Dünyada süper güçler arasında görünmeyen ekonomik güçler savaşı devam ederken, iş insanları yeni pazarlar bulmak için büyük çaba harcıyor. Avrupa ile Asya kıtalarını birleştiren Türkiye, bu pazarın en cazip merkezlerinden biri. Bu pazarı canlandırmak amacı ile Türkiye-Çin İş Geliştirme ve Destekleme Derneği ile Çin Ankara Büyükelçiliği işbirliğinde İstanbul Fuar Merkezinde düzenlenen Kuşak Yol (BRI) ve Orta Koridor Üzerinde Yeni Pazarlar Kongresi ve Fuarı adeta bir diplomasi trafiğine dönüştü. Otra koridor üzerinde bulunan ülkelerin katılımı ile gerçekleştirilen Fuara Üst düzey bürokratlar, dünya devi firmalar sunumlar gerçekleştirerek ülkelerindeki iş fırsatları ve yatırım politikaları hakkında katılımcılara bilgiler verildi. Bilgilendirmelerin ardından yapılan karşılıklı görüşmeler sonucunda fuara katılan yatırımcılar ülke diplomatları ile bir araya gelerek yatırım görüşmeleri gerçekleştirdiler.
İpek Yolunun Orta Koridoru üzerinde yer alan Türkiye, Azerbaycan, Çin Halk Cumhuriyeti, Gürcistan, Kazakistan, Kırgızistan, Özbekistan ve Türkmenistan'ın katılımı ile İstanbul Fuar Merkezinde 3 gün süren Kongrenin ilk gününde Tük ve Azerbaycan oturumları gerçekleştirildi. İlk Olarak gerçekleştirilen Türk oturumunda İlk Konuşmayı Ticaret Bakanlığı İhracat İhracat Genel Müdürü Mehmet Ali Kılıçkaya gerçekleştirdi. Kılıçkaya, dış ticaret bağlantıları ile ilgili bilgiler verdi. Ardından Türkiye Verimlilik Vakfı Başkanı Cemalettin Kömürcü, Türk Hava Yolları Kargo Charter Müdürü Fatih Haras söz alarak, Türk Hava yollarının yurtdışı taşımacılığı hakkında bilgiler verdi. Haras, özellikle e-Ticaretin yaygınlaşması ile Kargoculuğun da geliştiğini ve artık eskiye göre daha ulaşılabilir ve kolay olduğunu dile getirdi. Türk Sunumunun son konuşmacısı ise Türkiye Turizm Tanıtım ve Geliştirme Ajansı Genel Müdür Yardımcısı Berna Gedik oldu. Gedik, katılımcılara Türkiye'yi bölge bölge anlatarak turizm potansiyeli hakkında bilgiler verdi.
İlk günün bir başka oturumu ise Azerbaycan oturumu oldu. Azerbaycan'ın iş fırsatları ve olanaklarının anlatıldığı oturuma Azerbaycan Cumhuriyeti Ankara Büyükelçisi Rashad Mamadov'un yanı sıra Ülkenin güçlü şirketlerinin önemli isimleri de katıldı. Azerbaycan iş fırsatlarının sunulduğu oturumun açılış konuşmasını gerçekleştiren Azerbaycan Cumhuriyeti Ankara Büyükelçisi Rashad Mamadov yaptığı açıklamada "Bin yıllar önce dedelerimiz Batıda yaşayan tacirler için, doğuda yaşayan tacirler için bizim topraklarımızdan geçip, kervanlarla imkanlar yarattılar. Dedelerimiz aynı zamanda ticaretle uğraşan bu kervanlar için kervansaraylar inşa etmişler. Bugün de bu ticaretin bölgemizde oluşmasını onlara borçluyuz. Azerbaycan Bağımsızlığını kazandıktan sonra milyarlarca parayı bu projenin başlaması için harcamıştır. İlk olarak Hazar Bölgesinden petrol ve doğalga'ın batıya taşınması için yatırımlar yaptı. Azerbaycan bu orta koridorun bir parçası olan ve o bölgenin en önde gelen devletlerden biridir. Gemi üretimi, doğalgaz boru hatları, petrol boru hatlarını yapmaya başladı. Azerbaycan bu koridorun canlanması için bütün projelerini hayata geçirdi. Türkiye-Azerbaycan- Türkiye işbirliği bu koridorun en önemli hisesini oluşturuyor. Bu koridor sadece trenlerin, arabaların geçmesi için değil, enerjini, madenleri, petrol ve doğalgazın taşınması için de oldukça önemli. Dolayısı ile bu fuar çok önemli bir fuar ve bu fuar çerçevesinde katılan iş insanları iyi işler yapacak" dedi.
