Yara izi ve enfeksiyon riskini azaltmak için kistik sivilcelerin tedavi edilmesi gerekir. Antibiyotikler ve reçeteli topikal (cilt) kremler cildin temizlenmesine yardımcı olabilir.
Kistik Sivilce Nedir?
Kistik sivilce, cildin altında ve derinlerde oluşur. Ağrılı, irin dolu ve iltihaplı sivilcelerin oluşmasına kistik sivilce denir. Sivilceye neden olan bakterilerin istila etmesi ve folikül duvarının kırılmasıyla oluşan gözenek tıkanıklığı iltihaplı bir sivilceye dönüşebilir.
Deri altı kistik sivilcede, bakteriler gözeneklere girerek şişmeye ya da iltihaplanmaya yol açabilir. Kistik sivilce en şiddetli oluşan sivilce türüdür. Kistik sivilceler, genellikle ağrılıdır ve yara izi bırakma olasılıkları daha yüksektir.
Sivilce kistleri en ciddi sivilce lekesi türüdür. Cildin yüzeyinin altında yumuşak, sıvı dolu yumrular gibi hissedilebilir. Sivilce kist lekeleri, folikül duvar yırtıldığında ve enfekte materyal dermise sızdığında gelişir. Oluşan yırtık, cildin yüzeyine yakın bir yerde meydana gelirse, leke genellikle küçüktür ve çabuk iyileşir.
Folikül duvarındaki daha derin çatlaklar daha ciddi cilt lezyonlara neden olur. Bazı kişiler cilt yapıları gereği bu tür ciddi sivilceleri geliştirmeye daha yatkın olabilir.
Sivilce kistleri koparılmamalı ve patlatılmamalıdır. Patlatılan sivilce kistleri cilde büyük zarar verebilir. Yara izi oluşmasına ve sivilcenin daha da kötüleşmesine yol açabilir.
Sivilceler öz saygıyı zedeleyebilir ve depresyona yol açabilir. Yaşam kalitesini büyük ölçüde etkileyebilir. Ayrıca şiddetli sivilce kisti olan kişilerin ciltleri ile ilgili utanç, mahcubiyet ve öfke duyguları yaşamaları da yaygın olarak görülebilir.
Kistik Sivilce Nedenleri Nelerdir?
Ciltteki gözenekler aşırı yağ ve ölü deri hücreleriyle tıkanabilir. Bunun sonucunda ciltte sivilceler ortaya çıkabilir. Bakteriler cilt gözeneklerine girerek yağ ve deri hücreleriyle birlikte sıkışabilir. Cilt reaksiyonu cildin orta tabakasının (dermis) derinliklerinde şişmeye neden olur. Bu durum; enfekte, kırmızı ve şişmiş yumru bir sivilce kisti oluşturur.
Kistik sivilce neden olur sorusuna verilebilecek cevaplar şu şekilde sıralanabilir;
Yaş (ergenlik dönemindeki kişilerde sivilce kisti oluşumu daha sık görülür)
Ailede kistik sivilce öyküsü
Ergenlik döneminde ve bazen menopoz döneminde yaşanan hormonal değişimler ya da stres sivilce oluşmasına yol açabilir
Kistik Sivilce Nasıl Tedavisi Edilir?
Sivilce kistlerinin tedavisi zor olabilir. İz bırakabildikleri için doktorunuza danışmadan herhangi bir krem ya da losyon kullanmamanız oldukça önemlidir.
Sivilce kistlerinin temizlenmesi üç ay ya da daha fazla sürebilir. Tedavi genellikle oral antibiyotikler almayı, cilde topikal jeller ya da kremler uygulamayı içerir.
Kistik sivilceler oluşumlarına ve etkilerine göre farklı şekillerde tedavi edilebilir. Sivilce kistlerinin tedavi uygulamaları şu şekilde sıralanabilir;
Bakterileri öldürmek ya da iltihabı azaltmak için antibiyotikli kremler, jeller, solüsyonlar ve losyonlar reçete edilebilir
Bakterileri öldürmek ve fazla ölü deri hücrelerinden kurtulmak için azelaik asit ya da salisilik asit kullanılabilir
Benzoil peroksit kullanılarak ciltteki bakteriler azaltılabilir
Ölü deri hücrelerinin dökülmesine yardımcı olan A vitamini türevleri olan retinoidler kullanılabilir
Büyük, ağrılı sivilce kistlerini hızla küçültmek için kortikosteroid enjeksiyonları kullanılabilir
Sivilce kistleri için kesi ve drenaj yapılabilir. Böylece sivilce kisti açılarak içindeki irin boşaltılır
Doğum kontrol hapı veya spironolakton kullanılabilir. Kadınlar tarafından kistik sivilceye neden olan hormon seviyelerini düşürmek için kullanılabilir
Oral bir retinoiddir izotretinoin kullanılarak sivilce kisti tedavi edilebilir
Kistik Sivilceler İçin Doğal Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
Kistik sivilceleri azaltmak için doğal yöntemler de kullanılabilir. Kistik sivilcelerin tedavisinde kullanılabilecek doğal tedavi yöntemleri şu şekilde sıralanabilir;
Aloe vera: Aloe veranın soğutucu ve iltihap giderici özellikleri kızarıklığı yatıştırmaya, şişliği azaltmaya yardımcı olabilir. Genellikle çay ağacı yağı gibi başka bir sivilce tedavisiyle birlikte kullanılması önerilir.
