Yün alerjisi, yünde bulunan kıllara karşı kişinin vücudunun reaksiyon göstermesi durumudur. Yünlü giysilere, yorgan, yastık ve battaniyelere karşı hassasiyet oldukça yaygın olarak görülür. Alerjik reaksiyonlar kişiden kişiye farklılık gösterebilir. Bazı kişilerin cildinde kaşınma, yünle temas edilen bölgede kızarıklık oluşabilir.
Bazı kişilerin cildinde reaksiyon oluşmaz. Ama burun akıntısı, hapşırma ya da göz bölgesinde kızarma gibi belirtiler görülebilir. Öte yandan temas edilen her yünlü giysi aynı derecede reaksiyona yol açmayabilir. Yün hassasiyeti bulunan kişiler, yün alerjisi olan kişilere göre daha az rahatsızlık duyabilir.
Yün Alerjisi Nedir?
Yün alerjisi kişinin yünle temas etmesi sonucunda oluşan alerjik bir durumdur. Hastalık değildir. Ancak yün alerjisi problemini ileri düzeyde yaşayan kişilerde nefes darlığı, tıkanma ve öksürük krizi gibi sağlık sorunlarına yol açabilir.
Yün alerjisi, yünde bulunan nemli ve havasız ortamları seven akarların, bazı kişilerin vücudunda rahatsız edici tepkilere sebebiyet verebilir. Yüne karşı aşırı duyarlılık gösteren kişilerin vücudunda, yünle temas etmesi sonucu oluşur. Yün alerjisi her yaş grubunda ve cinsiyette ortaya çıkabilir. Genellikle yünle temas ettikten birkaç dakika içinde alerji belirtileri kendini gösterir. Bazı kişilerde reaksiyon gösterme süresi uzayabilir. Yün alerjisinin yün hassasiyeti ile karıştırılmaması önemlidir.
Yün hassasiyetinde alerjik reaksiyonların semptomları oluşmaz. Alerjik durumlar, genellikle vücudun bağışıklık sisteminin gösterdiği tepki sonucunda ortaya çıkar. Ayrıca temas edilen her yün grubu her kişide alerjiye yol açmayabilir. Çünkü her hayvanın yünündeki bileşenler farklılık gösterebilir. Birçok insanda rastlanılan bu alerjiden kaçınmak için yünlü giysiler, yünlü battaniyeler, yorganlar ve yastıklar satın alırken etiketi dikkatlice inceleyebilirsiniz. İçerisinde alerjiye neden olabilecek ürünleri kullanmaktan kaçınabilirsiniz.
Yün Alerjisi Belirtileri Nelerdir?
Yün alerjisi belirtileri, her vücut yapısının kendisine özgü doğası gereği kişiden kişiye farklı belirtiler gösterebilir. Bazılarında hafif reaksiyonlar görülebildiği gibi bazılarında belirtiler çok daha şiddetli ve rahatsız edici olabilir. Bu tepkilerin şiddeti kişinin yabancı maddelere karşı bağışıklık sisteminin verdiği tepkiye ve temas edilen yün ürünün özelliklerine bağlıdır.
Yün alerjisi belirtileri kısaca şu şekilde sıralanabilir:
Yün alerjisi olan bireylerde ciltleri yün ile temas ettikten kısa bir süre sonra reaksiyonlar görülmeye başlanır. Bu reaksiyonlar kişiden kişiye farklılık gösterebilir. Ancak genellikle temas edilen bölgede kaşınma, cilt yüzeyinde ve gözde kızarıklık ya da beneklenmeler oluşabilir.
Yünle uzun süre temas edildiğinde alerjik reaksiyonlar sonucunda ciltte döküntü oluşabilir. Ayrıca cilt renginde değişiklikler görülebilir. Bu belirtiler yünle cildin teması kesildikten kısa bir süre sonra genellikle herhangi bir müdahaleye gerek kalmadan kendiliğinden geçer.
Cilt yüzeyinde yünle temas sonucu tahrişten kaynaklanan kabarıklıklar oluşabilir.
