Türkiye Tabiatını Koruma Derneği (TTKD) Bilim Danışmanı Dr. Erol Kesici, son 60 yılda Türkiye'deki 240 gölden 186'sının tamamen kuruduğunu, geriye kalanların da kuraklık tehlikesi ve aşırı kirlilik yaşadığını belirtti.
Dr. Kesici kuruyan göllerin listesini de açıklıyor:
Çanakkale'de Demirci, Tuz, Hoyrat gölleri, Edirne'de Harmanlı, Teke, Karagöl, Sığırcık, Pamuklu gölleri, Kırıkkale Sülüklü, Pedina, Tülüce, Bursa'da Dalyan, Arapçiftliği, Uluabat, Zirvetepe, İznik gölleri kurumakta ve aşırı kirli, Bilecik'te Çerkeşli, Ankara'da Bala, Tol, Haymana, Çöl, Samsam ve Sazlıgöl, Amasya'da Borabay, Tokat'ta Kaz Gölü, İzmir'de Sazlıgöl, Karagöl, İkizgölü, Oğlananası, Gölcük, Gebekirse, Akgöl, Manisa'da Gölmarmara, Denizli'de Buldan Yayla, Çaltı, Çardak ve Karagöz gölleri, Afyon'da İncesu, Karamık, Eber, Konya’da Akgöl, Akşehir, Dipsiz, Meke, Ilgın, Hotamış, Gavur, Karın, Sülüklü, Suğla, Kurugöl, Çavuşcu, Köpek, Bolluk, Karakışla, Tersakan ve Düden, Aksaray'da Kaputaş, Akgöl, Bezirci gölleri, Kırşehir Seyfe Gölü, Kayseri’de Sultan Sazlığı, Bünyan, Engin ve Palas gölleri, Sivas Kurugöl, Çiçekyurdu, Hafik, Tödürge gölleri, Antalya'da Elmalı Sülüklü, Eğirigöl, Akgöl, Müren, Küçükgöl, Girdev, Gölcük, İmecik, Keklikcek, Genceli, Manay, Sarıgöl kurudu.
Göllerin kuruma sebepleri arasında kuraklık etkili bir faktör olmakla birlikte aşırı ve bilinçsiz sulama daha etkili görünüyor.
Kuruyan göllerin çoğunluğu orta Anadolu’da bulunuyor. Eskiden Konya ovası nadaslı kuru ziraat sistemi uygulardı. İki yılda bir buğday veya arpa ekerdi. Neredeyse hiç obruk yoktu. Tarla bitkileri içinde en çok su tüketen yonca ve mısır yetiştiriciliğinde bu bölge birinci sıraya yükseldi. Türkiye’nin her tarafına yonca kuru otu ve silaj satıyor.
Orta Anadolu en az yağış alan bölgelerden biri. 300-400 mm arasında yağış düşüyor. Halen tarımsal sulamada kullanılan yer altı sularını bu yağışın besleme yeteneği yok. Zaten kuyular her sene daha derine indirilerek kalan su da tüketiliyor.
Göller yöresinde yapılan sulamalar Akdeniz’e dökülen nehirlerin taşıdığı su miktarını düşürmeye devam ediyor.
Teknoloji gücüyle çiftçimiz günü kurtarıyor ama geleceğini karartmaya devam ediyor. Küresel ısınma ve kuraklıkla ilgili olarak senelerdir senaryo üretiliyor ama bir türlü uygulamaya geçilmiyor.
Eğer bu şekilde orta Anadolu’da sulu tarıma devam edilirse bölgede yaşayan insanlar, milyonlarca insan susuz kalma tehlikesiyle karşı karşıya kalacak.
Kuruyan göller göçmen kuşların üreme alanları idi. Kurumaya yüz tutmuş, bataklığa dönmüş alanlarda üremeye çalışıyorlar. Bazı yerlerde göller taşıma suyla beslenmeye çalışıyor ama nafile. Taşıma suyla değirmen dönmez. Bunu herkes biliyor. Bölgede kademeli olarak sulu tarımdan vaz geçilmesi gerekiyor. Aksi halde çöle dönüş alametleri başlayacak.