Kuşak Yol (BRI) ve Orta Koridor Üzerinde Yeni Pazarlar Kongresi ve Fuarının işbirlikçisi Çin, yoğun bir katılım gerçekleştirdi. Çin'in önde gelen markaları arasında yer alan Huawei, Bank Of China, MNG gibi önemli şirketlerin üst düzey yöneticileri de fuarda hazır bulundular. Fuarın ikinci gününde gerçekleştirilen Çin Halk Cumhuriyeti oturumunda, Asya kıtasının en büyük ekonomisine ship olan ve İpekyolunun başlangıç noktası olarak kabul edilen Çin'deli iş fırsatları hakkında üst düzey katılımcılar bilgiler verdiler.
Çin oturumunda, Asya ülkeleri ve özellikle çinde yıllardır iş yapan Arzum Elektirikli Ev Aletleri Yönetim Kurulu Başkanı Türkiye-Asya Pasifik İş Konseyleri Koordinatör Başkanı Murat Kolbaşı da bölgedeki iş gelişimi ve Ülkenin yarattığı fırsatlar hakkında bilgiler verdi. Kolbaşı, yaptığı değerlendirmede "Asya ile 1992'den beri Çin ile ilişkilerimiz var, güzel dostluklar oluştu ve bu günlere kadar geldik. 1992'de elektronik ev aletlerinin önemli bir kurucusu olan, özellikle yükselan asya trendinin ne olduğunu anlamak için gittiğimiz Çin'de , Şanghai ve Hong Kong'da şirketler kurarak kısman pazara girdik. Yıllardır burada yaşayarak Asya kültürünü öğrenmeye çalıştık. 1992'de Çin ile ilişkileri geliştirmek için Çin İş Konseyini kurduk. Zaman içerisinde ilişkilerin gelişmesi için çeşitli çalışmalar yaptık. Türkiye-Çin ilişkilerine baktığımızda dönem dönem mihenk taşları oldu. Ama özellikle son dönemde yükselen ticaretle birlikte Asya tanınmaya başladı. Ancak Türk firmalarına tavsiyem resme büyük ölçekten bakmaları. Çünkü Tarihe baktığımızda Ticaret'in Çin ve Hindistan'dan başlayarak batıya kaydığını daha sonra yeniden bu ülkelere kaydığını görebiliyoruz. Dünya Ticaretinde Asya'da ciddi bir yükseliş söz konusu ve burada da Çin Halk Cumhuriyeti önemli bir rol üstleniyor. Dikkat çeken ise 2021'de imzalanan ve geçtiğimiz yıl uygulamaya geçen RCBT anlaşması ile 5 tane Asya ülkesi ile 5 tane de Asya pasifik ülkesi tek çatı altında toplanarak Dünyadaki en büyük Sivil Toplum Kuruluşları içerisine baktığımızda serbest ticaret anlaşmasına imza attılar. Bu anlaşma ile 2,5 milyarlık nüfus bir araya geldi ve bu ülkelerin herhangi birinde üretim yaparsanız %40 marjı yakalarsanız orada serbest dolaşımı yakalayabiliyorsunuz. Türkiye açısından niçin önemli? Türkiye ağırlıklı olarak Avrupa Birliğine, Ortadoğu'ya olduğu için uzak ülkelere fazla gidemiyoruz. Ama bu açıdan Çin ve çevresindeki pazarlar bizim için de çok kıymetli oluyor.Dolayısı ile bizim sadece ithalat için değil, ihracat için de Çin pazarından pay almamız gerekiyor" dedi.
EN BÜYÜK AKTÖR ÇİN
Asya Ülkelerinde Çin Başta Olmak Üzere, diğer ülkelerde yaşanan gelişmelere ilişkin de bilgiler veren Murat Kolbaşı, Türk iş insanlarına da seslenerek bölgedeki gelişimleri yakalamanın tam zamanı olduğunu belirterek "Türkiye yabancı Sermayeyi hep çağırmak istiyor. Evet çağırıyoruz da ama kayıtlı sadece 75 bin sermayesi olan şirketler var. Bunun 3 bin tanesi Asya Pasifik Bölgesinden, bin 200 tane de Çin şirketi var. Buradaki en önemli şey ise Bank Of China ve ICBC banlaral ile beraber ilişkiler çok gelişmiş durumda ve özellikle ICBC'nin ticaretteki aktif rolü ile Türkiye'nin Çin ile olan ilişkisinin büyümesini hep beraber görüyoruz. Ticaretin önemli bölgeleri ile aslında Çin bizi davet ediyor ve dış ticaret anlamında bizlere çok açık olduklarını gösteriyorlar. Yani Türk Firmalarının bu değişime ve gelişime ayak uydurmanın tam zamanı" dedi.