Yünle temas edilen bölge boyun kısmındaysa, ağza ve buruna yakınlığından dolayı hapşırma, burun akıntısı gibi reaksiyonlar görülebilir. Arka arkaya atak gibi hapşırık nöbetine yol açabilir.
Alerjisi olan kişilerde yünle temas etme solunum yollarında tıkanıklığa yol açabilir. Kişi nefes darlığı sorunu yaşayabilir. Nefes alışverişlerinde ritim bozukluğu ya da hırıltılı nefes alma gibi belirtiler görülebilir.
Yünle uzun süre temas halinde kalındığı zaman yün alerjisi ileri bir düzeye taşınarak iltihaplanmaya yol açabilir.
Cilt kuruluğu, çatlaklar, pul pul deri döküntüleri gibi birtakım cilt rahatsızlıkları oluşabilir.
Yün alerjisi olan kişi kapalı bir mekanda yüne maruz kalırsa burun tıkanıklığı oluşabilir.
Gözlerde aşırı kızarıklık, göz kaşıntısı ve göz sulanması gibi göz bölgesinde istenmeyen reaksiyonlara yol açabilir.
Bazı kişilerde yüksek ateş gibi ileri düzeyde sağlık sorunları görülebilir.
Alerjinin şiddetine bağlı olarak bazı kişilerde baş dönmesi, mide bulantısı ve kusma gibi birtakım zehirlenmeye işaret eden semptomlar yaşanabilir. Ayrıca son evre olarak anafilaksi de görülebilir. Bu gibi durumlarda geciktirmeden acil tıbbi yardım alınması önemlidir.
Yün Alerjisi Neden Olur
Alerjinin yüne karşı olabileceği gibi yünde bulunan küf, yünde yaşayan aktarlar, yündeki bakteri mantarları, yündeki tozlar alerjiye yol açabilir. Yetişkinlerde yün alerjisi, belirtilerine bağlı olarak farklı nedenlerden oluşabilir. Alanında uzman doktor tarafından birtakım testler sonucunda alerjiye yol açabilecek bazı nedenler araştırılabilir. Böylelikle yünde hangi etkenin kişinin vücudunda istenmeyen reaksiyonlara yol açtığı teşhis edilebilir.
Yetişkinlerde yün alerjisi teşhisi için doktor tarafından birtakım farklı testler istenebilir. Bu, testler kişinin yüne karşı alerjik olduğunu ve alerjiyi nasıl önleyebileceğinin anlaşılması bakımından önemlidir. Aynı zamanda test sonuçlarına göre reaksiyonların şiddeti ölçülebilir. Alerji durumu, test sonuçlarından çıkan bulgulara göre değerlendirilebilir.
Genellikle alerjisi olmayan bazı kişilerde bile yünle temas sonrası hafif kaşıntı veya tahriş gibi belirtiler oluşabilir. Yün alerjisi nasıl anlaşılır sorusu uzman bir doktor tarafından teşhis sonucunda belirlenebilir şeklinde yanıtlanabilir. Doktor, alerji teşhisi koymadan önce birtakım testlerin sonuçlarına ihtiyaç duyar.
Bu istenilen test, gerçek alerjik reaksiyonlar ile hassasiyet arasındaki farkın ayırt edilmesine yardımcı olur. Ayrıca çevresel faktörler nedeniyle de alerjik reaksiyonlar oluşabileceği göz önünde bulundurabilir. Örneğin, kışın havalandırmanın az olduğu dar mekânlarda yünle temasta bulunmak alerjik reaksiyonları daha fazla tetiklenebilir. Bunun yanı sıra hijyenik olmayan ortamlarda yün alerjisi riski daha fazla olabilir.
Bebeklerde Yün Alerjisi
Bebeklerin ciltleri çevreye karşı daha hassas yapıda olabilir. Bu yüzden reaksiyon görülme sıklığı daha fazla olabilir. Bebeklerde yün alerjisi belirtileri, yetişkinlerde görülenlere benzerlik gösterir. Doktorunuz, bebeğinizde yün alerjisi belirtileri görüldüğünden şüphelenirse, alerji teşhisi koymak için cilt testi ya da kan testi gibi birtakım testler yapılmasını önerebilir.
