Hem öğrenciler hem de iş hayatındaki bireyler için sorumluluk, gelişimin ve başarının temel taşlarından biridir. Ancak günümüzde sorumluluk almaktan kaçma eğiliminin arttığını gözlemlemek mümkün. Bu durum, bireylerin sadece kariyer veya eğitim hayatlarını değil, aynı zamanda özsaygılarını ve ilişkilerini de derinden etkileyebilir. Peki, insanlar neden sorumluluk almaktan kaçınıyor ve bu durumun altında yatan psikolojik dinamikler neler ?
Sorumluluktan Kaçmanın Psikolojik Sebepleri
Başarısızlık Korkusu: Birçok birey, başarısızlık korkusu nedeniyle sorumluluk almaktan çekinir. "Ya yapamazsam?" düşüncesi, risk almayı engelleyerek bireyleri konfor alanlarında tutar. Bu korku, özellikle yüksek beklentilerle büyütülen bireylerde daha yaygın görülür.
Aşırı Baskı ve Tükenmişlik: Özellikle çalışan kesim ve öğrenciler, günümüzün yoğun temposu nedeniyle sıkça tükenmişlik sendromu yaşar. Zaten ağır bir yük altında hisseden bireyler, yeni sorumlulukları "fazla yük" olarak görerek reddetme eğilimindedir.
Özgüven Eksikliği: Kendi becerilerine ve yeteneklerine güvenmeyen bireyler, sorumluluklardan kaçma eğiliminde olabilir. Özellikle genç öğrencilerde ve kariyerinin başındaki çalışanlarda bu durum sıklıkla gözlemlenir.
Erteleme Alışkanlığı: Psikolojik olarak "ertelenen sorumluluklar", bireyde kısa vadeli bir rahatlama hissi yaratır. Ancak bu durum, uzun vadede strese ve kaygıya dönüşerek kişinin iş performansını ve akademik başarısını olumsuz etkiler.
Sorumluluk Almaktan Kaçmanın Sonuçları
Sorumluluktan kaçmak, bireylerin yaşamlarını kolaylaştırmak yerine daha karmaşık hale getirebilir:
Kariyer ve Akademik Başarısızlık: Bireyler, sorumluluklardan kaçtıkça işlerini tamamlayamaz ve performanslarında düşüş yaşarlar. Bu durum, fırsatların kaçmasına ve özgüvenin daha da azalmasına neden olabilir.
İlişkilerde Sorunlar: Ekip çalışmasında veya grup projelerinde sorumluluk almaktan kaçınan bireyler, çevrelerindeki insanlarla ilişkilerinde güven kaybına yol açabilir.
Psikolojik Baskının Artması: Sorumluluklardan sürekli kaçınmak, bireyde biriken işlerin yarattığı stres ve kaygıyı artırır.
Adım Adım İlerleme: Büyük sorumluluklar, küçük parçalara bölünerek daha yönetilebilir hale getirilebilir. Bu, bireylerin üzerindeki baskıyı azaltır ve başarı hissini artırır.
Özgüven Geliştirme: Kendi becerilerinizin farkına vararak, sorumlulukların üstesinden gelebileceğinize inanın. Başarılarınızı hatırlamak, özgüveninizi artıracaktır.
Hedef Belirleme: Net ve ulaşılabilir hedefler belirlemek, sorumlulukları daha cazip hale getirebilir. Bu hedeflere ulaşmak için bir zaman planı yapmak da önemlidir.
Destek Aramak: İş yerinde veya okulda, zorluklarla başa çıkmak için çevrenizden yardım istemekten çekinmeyin. Destekleyici bir çevre, sorumlulukları üstlenmeyi kolaylaştırır.
Olumsuz Düşünceleri Değiştirme: "Ya yapamazsam?" yerine "Bu deneyimden neler öğrenebilirim?" düşüncesini benimsemek, sorumluluklara daha pozitif bir yaklaşım sağlar.
Uzman Klinik Psikolog Yunus Emre Yıldız,'' Sonuç olarak,sorumluluktan kaçmak, bireylerin karşılaşabileceği en büyük psikolojik engellerden biridir. Ancak, bu davranışın altında yatan nedenleri anlamak ve doğru yöntemlerle üzerine gitmek, bireylerin hem kişisel hem de profesyonel hayatlarında başarıya ulaşmalarını sağlar. Sorumluluk almak, sadece bir görev değil, aynı zamanda bireyin kendi potansiyelini keşfetmesi ve geliştirmesi için bir fırsattır. Unutmayın, her sorumluluk, kendinizi bir adım ileri taşımak için bir fırsattır.''dedi.
Haber Merkezi