ÖZBEKİSTAN İŞ FIRSATLARINI ANLATTI
Kuşak Yol (BRI) ve Orta Koridor Üzerinde Yeni Pazarlar Kongresinin ikinci gününde ise Özbekistan Oturumu gerçekleştirildi. Özbekistan iş fırsatlarının konuşulduğu oturumda açılış konuşması gerçekleştiren Özbekistan Cumhuriyeti Tarım Bakan Yardımcısı Bakhtiyor Ibragimov "Son yıllarda Özbekistan'da önemli yatırımlar gerçekleştirildi. Bunun sonucunda ekonomimiz çok hızlı bir şekilde yükseldi. Yapılan yattırımlarla ekonomimizdeki artış potansiyelini arttırmayı başardık. Özbekistan'a yatırım yapan yabancı yatırımcıların haklarını muhafaza etmek üzere çalışmalar gerçekleştirdik. 2016 yılında Özbekistan'da faaliyet gösteren 5 bin şirket varken şu anda 13 bin şirket faaliyet gösteriyor. Türkiye'den gelip özbekistan'da faaliyet yürüten binlerce Türk şirketlerine her yıl yenileri de eklenmekte. Buna karşılık Özbekistan'lı iş adamlarının da Türkiye'de yatırımları mevcut. Özbekistan'lı İş adamları da 600 den fazla Türkiye'de şirketler açtı. Yapılan yatırımlar ve Ülkemize gelen yatırımcılarla ülkemizin yatırım hacmi 33 Milyarı geçti" dedi.
Açılış konuşmasının ardından Özbekistan Cumhuriyeti Yatırımlar ve Dış Ticaret Bakanlığı Türkiye ile İşbirliği Daire Başkanı Azizbek Z. Salakhıddınov, Özbekistan Cumhuriyeti Jeoloji ve Mineral Kaynakları Devlet Komitesi Yatırım ve Finans Y.K. Başkan Yardımcısı Azam Kadir Hodjaev, Özbekistan Cumhuriyeti Turizm ve Kültürel Miraslar Bakanlığı Ulusal Pr Merkezi Devlet Birlik Kuruluşu Müdür Yardımcısı Bahodır Shakirov, Özbekistan Cumhuriyeti Tekstil ve Giysi Endüstrisi Derneği Uluslararası İlişkiler Departmanı İlk Başkan Yardımcısı Mirmukhsin Sultanov Özbekistan'ın İş fırsatları hakkında bilgiler verildi.
Kırgızistan Önemli Yatırım Fırsatları Sunuyor
İkinci günde gerçekleşen Kırgızistan Oturumunda ise yine Kırgızistan İş Fırsatları konuşuldu. Oturumun Açılış konuşmasını gerçekleştiren Kırgızistan Cumhuriyeti İstanbul Başkonsolosu Lira Sıdıkova "Avrasya bölgesinde politik gerçeklikler göz önüne alındığında yeni ticaret yollarının keşfedilmesi ortaya çıkmaktadır. Bu bağlamda en uygun ve ihtiyaç duyulan koridor haline gelmektedir. Kırgızistan da dahil olmak üzere Orta Asya ülkelerinden geçip Türkiye'ye kadar uzanan, Çin'den Avrupa'ya yük taşımak için en kısa ve en güvenilir yoldur. Orta Koridor nakliyeleri ortalama 7-8 gün kısaltacağı için Rusya üzerinden Kuzey rotası ve İran üzerinden güney koridoruna göre daha güvenilir bir alternatiftir. Çin-Kırgızistan- Özbekistan arasında demir yolunun yapılmasına ilişkin işbirliği anlaşması imzalandı. Kırgızistan Zengin doğal kaynakları ve eşsiz bir coğrafyaya sahiptir. Asya Kıtasının ortasında yaşıyoruz. Bu da bize ticaret, altyapıyı oluşturmak için muazzam bir potansiyel sağlıyor. Coğrafi konum nedeni ile Kırgızistan Orta Asya Ülkelerinin kavşak noktası ve Orta Asya Ülkeleri arasında önemli bir bağlantıdır. Bu da Kırgızistan'ın Uluslararsı pazatrların entegrasyonu için bir geçiş noktası haline getirmektedir. Son bir kaç yıldır Enerji, Tarım ve lojistik gibi daha bir çok kategoride yatırım fırsatları sunuyoruz" dedi.
Atakan Alkış
Foto: BHA