Bebeklerde yün alerjisinin tedavisi, alerjinin şiddetine bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Hafif alerjisi olan bebeklerde nemlendirici krem ya da merhem tercih edilebilir. Bebeklerde yün alerjisi belirtileri daha şiddetli semptomlara yol açarsa acil tıbbi müdahale yapılması önemlidir.
Bebekler yünlü giysilerle ya da battaniyelerle temas ettiğinde huysuzlanabilir. Bebek böyle bir tepki verirse bu yüne karşı hassasiyeti olduğunu işaret edebilir. Yünlü battaniye, yünlü hırka, yünlü kazak, yünlü şapka gibi ürünleri kullanmadan önce bebeğinizin elinin üst kısmındaki küçük bir alana yünlü giysiyi temas ettirip test edebilirsiniz.
Eğer bebeğinizin hassasiyet gösterdiğine yönelik bir belirti gözlemlerseniz, yünlü giysiler kullanmaktan kaçınabilirsiniz. Bebeğinizin yünlü giysiler, yatak takımları ve halılar gibi yünlü ürünlerle temasını sınırlamak alerji belirtilerini önlemenize büyük ölçüde yardımcı olabilir.
Bebeğinizde yün alerjisi olduğundan şüphelenirseniz, doktorunuza ya da bir çocuk immünoloji ve alerji uzmanına konuda danışabil irsiniz. Doktorunuz, bebeğinizin yün alerjisi olup olmadığını teşhis etmek için birtakım testler isteyebilir. Bu test sonuçlarına göre bir tedavi planı oluşturabilir. Doktorunuza danışarak bebeğinizin alerji riskine karşı gereken önlemleri alabilirsiniz.
Yün Alerjisi Nasıl Geçer?
Yün alerjisinin geçmesi için günümüz koşullarında henüz kesin bir tedavi yöntemi bulunmaz. Ancak alerji belirtilerini yönetebilirsiniz. Yün alerjisi reaksiyonlarını azaltmak için yünlü ürünlerle temas etmekten kaçınabilirsiniz.
Eğer yünle temas etmeniz gereken durumlarla karşılaşırsanız cildinizle direk temas etmemesine dikkat edebilirsiniz. Koruyucu malzemelerden faydalanarak yünle direk temas etmekten cildinizi koruyabilirsiniz. Cildinizi nemlendiriciler yardımıyla sürekli nemli tutarak reaksiyonları hafifletebilirsiniz. Ayrıca alerji ve immünoloji uzmanının önerdiği alerji ilaçlarını kullanabilirsiniz.
Her çeşit yün alerjiye yol açar mı?
Her çeşit yün alerji belirtilerine yol açmayabilir. Bazı yünlerin içeriğinde yapısı gereği farklı maddeler, etmenler bulunabilir. Ayrıca bazı yünlü ürünler hipo-alerjik özellik taşıyabilir. İncecik dokunmuş yünler, kalın yapılı yünlere oranla daha az alerjik riski oluşturabilir. Yumuşak yapılı, hafif yünlerde alerjik etki belirtileri daha az görülebilir. Her yün ciltle temas ettiğinde kaşıntı etkisi yaratmayabilir. Yünlü ürünler satın almadan önce etiketini dikkatli şekilde inceleyebilirsiniz. Alerji riski barındırmayan, test edilen sertifikalı ürünleri tercih edebilirsiniz.
Yün alerjisi çevresel faktörlerle tetiklenebilir mi?
Açık ve temiz havada yünlü ürünlerin yakınında durmak alerji belirtilerini azaltabilir. Açık havada yünlü ürünler hava akımından dolayı daha az etkileşim içine girebilir. Ancak yün alerjisi olan kişiler yünle temas kurduğunda açık hava koşullarında da alerjik reaksiyonlar görülebilir. Doktor tarafından yün alerjisi tanısı konulan kişilerin mümkün olduğunca yünle temas kurmamaya özen göstermesi büyük önem taşır.
Kaynak: www.medicalpark.com.tr
