldu. Siper canlandırma işine herkesi bekliyoruz. Biz Çanakkale siperlerindeyiz. Aslında Mehmetçik ve onların ruhu Çanakkale Ruhu Çanakkale'de Çanakkale'nin siperlerinde hala bekliyor. Ve biz de gelen ziyaretçimizi bu Çanakkale'nin siperlerinde bekliyor olacağız ve Çanakkale'ye geldiklerinde, Tarihi Alana geldiklerinde kaleleriyle, tabyalarıyla, bulunmamış doğasıyla, siperleriyle tam gerçekten o günkü savaş alanına en yakın bir şekilde burası korunmuş, muhafaza edilmiş oldu. Ve tabii ki Biz Tarihi Alan Başkanlığı olarak bu çalışmalarımızı yaparken milletimizin büyük Türk milletinin büyük desteğini her zaman görüyoruz. Tabii ki Sayın Cumhurbaşkanımızın, Hükümetimizin, Kültür ve Turizm Bakanlığımızın desteğini hep hissediyoruz. Gerçekten Çanakkale Tarihi Alanı o büyük kahramanlığa yaraşır hale geldi. Burasının eski halini bilenler bilir. Şimdi gelinen nokta gerçekten Mehmetçiğin o büyük müdafaasına, o büyük kahramanlığına yaraşır hale geldi. Biz Çanakkale Tarihi Alanı dünyanın en büyük ve en çok ziyaret edilen açık hava müzesi haline getirmeye kararlıyız. Ve çalışmalarımız bu yönde. Bu siper canlandırma işi çok yakın bir zaman içerisinde bir hafta, on gün içerisinde ziyarete açık hale gelecek. Çanakkale siperlerindeyiz. Mehmetçiğin Çanakkale'yi Geçilmez yaptığı mekanlardayız. Türk milletinin vatanını canı pahasına koruduğu siperlerdeyiz. Mehmetçiğe yeri gelmiş mezar olmuş, yeri gelmiş uzun zamanlarını geçirdiği hatıralarının olduğu, Mehmetçiğin ayak izinin olduğu mekanlardayız, siperlerdeyiz. Ve Türk milletinin, Mehmetçiğin destan yazdığı bu topraklar benim diye dünyaya meydan okudu. Vatanı canından aziz bildiği ve Allah Allah nidalarıyla düşmana hücum ettiği siperlerdeyiz. O tarihi mekanlardayız. Milletimizin bütün evlatlarını, büyük Türk milletinin evlatlarını, Çanakkale'ye siperlere, Çanakkale Ruhunu hissetmeye davet ediyoruz" dedi.
Turgut Engin
Foto:BHA