Türkiye’nin önde gelen tarım ürünlerinden biri olan kuru kayısı, lezzetli bir atıştırmalık olup sofralarda yer almasının yanı sıra sağlık yönünden de birçok fayda sağlar. Kuru kayısının faydaları arasında sindirim sistemini desteklemesi, bağışıklık sistemini güçlendirmesi ve hücresel sağlığı koruması gibi birçok olumlu etki etki yer alır.
Kuru kayısı lezzetinin yanı sıra yüksek besin değerleriyle de tercih edilen bir atıştırmalık olarak ön plana çıkar. Kuru kayısı su miktarı azaldığından besin maddeleri yoğunlaşır. A, C, E, K vitaminleri, potasyum, demir, magnezyum, kalsiyum gibi mineraller açısından zengin bir besin kaynağıdır. 1 adet kuru kayısı yaklaşık olarak şu besin değerlerine sahiptir (1):
Kalori: 17 kalori
Şeker yaklaşık 3-4 gram
Yağ: 0,14 gram
Sodyum: 0,35 gram
Karbonhidratlar: 3,9 gram
Lif: 0,7 gram
Protein: 0,5 gram
A Vitamini: 33,6 gram
C Vitamini: 3,5 gram
Katkısız ve koruyucu madde içermeyen organik kuru kayısılar daha yüksek besin değerine sahip olabilir. Doğal kuru kayısı çeşitleri, vücudunuzun ihtiyaç duyduğu besin ögelerini almanıza olanak tanır.
Kuru Kayısının Faydaları
“Kuru kayısının faydaları nelerdir?” sorusu özellikle sağlıklı beslenmeyi benimseyen kişilerin sıkça sorduğu sorulardan biridir. Kuru kayısının faydaları aşağıdaki gibi sıralanabilir:
Sindirim sağlığını destekler: Sarı ve siyah kuru kayısının faydaları arasında mide bağırsak sistemini düzenleyerek sindirim sürecini kolaylaştırması yer alır. Pektin ve selüloz gibi çözünmeyen lifler bağırsaklarda su emerek dışkının hacmini artırır. Bu durum bağırsakların temizlenmesine yardımcı olur. Kuru kayısı içerisindeki lifler bağırsaklardaki faydalı bakterilerin beslenmesine olanak tanıyarak sindirim sisteminin dengesini koruyabilir.
Görme sağlığını destekleyebilir: A vitamini içeren kuru kayısı görme sağlığının desteklenmesinde önemli rol oynayabilir. Gece körlüğü, göz kuruluğu ve katarakt gibi görme bozukluğu risklerine karşı fayda sağlayabilir.
Kas ve kemik sistemini güçlendirir: Kuru kayısı kas ve kemik gelişiminde önemli rol oynayan potasyum, magnezyum, kalsiyum ve fosfor mineralleri bakımından zengindir. Bu mineraller kemik yoğunluğunun korunmasına ve kas fonksiyonlarının düzgün bir şekilde çalışmasına yardımcı olabilir.
Kolajen üretimini destekler: C vitamini içeren kuru kayısı kolajen üretimini destekleyerek cilt sağlığını ve genel vücut sağlığını olumlu yönde etkileyebilir.
Kalp damar hastalıklarına karşı koruma: Potasyum bakımından zengin olan kuru kayısı kan basıncını düzenleyerek kalp sağlığını korumaya olanak tanıyabilir. Düşük yağ içeriğiyle kolesterol seviyelerini desteklemesi ve hipertansiyon riskine karşı koruma sağlayabilmesi kuru kayısının faydaları arasında ön plana çıkar.
Solunum yollarını rahatlatabilir: Kuru kayışlardaki antioksidanlar solunum yollarındaki inflamasyonu azaltabilir. Sıcak suyla demlenerek içildiğinde öksürük ataklarını azalmasına yardımcı olabilir.
Anemiyi iyileştirebilir: Kuru kayısı demir ve bakır gibi mineraller açısından oldukça zengindir. Hemoglobin üretimini artırmaya yardımcı olabilen kuru kayısı, anemi tedavisine destek olması amacıyla tüketilebilir.
Enerji seviyesini artırabilir: Kuru kayısının içerdiği vitamin ve mineraller enerji üretimine katkıda bulunabilir.
Antioksidan etkisi: Antioksidan açısından zengin olan siyah kuru kayısının faydaları arasında vücudu serbest radikallerin neden olduğu hasara karşı koruyabilme özelliği ön plana çıkar.
Bağışıklık sistemini destekler: Kuru kayısının içerdiği vitaminler, mineraller, antioksidanlar ve ve lifler bağışıklık sisteminin güçlenmesine yardımcı olabilir. C vitamini vücudu enfeksiyonlara karşı korurken antioksidanlar hücresel hasarı azaltarak bağışıklık sisteminin düzgün çalışmasına katkı sağlayabilir.
Cilt sağlığına etkisi: Düzenli tüketildiğinde cilde pürüzsüz ve parlak bir görünüm vermesi kuru kayısının faydaları arasında sayılabilir. Özellikle kuru kayısı yağı veya suyu çeşitli cilt hastalıklarının tedavisinde kullanılabilir.
