Hayatın belirli bir evresinde hemen hemen herkesin karşılaştığı ve bazı yetişkinlerde bile süregelen en önemli cilt sıkıntılarından biri akne ya da sivilce sorunudur. Akne ve sivilce, ciltteki rahatsız edici lezyonlarla mücadele eden birçok kişinin karşılaştığı yaygın cilt sorunlarıdır. Çoğunlukla birbirinin yerine kullanılan bu terimler aslında farklı şeyleri ifade etmezler. İsimleri farklı olsa da, temelde aynı cilt rahatsızlığına işaret ederler ve gerçekte hem aknenin hem de sivilcenin nedenleri ve tedavi yöntemleri aynıdır. Fakat bu noktada akne sorununun daha uzun süreli bir problemi işaret ettiği düşünülebilir.
Peki akne ve sivilce arasındaki fark nedir ?
Medikal anlamda akne olarak adlandırılan bu cilt rahatsızlığı, ciltte sivilcelerin yanı sıra kızarıklık, yağlanma ve enflamasyon belirtileriyle kendini gösterebilir. Nedenleri genellikle ciltteki gözeneklerin tıkanmasıyla başlar ve bakteri üremesiyle devam eder. Genellikle ergenlik döneminde başlayan ve hormonal değişikliklerle ilişkili olan kronik bir cilt rahatsızlığıdır. Akne, ciltteki yağ bezlerinin tıkanması ve iltihaplanması sonucu oluşan siyah noktalar, beyaz noktalar, sivilceler, nodüller veya kistler şeklinde görülebilir.
Sivilce ise, aknenin bir belirtisi veya tipi olarak kabul edilir. Cildin yüzeyindeki gözeneklerin tıkanması sonucu oluşan yağ, ölü deri hücreleri ve bakterilerin birleşmesiyle oluşan küçük, kırmızı, iltihaplı lezyonlardır. Sivilceler genellikle aknenin hafif veya orta düzeydeki formlarını ifade eder.
Aknenin Oluşma Nedenleri:
Akne oluşumunda çeşitli faktörler etkilidir. Genetik yatkınlığı olan kişilerde, kıl-yağ bezlerinin kanallarında kalınlaşma ve hücrelerin yapışkanlığından dolayı kanalların tıkanma eğilimi önemli bir rol oynar. Ergenlik döneminde artan yağ salgısı da bu kanallarda birikerek siyah veya beyaz noktalar olarak adlandırılan komedonları oluşturur. Gözeneklerin tıkanmasında, genetik faktörlerin yanı sıra fiziksel etmenler de önemlidir. Yağlı kremler, sıcak hava, terleme artışı, makyaj ve uygun cilt temizleyicilerinin kullanılmaması gibi faktörler gözeneklerin tıkanmasına yol açabilir. Akneye neden olan diğer bir faktör ise tıkanmış gözeneklerdeki sebumun bakterilerin yerleşmesine ve buna bağlı olarak bir yangı yani inflamasyon oluşmasına sebep olmasıdır. Bu durumda cildimizde kızarıklık ve iltihaplı sivilceler görülebilir. Akne oluşumunda genetik, hormonal ve çevresel faktörlerin etkileşimi söz konusudur. Bu nedenle, kişisel cilt bakımı ve uygun tedavi yöntemleri akne kontrolü için önemlidir.
Akne Oluşumunu Tetikleyen Faktörler:
Akne, yağ bezlerinin tıkanmasıyla oluşan ve ciltte kabarık, zaman zaman iltihaplı sivilcelerle kendini gösteren bir cilt hastalığıdır. Ergenlik döneminde en sık görülen dermatolojik problemlerden biridir ve 12-18 yaş aralığındaki bireylerin yaklaşık yarısında görülür.
Akne oluşumunda genetik yatkınlık, yağ bezlerinin tıkanması, artan yağ salgısı, bakteri enfeksiyonları ve inflamasyon önemli rol oynar. Bazı ilaçlar, makyaj ürünleri ve cilt bakım ürünleri de akne oluşumuna katkıda bulunabilir. Akne oluşumunu etkileyen çeşitli faktörler vardır ve bunlara dikkat etmek önemlidir.
İşte akne oluşumunu tetikleyen bazı önemli faktörler:
· Hormonal Değişiklikler: Ergenlik döneminde ve kadınlarda adet döngüsü, hamilelik veya polikistik over sendromu gibi hormonal değişiklikler akneyi tetikleyebilir.
· Yağ Bezlerinin Aktivitesi: Ciltteki yağ bezlerinin aşırı aktif olması, cildin yağlı olmasına ve akneye yatkınlığı artırabilir.
· Genetik Faktörler: Ailede akne problemi olan bireylerde, genetik yatkınlık nedeniyle akne riski daha yüksek olabilir.
· Stres: Stres, vücutta inflamatuar tepkilere neden olarak akne oluşumunu tetikleyebilir veya kötüleştirebilir.
· Kozmetik Ürünler: Ciltte tıkanmalara neden olan yağlı veya ağır makyaj ürünleri, akneyi artırabilir.
· Beslenme Alışkanlıkları: Aşırı şekerli ve işlenmiş gıdaların tüketimi ile süt ve süt ürünlerinin bazı kişilerde akneyi etkilediği düşünülmektedir.
· İlaçlar: Bazı ilaçlar, özellikle kortikosteroidler ve androjenler gibi hormon içeren ilaçlar, akneyi artırabilir.
· Cilt Temizliği: Cildin düzenli temizlenmemesi ve kirli kalmaya devam etmesi, akneye yol açabilir.
· Sürtünme ve Baskı: Sıkı giysiler giymek veya cildi sürekli sürtünmeye maruz bırakmak, akneyi kötüleştirebilir.
· Sigara ve Alkol: Sigara içmek ve aşırı miktarda alkol tüketmek, cildin sağlığını olumsuz etkileyerek akneyi artırabilir.
Akne Tedavisi
Akne tedavisinin zamanında başlanması önemlidir. Çünkü tedavi edilmezse kalıcı izler bırakabilir ve psikolojik stres oluşturabilir. Akne tedavisi kişiye özeldir ve aknenin şiddetine göre farklı yöntemler uygulanır.
Haber Merkezi
