Kahramanmaraş'ta gerçekleşen 7.7 ve 7.6’lık depremlerin ardından Türkiye’nin güneyinde gerçekleşen büyük yıkım üzerine inşaat sektörü ve konut yapımı tekrar gündem oldu. Depreme dayanaklı inşaatlar üzerine Çanakkale’de inşaat mühendisi olan müteahhit İsmail Acar, binaların durumunu değerlendirdi.
Geçtiğimiz deprem ile ülkemizde devasa bir yıkım yaşattı. Depremin binalar üzerinde etkileri en çok konuşulan konu başlarından birsi oldu. Konu hakkında inşaat süreci ve depremin yapılar üzerine etkilerini Çanakkale’de inşaat mühendisi olan müteahit İsmail Acar anlattı.Acar; ‘’Deprem, Türkiye'nin beka meselesidir ! ’’ sözleri dikkat çekti.
Son deprem bize inşaat sektörünün sizce nasıl bir durumda olduğunu gösterdi?
Öncelikle merkez üssü Kahramanmaraş olan depremde hayatını kaybeden tüm vatandaşlarımıza Allah’tan rahmet yaralılara acil şifalar diliyorum enkaz altında kalan vatandaşlarımızın da en kısa sürede kurtulmasını temenni ediyorum. 99 depreminden önce yapılan inşaatlar mütahitlerin insiyatifinde yapılıyordu yapı denetim firmalarının kurulması bu işi biraz kontrol altına aldırdı fakat kesin çözüm değil yeni yapılan binaların da yıkıldığını görüyoruz. Mütahitlerin eğitilmesi gerekiyor.
İnşaatta bir binanın sağlam olabilmesi için en temel unsurlar nelerdir? Mesela zemin etüdü mü? Kullanılan teknik mühendislik mi? Malzemeler mi, işçilik mi?
Inşaatta bir binanın sağlam olabilmesi için bu unsurların hepsinin bir arada olması gerekiyor yapılan zemin etüdünden çıkan değerleri inşaat mühendisleri proje yaparken kullanıyor burada mühendislere yani bizlere büyük görevler düşüyor aynı şekilde malzemeler ve işçilik teknik yapıya uygun olması gerekiyor. Binaların göçmemesi için teknik bir mühendislik Projesi ve yerinde onun uygulanması önemli olandır
İnşaatta en temel malzeme gereçleri nelerdir? Sizce ne eksik inşaatlarda neler problemli? Eski binalar ile birlikte 3 yaşında 1 yıllık hatta 3 aylık binalar yıkıldı.
İnşaatlarda en temel malzeme projelendirmedir. Güzel ve dengeli projelendiren binalar 30 yıllık da olsa yıkılmamıştır ama kötü proje ile yapılan binalar üç aylık da olsa yıkıldığını üzüntüyle görüyoruz.
Sektörde olan tecrübeli bir isim olarak, bu işini bilimle ahlakla ve vicdanla yapamayan bu sektör çalışanları hakkında ne gibi tedbirler alınabilir? Denetlemenin yöntemi ne olmalı?
Mühendis ve mimarların meslek odalarının güçlendirilmesi gerekiyor. Müteahhit karşısında mühendislerin elinin güçlü olması için devlet arka çıkmalıdır. Mütahitlerin ise sorumluluklarının arttırılması hasar gören binaların mütahitinin bir daha iş yapamaması gerekiyor. İnsanların vicdanına bırakılamayacak kadar önemli bir konudur. Müteahhitlerin de belli aralıklarla sık sık kontrol edilmesi ehliyet sistemindeki gibi ceza puanı olması gerekiyor ceza puanlarını toplayan bir daha mütahitlik yapmamalı.
Maraş bölgesinde bir deprem uzmanlar tarafından yaklaşık 3 yıldır ifade ediliyordu. Hiçbir tedbir alınmadı, peki olası bir Marmara depreminde Çanakkale'nin durumu ne olacaktır?
Deprem ülkemizin beka meselesidir olası bir İstanbul depreminde ülkemizin bağımsızlığı bile tehlikeye girebilir. Depremle yaşamayı öğrenmemiz gerekiyor klasik cümledir deprem öldürmez bina öldürür. En kısa sürede tüm riskli binalar tespit edilmeli kentsel dönüşümün kapsamı genişletilip vatandaşlarımızı yeni binalarına geçirmemiz gerekiyor. Çanakkale’de de aynı sorunlarla karşı karşıyayız Sosyal konutlar alanındaki binalar yıllardır yapılmayı bekliyor. Riskli binalar tespit edileceği yıkılacağı yerde imar barışı çıkartılıp kullanılır hale getirildi. Hiçbir inşaat mühendisine gösterilmeyen güvenli olup olmadığı belli olmayan binalara imar affı verildi insanların kullanımına açıldı.
Son olarak bu felaket bize ders olur mu? Önümüzde bir genel seçime gideceğiz, bu seçinde gelecek yeni iktidar bu sorunlara dair bir çalışma yaparsa ne yapmalı?
Bu deprem bize acı bir ders olacaktır umarım bundan sonraki yapılacaklar bundan öncekilerden daha faydalı olur. Keşke insanlarımız ölmeden bu işler yapılsaydı ama maalesef bu coğrafyada işler öyle yürümüyor. Seçim arifesindeyiz önümüzdeki seçimlerde vatandaşlarımız oy verecekleri partiye sorsunlar depremle ilgili kentsel dönüşümle ilgili neler yapacaksınız diye. Herhangi bir yazılı eylem planınız hazırlığınız var mı diye sorsunlar. Kadrolarında bu işi yapabilecek liyakatlı insanlar var mı bunu araştırsınlar. Sorumlu vatandaşlık bunu gerektirir.
İbrahim Akın Kazancı