Bal: Yapılan çalışmalar, çiğ balın sivilceye neden olan bakterileri azaltmaya ve iltihabı yatıştırmaya yardımcı olabilecek antimikrobiyal özelliklere sahip olduğunu göstermektedir.
Çay ağacı yağı: Antibakteriyel özellikleriyle bilinen çay ağacı yağı, cilt bakterilerini azaltmaya yardımcı olabilir.
Doğal tedavi yöntemleri ciltte rahatlama sağlayabilir. Ancak şiddetli sivilceler tıbbi tedavi gerektirebilir.
Kistik Sivilce için Günlük Cilt Bakımı Nasıl Yapılmalıdır?
Günlük olarak yapılan cilt bakımı sivilceye yatkın ciltlerin dengede tutulmasını sağlayarak iltihaplanma riskini azaltabilir. Bunun için bazı önlemler alarak cildinizi sivilcelere ve sivilce oluşumlarına karşı koruyabilirsiniz.
Kistik sivilceyi önlemek için günlük yapılması gereken cilt bakımı şu şekilde sıralanabilir;
Cilt temizliği: Cildinizi yumuşak, kurutmayan bir sabun veya temizleyici ile nazikçe temizlemeniz önemlidir.
Cildin nemlendirilmesi: Gözenekleri tıkamadan nemlendirmek için yağsız veya jel bazlı bir nemlendirici kullanabilirsiniz.
Leke tedavisi: Tek tek sivilceleri iyileştirebilmek için ihtiyaç halinde benzoil peroksit veya salisilik asit içeren bir leke tedavisi kullanılabilir.
Cildin güneşten korunması: Ultraviyole (UV) ışınları sivilceyi kötüleştirebilir ve koyu lekelere neden olabilir. Bu tür zararlarından korumak için cildinize her gün komedojenik olmayan (gözenekleri tıkamayan) bir güneş kremi uygulamanız gerekebilir.
Kistik Sivilceler Nasıl Önlenebilir?
Sivilceye yakalanma riskini azaltmak için bazı önlemler alınabilir. Böylece sivilce oluşmasının önüne geçilerek sivilce oluşsa bile kısa sürede iyileşmesi sağlanabilir.
Kistik sivilce oluşmasını önlemek için dikkat edilmesi gereken faktörler şu şekilde sıralanarak açıklanabilir;
Sabah uyandığınızda, yatmadan önce, egzersiz yaptıktan ya da terledikten sonra yüzünüzü yıkamak için hafif köpüren bir yüz temizleyicisi ile ılık su kullanılmalıdır. Yüzünüzü bez ya da farklı bir şeyle yıkamak yerine ellerinizle yıkamanız önemlidir.
Eğer cildiniz kuruysa yağsız bir nemlendirici kullanabilirsiniz.
Komedojenik olmayan ya da su bazlı olan yüz ve makyaj ürünlerinin kullanılması sivilcelere karşı iyi gelebilir.
Yatmadan önce makyajınız varsa temizlemeniz önemlidir.
Gün içerisinde ellerinizi yüzünüzden uzak tutmanız gerekir.
Sivilceler ya da kabuklar koparılmamalı ve patlatılmamalıdır.
Saçlarınızı düzenli olarak yıkamanız ve yağlı olabilecek saçlarınızı yüzünüzden uzak tutmanız sivilce oluşmasının önüne geçebilir.
Bazen yağlı ortamlar, örneğin çalışma koşulları sivilcelerin alevlenmesine katkıda bulunabilir.
Basit şekerler ve süt ürünleri açısından zengin beslenme, yani yüksek glisemik indeksli diyetler de sivilcelerin alevlenmesine yol açabilir.
Kistik Sivilcenin Yan Etkileri Nelerdir?
Sivilce kistlerini patlatarak ya da kopararak açmak yara izi ve selülit gibi bakteriyel cilt enfeksiyonları riskini artırır. Bazı kişilerde cilt temizlendikten sonra sivilce kisti bölgesinde pigment değişiklikleri (açık veya koyu) lekeleri gelişebilir. Kırmızı, mavi, siyah, pembe, kahverengi ya da mor lekeler ciltte oluşabilir. Cilt yüzeyinden kaybolmaları bir yıldan fazla sürebilir.
Kistik Sivilce Nasıl Görünür?
Kistik sivilce, bir tür cilt enfeksiyonu olan çıbanlara benzer. Sivilce kisti; derinin altında kırmızı bir kitle gibi görünebilir. Dokunulduğunda ağrılı veya hassas hissedebilirsiniz. Kistik sivilceler bezelye tanesi kadar küçük olabildiği gibi daha büyük boyutlarda da meydana gelebilir. Kistik sivilceden beyazımsı ya da sarı renkli irin sızıntısı olabilir.
Sivilce Kistleri Vücudun Hangi Bölgesinde Oluşur?
Kistik sivilce cildin geniş bir alanını kaplayabilir. Kistik sivilce genellikle çok sayıda yağ bezi bulunan yüz bölgesinde ortaya çıkar. Ayrıca sırt, göğüs, boyun, omuz ve üst kol bölümünde de sivilce kistleri meydana gelebilir.
Kaynak:Medikalpark
