Osmanlı'da ilk nüfus sayımı1831 yılında yapıldı. Burada amaç askere alınacak erkek ve vergi için hayvan sayısını öğrenmekti.

Osmanlı'da ilk nüfus sayımı1831 yılında yapıldı. Burada amaç askere alınacak erkek ve vergi için hayvan sayısını öğrenmekti.
Kadının adı bile yoktu.
Bu böylece,neredeyse yüz yıl kadar devam etti. Biz, koca bir İmparatorluktan,  milli bir devlete geçmiş olduk. En başta İngilizler olmak üzere ülkemizde gözü olan tüm azınlıklar ve dönemin düvel-i muazzaması üzerimize gelmişti.
Bu gelişmiş ve emperyal ülkeler kendi aralarında  ülkemizi paylaşmışlar ve bize de Bozok Yaylası'nı bırakmışlardı. Hatta mümkün olsa Anadolu'dan da atılsalar iyi olurdu.
Bir yiğit adam çıktı. Milleti peşine taktı. Düşmanın kurduğu tüm tuzakları boşa çıkardı.
Cumhuriyeti kurdu.
Biz iktisadi alanda sıfıra inmiştik. Devlet ayakta durmak için çabalıyor. Kıt imkânlarla bir şeyler yapmaya çalışıyordu.
Osmanlı'nın yönetim hatalarıyla oluşan borçlarını da bu dönemde ödüyorduk.
O dönemin tüm aydınları milli bir ekonomi için fikirler ortaya koydu. Devletin öncülüğünde iktisadi yatırımlar yapılması kararı alındı. Çünkü kimsede sermaye yoktu. Ülkemiz için bir şey yapmak istesek yetişmiş insanın yoktu. Bu dönemde 1,5 milyon Rum Anadolu'yu mübadele kanunu gereği terk etti.Yerine Yunanistan'dan 800 bin kadar ,bizim insanımız geldi. Ülkemiz büyük bir mezarlık ve viranelik gibiydi.
Bu şartlarda daha planlı bir yapı olsun, diye çalışmalar yapılırken,eğitimli insan güçü çok azdı. İşte bu dönemde ilk defa gerçek anlamda nüfus sayımı yapıldı.
Buna göre ,gelen muhacirler de dahil nüfusumuz13.629.488 kişiydi.
Burada çocuk ,genç,yaşlı herkes vardı.
Okuma ve yazma bilen sayısı ise 1.111.496 kişiydi. Bunlar toplam nüfusun % 8' ine tekabül ediyordu.
Yani 12.517.992 kişi okuma yazma bilmiyordu.
Burada, 6 yaş altı nüfus çıktığında ,okuma yazma oranı % 14 civarındaydı.
Yine , Osmanlı döneminde köylerde okuma yazma oranı % 1,2 civarındaydı.
Kadınlarda okuma yazma oranı ,bilhassa köylerde ,sıfıra yakındı.
Millet ,mektubu gelirse okutacak kişi arıyordu.
Cevap yazmak ise daha da problemdi. Bazen birkaç köy dolaşıp ancak mektup yazdırabiliyordunuz. Köydeki mezar taşlarını okuyacak hemen hemen kimse yoktu.
Cumhuriyet başlangıcında nüfusun % 24' ü şehirlerde,% 76' sı köylerde yaşıyordu.
( Bu gün nüfusun % 92' si şehirlerde,% 8' i ise köylerde yaşamaktadır.)