Çanakkale, tarihi ile de öne çıkan bir kent. Yüzyıllarca birçok medeniyet bu topraklarda yaşamış. Bu yüzde bölge adeta tarih kokuyor. Birçok yerinde de antik kent bulunuyor. Yıllardır kazı çalışmalarının sürdüğü kentlerden biri de Apollon Smintheus. Bölge adeta cennetten bir köşe. Bölgeye giden ziyaretçileri fareler karşılıyor. Fare kültürü ve farelere hükmeden tanrı olarak bilinen ilk mitolojik varlık olan Zeus’un oğlu Apollon, müziğin, şiirin, sanatın, güneşin ve ateşin tanrısıdır. Akha kralı Agememnon, burada tapınağın rahibinin kızını kaçırır. Defalarca kızını geri isteyen rahip kızını alamayınca Tanrı Apollon’a yakarıp yalvarır ve kızı Chryseis’i geri getirmesini diler. Öfkelenen Apollon orduya okları ile farelerden bulaşan veba salgınını yayar. Kral bunun üzerine kızı geri verir ve şükran olarak ona tapınakta kurbanlar kesilir.
Apollon’un bir sıfatı olan Smintheus bu şekilde verilmiştir. Mitolojiden yola çıkarak Ayvacık ilçesine bağlı Gülpınar köyünde bulunan Apollon Smintheus Kutsal Alanı'nda 1980 yılında başlayan kazı ve restorasyon çalışmaları devam ediyor.2018 yılında tapınağın konseptine uygun şekilde basamakların bir bölümüne mitolojiye göre, 2 bin yıl önce Apollon Smintheus Kutsal Alanı'nda yaşadığı rivayet edilen farelerin polyesterden yapılan 79 tane maketi tapınağın basamaklarına yerleştirildi.
Kutsal Gelen ziyaretçiler, tapınakta miteolojik öykünün tüm figürlerini görme imkanına sahip oluyor. Ancak farelerle tapınağı ilk bakışta anlamlandıramayan ziyaretçiler kısa süreli şok yaşıyor. Ziyaretçiler, resotrasyon çalışmalarını yürüten yetkililerden aldıkları bilgiyle gerçeği öğreniyor. Ziyaretçiler, maket farelerle bol bol hatıra fotoğrafı çekiniyor.
MEZARLIK ALANI GÜN YÜZÜNE ÇIKARTILIYOR
Gülpınar köyündeki Apollon Smintheion Kutsal Alanı'nda 1980 yılında başlayan kazı ve restorasyon çalışmaları bu yıl yaklaşık 15 kişilik ekip ile Doç. Dr. Davut Kaplan başkanlığında devam ediyor. Bu yılki kazı çalışmalarında ise Roma dönemine ait yaklaşık 2 bin yıl yıllık tarihe sahip nekropol alanı ortaya çıkarılıyor.
Bu seneki kazı çalışmalarında nekropol alanında yeni mezarların keşfedildiğini söyleyen ÇOMÜ Sanat Tarihi Bölümü Öğretim Üyesi, Kazı Başkan Yardımcısı Doç. Dr. Oğuz Koçyiğit, “Nekropol alanı Helenistik dönemden başlayarak, Roma dönemi sonuna kadar gömülerin yapıldığı bir yer. Burada bu yıl için şimdilik birkaç mezar açığa çıkardık ama gelecek zamanlarda mezar sayısı daha da artacak. Apollon Smintheion Kutsal Alanı daha çok Helenistik döneme tarihlenen tapınağıyla biliniyor. Ama biz biliyoruz ki; kutsal alan Roma döneminde özellikle su yapıları ve hamamlarla donatılarak büyümüş, bir sağlık merkezine dönüşmüş. Bugün için nekropol alanında yaptığımız çalışmalar aynı zamanda Smintheion'un yayılım alanını anlamamıza yardım edecek. Ayrıca gömü çeşitliliği, yaşayan insanların nitelikleri ve kimliklerini tanımamıza fırsat sunacak. Bu anlamda çalışmalarımızı titizlikle
Elimizdeki veriler bunu söylüyor. Bu da yaklaşık olarak 2 bin yıl öncesine ait birtakım insanların yaşamına ilişkin somut verileri bize sunuyor, bu anlamda önemli. Burada şimdilik 2 bin yıl öncesine ait antik bir mezarlık alanıyla karşı karşıyayız. Bizim için öncelikli hedeflerden biri de bu mezarlık alanının yayılım alanını belirlemek. Buna ilişkin olarak da hem kazı çalışmalarımız hem de sondajlarımız devam ediyor.” dedi.
Mehmet Güler