Hamilelik dönemi: Hamilelik döneminde kuru kayısı tüketmek hem bebeğin hem de annenin sağlığı açısından önem taşır. Folik asit bileşiği barındıran kuru kayısı bebeğin merkezi sinir sisteminin gelişimini destekleyebilir. Hamilelikte oluşan demir eksikliğini ve hazımsızlık sorununu önleme kuru kayısının faydaları arasında belirtilebilir. Ayrıca emzirme döneminde içerdiği besleyici öğelerle süt üretimini destekleyebilir.
Yukarıda belirtilen etkiler “kuru kayısının faydaları nelerdir?” sorusuna cevap niteliği taşır. Bu etkiler kişiden kişiye değişebileceği gibi dengeli beslenme alışkanlığı edinmek de önem taşır.
Kuru Kayısının Faydaları ve Kilo Kontrolü
Zayıflamaya destek olma özelliği, kuru kayısının faydaları arasında önemli bir yer tutar. Düşük yağ ve yüksek lif içeriğiyle tokluk hissi sağlayabilir. Bu durum kilo vermenize yardımcı olabilir. Ancak kuru kayısı yüksek kalori içeren bir besin olduğundan tüketim miktarında aşırıya kaçmamak önemlidir. Diyet programında yer alan salatalara, yoğurda veya farklı tariflere eklenerek besin çeşitliliği artırılabilir.
Kuru Kayısının Faydaları ve Zararları
Kuru kayısı sağlık açısından pek çok fayda sağlayan besin değeri yüksek bir atıştırmalıktır. Ancak porsiyon kontrolüne dikkat edilmediğinde aşırı tüketimin bazı olumsuz etkilere neden olabileceği bilinmelidir. Kuru kayısı tüketiminde dikkat edilmesi gerekenler şu şekilde sıralanabilir:
Kuru kayısı yüksek miktarda doğal şeker içerir. Aşırı tüketildiğinde kan şekerinde ani ve yüksek artışlara sebep olabilir. Bu durum özellikle diyabet hastalığı olan kişilerde kan şekeri seviyesinin kontrol edilememesi gibi sorunlara yol açabilir. Hızlı kan şekeri artışını önlemek için fındık ve peynir gibi protein değeri yüksek besinlerle tüketilebilir
Lif açısından zengin bir besin olan kuru kayısı aşırı tüketildiğinde sindirim sorunlarına neden olabilir. Kuru kayısıyı bol su içerek tüketmek gaz ve şişkinlik gibi problemlerin oluşmasının önüne geçebilir.
Yüksek miktarda potasyum içeren kuru kayısı, porsiyon kontrolüne dikkat edilmediğinde potasyum dengesini bozabilir. Özellikle böbrek sorunları olan hastaların aşırı tüketimden kaçınması önem taşır.
Kayısı kurutma işlemi sırasında suyunu kaybettiğinden dolayı yüksek miktarda kalori içerebilir. Aşırı tüketildiğinde kilo artışına yol açabileceği için tüketim miktarını kontrol altında tutmak gerekir.
Bazı durumlarda kuru kayısı lezzetini, rengini ve raf ömrünü korumak için sülfitleme işleminden geçirilebilir. Bu işlem alerjik reaksiyonlara yol açabileceğinden organik kuru kayısı çeşitlerinin tercih edilmesi önemlidir.
Bu gibi nedenlerle kuru kayısının ölçülü bir şekilde tüketilmesi ve dengeli bir beslenme programı içinde yer alması sağlık açısından önem taşır.
Kuru Kayısının Faydaları Hakkında Sıkça Sorulan Sorular
KURU KAYISININ BEBEKLERE FAYDALARI NELERDİR?
Kuru kayısı ebeveynlerin bebekleri için tercih ettiği sağlıklı ve lezzetli besin kaynakları arasında yer alır. Doğal olarak yüksek lif, demir ve potasyum içeren kuru kayısının bebeklere faydaları oldukça fazladır. C vitamini bakımından zengin olması bağışıklık sistemini destekleyebilir.
Bebeklere kuru kayısı verirken bazı noktalara dikkat etmek gerekir. Yüksek şeker içeren kuru kayısı aşırı tüketildiğinde sindirim sorunlarına neden olabilir. Bunun yanı sıra bebeklerin kuru kayısıyı çiğneme yetenekleri gelişmediği için küçük parçalara kesilerek veya püre haline getirilerek verilmesi de önem taşır.
Kuru kayısı, içerdiği kalsiyum ve fosfor ile bebeklerin diş ve kemik gelişimini destekleyebilir. Göz sağlığını destekleyebilmesi de kuru kayısının bebeklere faydaları arasında yer alabilir.
GÜNDE KAÇ ADET KURU KAYISI TÜKETİLMELİ?
Kuru kayısı tüketim miktarı kişinin yaşına ve genel sağlık durumuna bağlı olarak değişebilir. Bir porsiyon kurutulmuş kayısı miktarı, genellikle 8 adet yarım kayısıya denk gelir. Sağlıklı bir yetişkinin 3-5 adet kuru kayısı tüketmesi önerilebilir. Ancak öneri almak için bir beslenme uzmanına danışmak daha doğru olabilir.
Kaynak: www.medicalpark.com.tr
