Bitki ile ilgili bilgi veren Yüksek Mühendis Mehmet Akkan, “Doğanın insanlara sunduğu birçok bitki sağlık üzerinde koruyucu ve iyileştirici etkilere sahiptir. Tıbbi ilaç yapımında sıklıkla kullanılan bu mucize bitkiler, doğru miktarda ve doğru tüketim şekilleri ile alındığında doğal ilaç yerine de geçebilir. Bağışıklık sistemini güçlendiren, vücut direncini arttıran, bazı hastalıkların tedavisinde önemli rol oynayan bu bitkilerden biri de Ökse Otu, Gökçe Otudur. Ökse otu ağaçların dalları üzerinde kümeler halinde yetişen, odunsu bitkilerin yarı parazit bir uzantısı olarak dört mevsim yeşil bir halde bulunan Santalaceae familyasından asalak bir bitki türüdür. Bitki parazitir, besinini ağaçtan alır fotosentezi yaprakları ile yaparak büyür. Ekolojik dengeye destek olmaktadır. Hayvanların beslenmesine katkı sağlamaktadır. Ökseotu 50 cm kadar büyüyebilir, derimsi bir yapısı bulunur. Beyaz ve fındık, bezelye büyüklüğünde meyveleri olan ökse otları bu meyvelerin içerisinde birkaç adet tohum barındırır. Tohumları küre ya da yumurta şeklinde olabilir, tohumlarının etrafında yapışkan bir madde bulunur.
Ökse otu tazeyken üzerinde bulunan meyveler beyaz renkte olur. Parlak olan meyveler bezelye büyüklüğündedir. Aynı zamanda meyveleri yumuşak ve dolgun yapıya sahip. Kuşlar tarafından sıklıkla yenilen bu meyveler yine kuşlar aracılığıyla doğada çoğalabilir. Ökse otu meyvesi yiyen kuşların dışkılarında bulunan tohumlar yapışkan madde ile kaplı oldukları için dışkılama ile ağaçların dallarına yapışır. Ağaç dallarına yapışan bu tohumlar ortamdaki ürik asit sayesinde çimlenip dallarda yetişirler. Bitkinin meyvelerindeki yapışkan madde çubuklar üzerine sürülerek küçük kuşları yakalamak için ‘ökse’ adı verilen tuzaklar yapılır. Bu nedenle bu bitkiye ökseotu ismi verildiği de söylenir. Ökse otunun meyveleri zehirli olup yenmemesi gerekir.
Gökçe otu, burç, çekem, ökse otu, gevele olarak da bilinir. Gökçe otu idrar söktürücü, tansiyon düşürücü ve spazm giderici etkilerini organ kaslarını gevşeterek yaptığı düşünülmektedir. Ayrıca kusturucu ve kabız yapıcı özelliği de vardır. Bunların yanında hafif uyku vericidir. Gökçe otunun lapa haline getirilmiş meyveleri, romatizmal ağrıları dindirmek ve basit sivilcelerde cerahat toplamak maksadıyla kullanılır. Gökçe otunun tansiyon düşürücü etkisi kanıtlanmıştır. Gökçe otu yüksek tansiyonla ilgili baş ağrısı, baş dönmesi, halsizlik ve sinirliliğe de fayda sağlar. Normal dozlarda yan etkisi ve zehirliliği yoktur. Gökçenin toz haline getirilmiş yaprakları sara tedavisinde kullanılır. Yaprakları ve Beyaz tohumları eczacılıkta kullanılmaktadır. Tohumları haricen alınmamalıdır (kuşlar yiyor).
Dolaşım ve solunum sistemleri tedavisinde kullanılmıştır. Kan basıncını ve kalp atış hızını düşürmek ve uykuyu teşvik etmek için başvurulmuştur. Düşük dozda panik atak ve baş ağrısına iyi gelir. Odaklanma becerisini geliştirir. Yaprak ve dalları diyabet ve yaprakları sağlıklı vücut için önerilmiştir. Hemoroit, bronşit, baş ağrısı, astım, ülser ve kardiyak hastalıkları vakalarında çayı demleme ile içilir.
İskandinav mitolojisinde anlatılan bir hikaye, ökseotunun büyünün ulaşamayacağı tek bitki olduğunu, çünkü topraktan değil, bir ağacın dallarından yetişmesine dayanmaktadır.. Bu hikâyeden, ökseotu bitkisi barış ve uzlaşmanın bir işareti olarak görülmeye başlandı. Antikçağda pencere ve kapı girişlerine asılarak kötü büyülerden korunduğuna inanılırdı. Tarihte Binbir Pınarlı İda olarak bilinen Kazdağlarının da, Biga Yarımadasında ve Çanakkale de de Ökse Otu bitkisi doğal olarak bulunmaktadır. Varlığı ile ekosistemin sağlıklı olarak işlemesine katkı sunmaktadır. Yaban hayvanları, özellikle kuşların kış aylarında besin kaynağıdır. İnsanlara Şifa sunmaktadır. Görünüşü çok güzeldir. Ayrıca büyükbaş ve küçükbaş hayvanlar kontrollü yedirilerek sağlıklı olmasına katkı sunmaktadır.
Dilgen Beril Erken
Foto: sosyal medya
