Türkiye’nin Sofya elçisinin değerlendirmesine göre; son aylarda Bulgar milli duygusu çok beslenmektedir.
Türkiye’nin Sofya elçisinin değerlendirmesine göre; son aylarda Bulgar milli duygusu çok beslenmektedir. Bulgarların milli duygusunu tahrik etmek mutlaka Türk düşmanlığı demektir. Faşistlerin, Yugoslavcaların ve Hitlercilerin bu ülkedeki faaliyetleriyle hep Bulgar milli ruhunu beslemekteler. Kışkırtılan Bulgar gençler mutlak surette kendilerine kolay hedef olan Türkleri seçmektedirler. Elçi devamla, bu gibi hakaret ve tecavüzler tevali (uzayıp gitmek, devam etmek) edecektir. Her ne pahasına olursa olsun bu milyona yakın yurttaşımızın bir an evvel Trakya veya Anadolu’ya nakledilmesinin zaruret halini aldığını bildirilmiştir [522].
Bulgaristan Türklerinin durumu 1933 yılı itibari ile hiçte iyi değildir. Siyasi haklar şöyle dursun, olayların yaşandığı günlerde Türkler için can emniyeti dahi tehlikeye girmiştir. Türklere yapılan haksızlıklar, baskılar ve kötü muameleler cezasız kalmaktadır. Pomakların Bulgar neslinden gelen Müslümanlar oldukları gerekçesiyle haklarına tecavüz edilmekte ve Hıristiyan yapılmaya çalışılmaktadır. Bulgar yetki memurlarına hiçbir ülkede olmayan, vergi kanunu yetkileri verilerek Müslümanların mallarına yönelik saldırılar yapılmaktadır. Çingene ve Pomaklardan Türklüğe geçişler yaşanmakta ve bu kişilerin uğradığı zulümler neticesinde Türkiye’ye kabulleri yaşanmaktadır [523].
Çingeneler ayrı tutulursa yarım milyondan az olmayan Bulgaristan’daki ırkdaşlarımızın bireysel hakları olmadığı gibi cemaat haklarına gelince, o da Bulgarların duyduğu güvensizlik nedeniyle Bulgar hükümeti tarafından kullandırılmamaktadır. Pomakları tanımamaktadırlar. Göç hakkını Müslüman Türklere kullandırmamaya özen gösterilmektedir [524].
[515] BCA, 030.10.000.000.241.627.26, Necmeddin Deliorman, Razgrat Mezarlık Hadisesinde Çanlar Benim İçin Çalındı, Türkiye Ticaret Matbaası, İstanbul 1955., s. 38.
[516] Tevfik Çavdar, Türkiye’nin Demokrasi Tarihi, Ankara 1995, s. 366.
[517] Cumhuriyet Ansiklopedisi 1923-1940, İstanbul 1998, s. 209. Tezel, a.g.e., s. 39.
[518] Necmeddin Deliorman, a.g.e., s. 38.
[519] Türel Yılmaz, “Balkanlarla İlişkiler”, Türk Dış Politikası 1919-2008, Ankara 2008, s. 204.
[520] Necmeddin Deliorman, a.g.e., s. 38.
[521] a.g.a., s. 1.
[522] a.g.a., s. 1.
[523] BAC, 030.10.000.000.241.629.15. s. 1.
[524] a.g.a., s. 2.
Ümit Ağca, 1933 Türkiye-Bulgaristan ilişkileri çerçevesinde Razgrad Olayı ve Türk kamuoyuna yansımaları, YLT 2014, s. 116-117
