Çanakkale’mizin güzide firması AGROTROİA’nın sponsorluğunda KÖYTV’de yayınlanan ‘Sektör Analiz’ programında Anadolu’nun kadim ürünü ‘Zeytin ve Zeytinyağı’ konusu geçtiğimiz Cuma günü masaya yatırıldı. 20.30’da başlayan program 00.15’de bitti.
Programa zeytinle ilgili hemen bütün bölgelerden üretici, sanayici, pazarlamacı, akademisyen ve oda başkanları katıldı. Hemen bütün katılımcılar 10 dakika içinde yaşadıkları sorunları ve çözüm yollarını dile getirdiler. Katılımcıların hemen tamamı farklı alanlarda görüşlerini dile getirdiler. Cemil Bektaş’ın yönettiği programda ders niteliğinde görüşler dile getirildi.
İlk konuk Gemlik Ziraat Odası Başkanı Ercan Barutçuoğlu, sofralık zeytinde dünyanın en kaliteli ürününü yetiştirdiklerini, genel olarak üretimin dörtte üçünü sofralık olarak değerlendirdiklerini, bu sene ağaçlarda çok meyve olduğunu, ancak kuraklık nedeniyle üretimin ancak dörtte birini sofralık olarak işleyebildiklerini, geri kalanını yağa işleyeceklerini, zeytin fiyatlarının çok düşük olduğunu 28-45 TL/kg arasında işlem gördüğünü, maliyetlerin geçen yıllara göre çok arttığını, Bursa Valisinin başkanlığında sektör kurulu toplantısı yaptıklarını, üreticinin mağdur olmaması için gayret ettiklerini dile getirdi.
Ayvalık Ticaret Borsası Başkanı Ali Uçar’ın tespitleri ve önerileri mükemmeldi. Kuzey Ege’nin güçlü bir alt yapısı olduğunu dile getiren Uçar, coğrafi işaretli ürünlerinin olduğunu, lisanslı depoculuğun süratle geliştirilmesi gerektiğini, Ayvalık dışında 34 firmanın Ayvalık’la ilgisi olmayan Ayvalık Zeytinyağı sattığını, taklit ve tağşişle daha güçlü mücadele edilmesi gerektiğini, geçen sene zeytinyağı ihracatının yasaklanmasının, ihracatta ciddi bir prestij kaybına neden olduğunu, oysa rakip ülkelerin pazarına girme fırsatının olduğu bir dönemde ciddi bir fırsat kaçırıldığını, etiketlere duyusal analiz sonuçlarının da eklenmesinde yarar bulunduğunu ifade etti.
Programın üçüncü konuğu, Edremit Meslek Yüksekokulu Öğretim Üyesi Zeytinist Dr. Mücahit Kıvrak’tı. Dr. Kıvrak’ın, Türkiye’de ayak basmadığı zeytinlik kalmadı neredeyse. Üreticilerin çoğu tanıyor. Mücahit Hoca, zeytinyağı fiyatlarının maliyetinin altına çekilmeye çalışıldığını, oysa yaptıkları çalışmada 1 litre zeytinyağının 189 TL’ye mal olduğunu, geçen sene ihracatın yasaklanması ve kısıtlanması uygulamalarında kimseye danışılmadığını, sakat bir karar olduğunu, bu sene kuraklık nedeniyle rekoltenin söylendiği gibi çok yüksek olmayacağını dile getirdi.
Ayvalık Mutluköy’ün 6 dönemdir Muhtarlığını yapan Erdinç Tügen, Ayvalık Bölgesinde bulunan 12 milyon zeytin ağacının çok kıymetli olduğunu, tamamının delice zeytine aşılı olduğu için aromasıyla öne çıktığını, zeytinyağının insanımıza tükettirilmesi gerektiğini, sahtekarlıkla daha fazla mücadeleye ihtiyaç olduğunu ifade etti.
Geyikli Tarımsal Kalkınma Kooperatifi Başkanı Tayfur Can, bölgelerinde zeytinyağının litresinin 190 liraya mal olduğu halde 140 liraya satmak zorunda olan üreticilerin bulunduğunu, zeytinyağı fiyatlarının düşürülmeye çalışıldığını, oysa raflarda yağ fiyatlarının değişmediğini, kola şişesinde yağ satanların engellenmesi gerektiğini, sahte zeytinyağı satanların yedi sülalesinin bu işten men edilmesiyle ancak engellenebileceğini dile getirdi.
Konu derin. Belirsizlik devam ediyor. Tarım Kredi Kooperatiflerinin açıkladığı fiyatlar tam anlamıyla facia. Zeytinde otorite olan TARİŞ ise kulağının üstüne yatıyor. Zeytincinin sesi bu kadar değil elbet. İkinci bölümde devam edecek.
